روزنامه "کریستین ساینس مانیتور" طی گزارشی به قلم "اسکات پترسون" خبرنگار برجسته این روزنامه، به بررسی نشست اخیر کارشناسان ایران و گروه 1+5 در استانبول پرداخت.
در نشست 15 ساعته استانبول موضوعات اساسی مورد بررسی قرار گرفت
کریستین ساینس مانیتور نوشت: یک روز پس از ماراتن 15 ساعته کارشناسان ایران و گروه 1+5، جزئیات بیشتری درباره گفتوگوها منتشر شد که نشان میدهد که دو طرف موضوعات اساسی را مورد بررسی قرار دادهاند.
اولویتهای ایران: رفع تحریمها و اعتراف به حق هستهای
این روزنامه اضافه کرد: بر اساس فایل پاورپوینتی که در نشست اخیر ایران و 1+5 در مسکو ارائه شد و کریستین ساینس مانیتور نیز نسخهای از آن را در اختیار دارد، اولویتهای ایران هم اکنون واضح است، برداشته شدن تمامی تحریمها و ضمانتی شفاف درباره "حقوق هستهای" این کشور در غنی سازی اورانیوم.
همچنین این موضوع شفاف شد: ایران تمایل دارد که درباره فعالیتهای غنی سازی 20 درصد اورانیوم خود مذاکره کند اما بسیاری از خواستههای دیگر گروه 1+5 را نیز رد کرده است.
کریستین ساینس مانیتور نوشت: روز سهشنبه هیئت ایران در سازمان ملل نسخه متنی را از همین اطلاعات ( بدون اشاره به این موضوع که این متن دقیقا همان پاورپوینتی است که در مسکو ارائه شده است) ارائه کرده است که افزوده این جزئیات پاسخ ایران به بسته گروه 1+5 بوده که برای اولین بار در نشست بغداد در ماه می ارائه شد.
این روزنامه آمریکایی نوشت: 1+5 خواستار آن است که به طور دائم پیشرفت برنامه هستهای ایران را متوقف کند تا اطمینان یابد که جمهوری اسلامی هیچ وقت نتواند بمب هستهای بسازد. ایران اعلام کرده است که فعالیتهای هستهایش فقط در راستای صلحآمیز بوده و تاکید دارد که یکی از امضا کنندگان پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی است و تحت نظارتهای دائم سازمان ملل است.
نشست کارشناسی استانبول بر دو موضوع تمرکز داشت: توقف غنیسازی 20 درصد و سایت فردو
بر اساس گزارش کریستین ساینس مانیتور، نشست استانبول که روز سهشنبه برگزار شد در سطح پایین و ماهیت آن کارشناسی بوده است. گفتوگوها بر دو نقطه تمرکز داشت. نکته اول درباره توقف غنیسازی 20 درصد اورانیوم بود و انتقال ذخایر اورانیوم 20 درصد به خارج از ایران است.
این روزنامه آمریکایی مدعی شد: مقامات ایرانی برای ماهها اعلام کردهاند که آماده اند تا معاملهای درباره اورانیوم 20 درصد انجام دهند اگر چه نمایندگان مجلس ایران این هفته خواستار افزایش این سطح برای مقاصد غیر تسلیحاتی شدهاند.
قدرتنمایی ایران و آمریکا در منطقه طی هفته گذشته
اهمیت پیشرفت با قدرتنمایی دو جانبه طی هفته جاری نشان داده شد: ایران مانور آزمایش موشکی سه روزهای را اجرا کرد در حالی که آمریکا حضور نظامی خود در خلیج فارس را افزایش داد.
کریستین ساینس مانیتور ادامه داد: دومین موضوعی که در استانبول مورد مذاکره قرار گرفت خواسته گروه 5+1 از ایران برای بسته شدن تاسیسات غنی سازی در فردو بوده است که زیر زمین بوده و حمله به آن مشکل است و محل ذخیره اورانیوم 20 درصد غنی شده ایران است.
این روزنامه در ادامه به نقل از یک مقام ایرانی نزدیک به گفتوگوهای مسکو که خواست مشخصاتش فاش نشود، گفت: درک اولیه وجود دارد که تا زمانی که دو طرف به آرام کردن اوضاع نیاز دارند، فضایی برای امیدواری وجود دارد چون این موضوع میتواند از کنترل خارج شود.
ایران برای نخستین بار مبادله غنیسازی 20 درصد با رفع تحریمها را مطرح کرده است
این مقام ایرانی افزود: در میز مذاکرات، ایران به صراحتا برای نخستین بار موضوع مبادله غنی سازی 20 درصد در مقابل برداشته شدن تحریمها را مطرح کرد.
کریستین ساینس مانیتور نوشت: این گفته مقام ایرانی به طور غیرمستقیم به پیشنهادهای ایران در پاورپوینت اشاره دارد که اعلام کرده آماده همکاری با 1+5 برای فراهم کردن سوخت [20 درصد] است و انتظار دارد که گروه 1+5 در مقابل، تحریمها را متوقف کرده و پرونده هستهای ایران را از دستور العمل شورای امنیت سازمان ملل خارج کند.
ایران: زمانی که نتایج مشخص شود موضوع غنیسازی 20 درصد میتواند مورد مذاکره قرار گیرد
این روزنامه آمریکایی به نقل از این مقام ایرانی نوشت: ما گفتیم زمانی که نتایج [نهایی] مشخص شود موضوع 20 درصد میتواند موضوعی برای مذاکرات باشد که این در صورتی است که آنها به ما بگویند در مقابل چه چیزی به ما خواهند داد. ما به تمامی آنها گفتهایم که این موضوع میتواند بخش به بخش اجرا شود.
5+1: قبل از چانهزنی واقعی ایران گام اعتماد ساز بردارد
کریستین ساینس مانیتور گزارش خود را اینگونه ادامه داد: از طرف دیگر، گروه 1+5 اعلام کردهاند که قبل از آنکه چانهزنی واقعی آغاز شود، نخست نیاز است تا ببینند که ایران گامهای اعتماد ساز بردارد.
یک مقام نزدیک به گفتوگوها گفت: تا کنون ما تمایلی از سوی ایران برای انجام هیچ چیزی به جز گفتوگوها ندیدهایم. یک احساس واقعی از سوی گروه 1+5 وجود دارد که اقداماتی را از سوی ایران خواهیم دید.
این مقام غربی افزود: این به معنای آن نیست که ما انعطافپذیر نیستیم بلکه یک احساس وجود دارد که قبل از آنکه ما انعطاف پذیری را نشان دهیم آنها باید اقداماتی بیشتر از گفتوگوها انجام دهند.