با توجه به اینکه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در اظهاراتی، دیگر بانک‌های بورسی را در یک قدمی بازگشایی می‌داند، به‌نظر می‌رسد قفل بخش عظیمی از نقدینگی بازار سهام شکسته شده و در میان‌مدت شاهد رونق مجدد این بازار باشیم.

پس از کش و قوس‌های فراوان، دیروز نماد بانک ملت بعد از گذشت حدود 7 ماه بازگشایی شد. به این ترتیب شاخص بورس با افت 1014 واحدی مواجه شد تا بیشترین افت طی سه ماه گذشته را به ثبت برساند. انتشار صورت‌های مالی 9 ماهه این بانک در ساعات پایانی شب دوشنبه باعث شد که دیگر هیچ بهانه‌ای برای بازگشایی این نماد بانکی باقی نماند. کارشناسان معتقدند بازگشت این نماد بزرگ بورسی که افت قیمت آن نیز قابل پیش‌بینی بود، می‌تواند در میان‌مدت و بلند‌مدت موجب تحریک مولفه‌هایی چون حجم و ارزش بازار شود. همچنین چشم‌انداز بازگشایی دیگر نمادهای این صنعت طی روزهای آتی می‌تواند سیل قابل توجهی از نقدینگی‌های یخ زده را به بازار برگرداند و رونق مجدد بازار را به همراه داشته باشد.

رفتار شاخص با بازگشایی

نگاه منتظر سهامداران به بازگشایی نماد‌های بانکی روز گذشته با بازگشایی نماد بانک ملت تا حدودی تعدیل شد. بانک ملت که از تاریخ 28 تیرماه سال جاری تا روز گذشته متوقف بود، در حالی بازگشایی شد که همچنان چند بانک بزرگ دیگر در صف بازگشایی قرار دارند. در این زمینه به ‌نظر می‌رسد سازمان بورس و اوراق بهادار این روزها تلاش بیشتری برای بازگشایی نمادهای متوقف انجام می‌دهد. این موضوع می‌تواند قفل نقدینگی را شکسته و بازار را از شرایط رخوت کنونی نجات دهد. شاخص بازار سهام که روز گذشته تا نیمه‌ معاملات، روند کم‌نوسان روز‌قبل را ادامه می‌داد، با بازگشایی «وبملت» در اولین گام با افت شدید حدود 880‌ واحد مواجه شد و شاخص را وارد کانال 78 هزار واحد کرد. در ادامه نیز تا پایان ساعت معاملات، شاخص کل روند ریزشی را با شیب کمتر ادامه داد تا در نهایت با افت 1/3 درصدی به کار خود پایان دهد. با این افت، شاخص بیشترین ریزش از 19 آبان‌ماه را به ثبت رساند و بار دیگر به سطح 78 هزار واحد برگشت (شاخص پیش از این در تاریخ 28 مهرماه در این کانال قرار داشت).

بانک ملت از توقف تا بازگشایی

با وجود تمام بدبینی‌ها به عملکرد بانک‌ها، انتشار صورت‌های مالی بانک ملت نشان داد که بانک مرکزی با اعمال تخفیف ‌برای بانک‌ها، نقش موثری در تعدیل صورت‌های مالی این شرکت‌ها داشته است. براساس عملکرد 6 ماهه این شرکت، سود هرسهم بانک ملت برای سال مالی 95، معادل 102 ریال پیش‌بینی شده است. گرچه نسبت به نخستین پیش‌بینی سود هرسهم این شرکت به شدت کاهش یافته است (افت 75 درصدی سود نسبت به نخستین پیش بینی) اما اینکه بانک برای سال جاری زیان شناسایی نکرده است، شاید خبرخوبی برای سهامداران بوده باشد. با این وجود نماد این بانک بازگشایی نشد و ناظر بازار علت عدم بازگشایی را انتظار برای انتشار گزارش‌های 9 ماهه بیان کرد. برهمین اساس، شب دوشنبه انتشار صورت‌های مالی میاندوره 9 ماهه باعث شد نماد این شرکت بازگشایی شود. همزمان با بازگشایی مدیر عامل این شرکت با انتشار نامه‌ای در شبکه کدال درخصوص عملکرد شرکت شفاف‌سازی کرد. بانک ملت در پاسخ به نامه سازمان بورس و اوراق بهادار تازه‌ترین وضعیت شرکت را اعلام کرد. بانک ملت در پایان گزارش شفاف‌سازی عنوان کرده بر مبنای بودجه اعلامی شرکت‌‎های فرعی و سیاست بانک مبنی بر تقسیم 90 درصد سود شرکت‌ها، تحقق پیش‌بینی‌های اعلام شده این بانک مورد انتظار بانک است.

جریان رفتار منطقی با بازگشایی‌ها

با وجود اینکه بازگشایی«وبملت» مسبب اصلی افت روز گذشته شاخص بود، اما این اتفاق را می‌توان به فال نیک گرفت؛ اتفاقی که مطمئنا می‌تواند قفل بخش عظیمی از نقدینگی بازار سهام را بشکند و بار دیگر تحرک قابل توجهی در بازار ایجاد کند. همچنین بازگشایی نماد‌ها به‌خصوص نمادهایی که زمان زیادی از توقف آنها می‌گذرد، می‌تواند شفافیت بازار را افزایش دهد و باعث رفتار منطقی‌تری میان معامله‌گران شود. در همین زمینه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از برنامه‌ریزی برای بازگشایی نماد یکی از بانک‌ها در هفته جاری خبر داد و گفت: نماد معاملاتی دو بانک دیگر نیز در هفته آینده بازگشایی می‌شود. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره بازگشایی نماد دیگر بانک‌های متوقف اظهار کرد: عدم بازگشایی نماد بقیه بانک‌ها به دلیل نبود اطلاعات درست شرکت یا نهایی نشدن حساب‌های این شرکت‌ها از سوی حسابداران آنها بوده که تاکنون به سازمان بورس اطلاعات موثقی ارائه نشده است، بنابراین سازمان بورس اقدامی برای بازگشایی نماد این بانک‌ها انجام نداده است.

وی در ادامه درباره ابلاغیه این سازمان به سازمان‌ها و نهادهای غیردولتی برای شفاف‌سازی اطلاعات گفت: سازمان بورس به‌صورت مستمر پیگیر این موضوع است و ظرف مدت یک ماه به آنها فرصت داده شد تا اطلاعات خود را افشا کنند. در غیر این‌صورت صورتجلسه آنها ثبت نخواهد شد. با این وجود و بر اساس اطلاعات دریافتی، به نظر می‌رسد دوبانک دیگر که ممکن است طی روز‌های آتی بازگشایی شوند بانک‌های تجارت و اقتصادنوین است. این دوبانک که صورت‌مالی‌های حسابرسی نشده خود را طی هفته‌های اخیر منتشر کردند، درشرایط کنونی در حال تدوین صورت‌های مالی حسابرسی شده هستند تا بدون هیچ شک و شبه‌های باردیگر بتوانند فعالیت خود را در بورس از سر بگیرند.

تجربه تحریک بازار با بازگشایی‌ها

با وجود اینکه بازگشایی این نماد در لحظات ابتدایی بازار را با شوک ملموسی مواجه کرد، اما در ادامه دیده شد نمادهای بورسی با آرامش بیشتری نسبت به انتظارات قبلی به فعالیت خود ادامه دادند. این چشم انداز وجود داشت که بازگشایی این نمادها فضای منفی را در بازار تشدید کند و به تبع آن نمادهای دیگر صنایع نیز با افت بسیار همراه شوند اما روند نوسانات شاخص نشان داد که بازار پس از شوک اولیه رفتار منطقی‌تری داشته و کمتر تحت تاثیر ریزش «وبملت» بوده است. عقبگرد به چنین رخدادهایی در بازار نشان می‌دهد بازگشایی نمادهای بزرگ از سوی سازمان بورس و به تبع آن آزاد شدن این حجم از نقدینگی، در روند شاخص نه‌تنها اثر منفی نداشته بلکه طی روز‌های آتی بسیار مفید خواهد بود.

پیش از این بازار تجربه توقف نمادهای پالایشی را برای مدت زمان طولانی و بازگشایی این نمادها در فضای منفی ناشی از ریزش سودآوری داشته است (روزهای پایانی سال 93). گرچه انتظار حمایت حقوقی‌ها وجود داشت اما این نمادها تحت تاثیر فشار سنگین فروش با ریزش‌های شدید مواجه شدند ولی روند پرنوسان این نمادها به اینجا ختم نشد. در ادامه معاملات روز بازگشایی این نمادها با تقاضای شدید مواجه شدند و رشدهای پرشتابی را برای دوره بیش از یک ماه تجربه کردند. بر این اساس فعالان بازار باید توجه داشته باشند که ریزش شدید قیمت‌ها می‌تواند رشدهای پرشتابی را در روزهای بعد به دنبال داشته باشد. این موضوع می‌تواند با نگاه مثبت به آینده تقاضای چشمگیری را نیز به دنبال داشته باشد. پیش‌تر نیز کارشناسان آزادشدن نقدینگی را موضوع مهمی برای تحریک بورس دانسته بودند. موضوعی که بی‌شک در میان‌مدت و بلندمدت می‌تواند برای سهامداران حقیقی و حقوقی بسیار مفید باشد. حال با توجه به اینکه بانک‌های دیگر در تکاپوی بازگشایی هستند به‌نظر می‌رسد بورس تهران می‌تواند شاهد فصل جدیدی از فعالیت با بازگشایی نماد‌های بزرگ باشد.

عملکرد «وبملت» در بازار دیروز

شاخص بازار سهام روز گذشته با افت 1014 واحدی به کار خود پایان داد و به سطح 78 هزار و 749 واحدی رسید. در همین زمینه شاخص هم‌وزن با عملکردی کاملا متفاوت با رشد 0/21 درصدی همراه شد. به این ترتیب نمادهای کوچک برندگان روز پرهیجان بورس تهران بوده‌اند. همان‌طور که انتظار می‌رفت بازگشایی نماد معاملاتی بانک ملت باعث شد این شرکت بیشترین اثر منفی را بر افت شاخص بازار سهام داشته باشد. «وبملت» که فعالیت خود را بدون محدودیت نوسان قیمتی آغاز کرد در پایان با افت 37/5 درصدی مواجه شد. فعالیت بازیگران بازار نیز نشان می‌دهد در سمت خرید، حدود 60 درصد از معاملات در اختیار بازیگران حقیقی و 40 درصد در اختیار حقوقی‌ها است. همچنین این بانک در جریان معاملات دیروز 37 درصد از ارزش دارایی خود را به میزان 3600 میلیارد تومان از دست داد.

دیگر نمادهای موثر بر افت شاخص «فارس»،«پارسان» و «فملی» بودند که با وجود اینکه روزهای اخیر نیز شاهد فشار فروش بودند، اما شوک ابتدایی ورود بانک ملت باعث شد، ریزش روز گذشته را ملموس تر از قبل حس کند. از گروه‌های مثبت روز گذشته می‌توان به خودرویی‌ها، انبوه‌سازی، رایانه و محصولات فلزی اشاره کرد. در مقابل نیز گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری با افت حدود 10 درصدی در قعر این جدول قرار گرفتند. بیشترین رشد قیمتی روز گذشته به نماد «وتوس» از صنعت انبوه‌سازی تعلق داشت. این شرکت که با صف خرید و اشتیاق خرید در میان بازیگران حقیقی همراه بود طی دو روز گذشته و بعد از برگزاری مجمع بازگشایی شد. حجم و ارزش معاملات نیز نسبت به روز سه شنبه با رشد همراه بود، به‌طوری‌که حجم و ارزش به ترتیب با 38 و 15 درصد رشد به 1039 میلیون سهم و 110 میلیارد تومان رسیدند.