محمدرضا بهرامن رئیس خانه معدن ایران به ارائه توضیحاتی در مورد مشکلات امروز بخش معدن و راهکارهای توسعه آن پرداخت. اهم مطالب این گفتگوی تفصیلی به‌شرح زیر است.

بهرامن در پاسخ به این پرسش "در بخش معدن و صنایع معدنی ما هنوز نتوانسته‌ایم آمار روشنی اعلام کنیم، حتی تعارض‌هایی نیز در آمار مراجع مختلف دیده شده است. اخیراً دولت به‌همراه وزارت صنعت و مرکز آمار گزارش اولیه‌ای از وضعیت رشد 6ماهه امسال اعلام کرده است، اما زمانی که با فعالان حوزه صنعت صحبت می‌کنیم آنها همچنان از کسادی و رکود و انباشت محصول صحبت می‌کنند و تحقق نرخ رشد را در این حوزه واقعی نمی‌دانند. به‌نظر شما آیا مبنای آمارگیری‌های کشور ایراد دارد یا جامعیت شاخص‌هایی که براساس آنها آمارها تهیه می‌شود دارای ایراد است یا چیزی که فعالان اقتصادی می‌گویند دقیق و علمی نیست و بیشتر احساساتی است؟"، اظهار داشت: دست روی موضوع خوبی گذاشته‌اید، بحث آمار یک موضوع کلیدی است. به‌اعتقاد من یکی از ضعف‌های امروز جامعه کشور همین موضوع آمار است، ما اگر امروز بخواهیم همین شاخص‌های آماری را با سالهای گذشته مورد مقایسه قرار دهیم فکر می‌کنم نتوانیم زودتر از 93 آمار دقیقی را پیدا کنیم که این یک ضعف بزرگ است.

وی با بیان اینکه در زمان مقایسه آمارها می‌بینیم که مراکز مختلف رقم‌های متفاوتی را اعلام کرده‌اند، افزود: تفاوت آمارها نشان می‌دهد مسائل و مبانی در یک نقطه به هم نمی‌رسند، به‌عبارتی ما آمارها را براساس خواسته‌های خودمان تعریف می‌کنیم درحالی که آمار یک استاندارد و شاخص بوده و جوامعی که آمار نداشته باشند، نباید در آنها انتظار توسعه دقیق و جامع را داشته باشیم. وضعیت امروز ما نشان می‌دهد که ما آماری نداریم.

رئیس خانه معدن ایران تصریح کرد: اگر توسعه را امروز براساس شاخص‌های آماری تعریف کنیم شاید به جامعه خود بدهکار هم شویم و یک روز افرادی می‌آیند و وضعیت امروز کشور را تحلیل، و ما را حتی محکوم می‌کنند که در ارائه آماری دقیق کوتاهی کرده‌ایم.

بهرامن با اعلام "من بارها بحث آمار را مطرح کرده‌ام تا یادم هست توسط یکی از دوستان در اتاق بازرگانی مصرّ بودیم که برای بخش تولید یک مجموعه آمار منسجم تهیه شود"، گفت: اگر ما یک آمار روشنی از وضعیت موجود داشته باشیم به‌طور حتم می‌توانیم براساس آنها حرف زده و حتی راحت‌تر تحلیل کنیم. اما زمانی که آماری نداشته باشیم تحلیل معنایی ندارد و حتی شاید محکوم شویم که تصمیمات را احساسی هم اتخاذ کرده‌ایم.

وی به عدم مشاوره مسئولین در تصمیم‌گیری‌ها با سندیکاها و فعالان حوزه معدن اشاره کرد و افزود: متأسفانه در تصمیم‌گیری‌ها مسئولین از مشاورت فعالان حوزه‌ها استفاده نمی‌کنند در این شرایط وقتی ما آمار دقیق و مشاوره‌ای نداشته باشیم به‌طور حتم تصمیمات نامناسبی را برای حوزه‌های مختلف اقتصادی اتخاذ می‌کنیم. به‌نظر من آمارهای امروز براساس اطلاعاتی است که مراکز از بیرون می‌گیرند که آنها نیز قابل پذیرش نیست.

رئیس خانه معدن ایران ایراداتی به برنامه ششم توسعه داشت و گفت: برنامه ششم توسعه اصولاً یک صورت مسئله است که با تصمیم‌گیری مناسب می‌خواهیم مطابق آن به توسعه کشور برسیم به‌نحوی که در برنامه ششم رشد 8درصدی اقتصاد تعریف شده اما متأسفانه در ماده 54 این برنامه تصمیمی گرفته شد که بخش معدن را با شوک‌ روبه‌رو کرد.

بهرامن اضافه کرد: ما در اصلاح برنامه ششم پیشنهاد کرده بودیم شورای عالی معادن برای استان‌ها تشکیل شود تا روند رسیدگی به پرونده‌ها در آنها تسریع پیدا کرده و بخشی از فعالیت شورا به استان‌ها تفویض شود. قبلاً این اجازه را قانون به ما نمی‌داد اما توافق کردیم براساس این پیشنهاد این موضوع در برنامه ششم گنجانده شود تا دیگر برای اجرایی شدن آن قانون تغییر نکند. اما تصمیمی در برنامه ششم برای بخش معدن گرفته شده که بسیار غیرمتعارف است. من انتظار نداشتم که نماینده‌های مجلس این تصمیم را بگیرند.

وی با ابراز اینکه در این ماده ترکیب اعضای شورای عالی معادن در استان‌ها به‌کل تغییر کرده است، گفت: در این ماده قید شده معادن باید یک درصد از فروش را به شورای عالی استان‌ها پرداخت کنند، این درحالی است که در بخش معدن یک درصد از فروش برای بعضی واحدها شاید بدون اغراق 10 درصد از سود باشد. اصلاً شاید معدن‌دار با ضرر اقدام به فروش محصولات می‌کند آنها بدون هیچ کار کارشناسی می‌گویند باید یک درصد از فروش خود را بدهد، خوب، این تصمیم به‌طور حتم تغییرات منفی خود را در بخش معدن خواهد گذاشت دیگر سرمایه گذاری تمایل به حضور در این حوزه ندارد. این ماده متناقض با تمام قوانین کشور است و امیدواریم فقط شورای نگهبان به داد معدن‌دار برسد.

رئیس خانه معدن ایران در ادامه این گفتگو به لزوم اصلاح زیرساخت‌ها در بخش معدن اشاره کرد و افزود: این حوزه یک بخش مزیتی است و باید توجه جدی به آن صورت گیرد.

بهرامن در رابطه با حضور سرمایه گذاران خارجی در بخش معدن نیز اظهار داشت: تنها بخشی که امروز در حال مذاکرات جدی با سرمایه گذاران خارجی است حوزه معدن است، امروز نوع رفت و آمدها تغییر کرده و مذاکرات به‌سمت تعامل با بخش خصوصی رفته است. اما به‌صورت کلی تا این لحظه ما سرمایه گذاری جدی‌ای را در این حوزه ندیده‌ایم اما خوشبختانه سرمایه گذاران به این حوزه ورود پیدا کرده‌اند. البته باید تأکید کنم یکی از فاکتورهای اساسی در بخش معدن امنیت است که دولت باید در این رابطه اقدامات لازم را انجام دهد.