با وجود اینکه عواملی همچون خوش‌بینی به اولین پیش‌بینی شرکت‌ها و روند باثبات قیمت‌ جهانی کالاها در بازار جریان دارد، در مقابل نیز عرضه‌های سنگین از سوی بازیگران حقوقی (باتوجه به تامین نقدینگی پایان سال این نهادها) باعث شده فعالان بازار با احتیاط بیشتری رفتار کنند. در همین زمینه به نظر می‌رسد سهامداران در انتظار کاهش فشار فروش و به تبع آن ارزندگی سهام هستند تا بتوانند خریدهای جذابی در روزهای پایانی سال داشته باشند.

شاخص کل بورس تهران روز گذشته با رشد 102 واحدی به کار خود پایان داد. با وجود اینکه روزهای نسبتا زیادی از تداوم رشد شاخص می‌گذرد، نماگر بازار حدود 1184واحد رشد داشته که نشان از سرعت آرام این روند در بازار دارد. یکی از نکات بارز بازار سهام طی روزهای اخیر معاملات کم‌حجم و کاهش محسوس ارزش معاملات است. موضوعی که به واسطه توقف نمادها و به تبع آن تعدیل با اهمیت در پیش‌بینی سود شرکت‌ها رخ داده است. در این زمینه چشم‌انداز مدیران شرکت‌های بورسی که برای سال مالی آتی ترسیم کرده‌اند، امیدوارکننده‌تر از پیش‌بینی‌ها بوده و منجر به توقف تعداد قابل توجهی از نمادها شده است. با توجه به آمارها تا روز گذشته 128 نماد متوقف بود که از این تعداد 90 نماد بورسی و 38 نماد دیگر فرابورسی است.

سیگنال‌های مثبتی از قبیل تعدیل در اولین پیش‌بینی نمادهای مهم بورسی و روند با ثبات در قیمت جهانی کالاها پس از رشد ماه‌های اخیر، احتمال حضور پررنگ خریداران را در نمادهای مختلف تقویت کرده است. در طرف دیگر اما، حقوقی‌های بازار جز در شرایطی که مجبور به حمایت باشند، تمایل چندانی به خرید سهام نشان نمی‌دهند و حتی‌المقدور تلاش دارند در آخرین ماه سال فروشنده باشند. با توجه به نزدیکی به روزهای پایانی سال و نیاز به تامین نقدینگی به خصوص در صندوق‌های سرمایه‌گذاری احتمال اینکه این گروه از حقوقی‌ها در سمت فروش تحرک بیشتری داشته باشند، وجود دارد.

چراغ‌ سبزهای بورسی برای سهامداران

انتشار اولین پیش‌بینی شرکت‌ها این روزها از بحث‌های داغ میان سهامداران به‌شمار می‌رود. با توجه به آمارهایی که درخصوص توقف نمادها ارائه شد، به نظر می‌رسد بسیاری از سهامداران در انتظار بازگشایی آنها هستند. نمادهایی که در صنایع مختلف انتظار بازگشایی با تعدیل مثبت را یدک می‌کشند. به‌عنوان مثال در پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها گزار‌ش‌ها حاکی از بهبود شرایط نسبت به قبل است. در نمادهایی مانند «شفن» و «شخارک» شاهد ادامه رشد سودآوری در اولین پیش‌بینی‌ها هستیم، این در حالی است که قیمت متانول در نیمه دوم سال افزایش قابل توجهی داشته است که برای این متانول‌سازها اهمیت ویژه‌ای دارد. در صنعت فلزات اساسی نمادهایی نظیر فولاد نیز در شرایط مشابه به‌سر می‌برند. فولاد اصفهان نیز تحت تاثیر چشم‌اندازهای خوبی که به بازار جهانی فولاد وجود دارد تعدیل مثبت 53درصدی را پیش‌بینی کرده است. البته در این خصوص باید به افت نرخ دلار طی هفته‌های اخیر اشاره کرد. طی روزهای گذشته نرخ دلار از کف 3800 تومانی نیز عبور کرده است. افت نرخ دلار می‌تواند بر سودآوری شرکت‌های بورسی فشار وارد کند. این موضوع عامل منفی در برابر رشد قیمت‌های جهانی است که می‌تواند اثر رشد قیمت‌های جهانی را خنثی کند.

صنعت سیمان که نمادهای آن تحت تاثیر انتشار اولین پیش‌بینی‌ها متوقف هستند نیز شرایط جذابی برای بازگشایی دارند. نمادهایی نظیر «سهگمتان»، «سبجنو» و «سرود» از جمله شرکت‌هایی هستند که در اولین پیش‌بینی از بهبود عملکرد خود خبر می‌دهند. با وجود اینکه این نمادها هم‌اکنون متوقف است، این انتظار وجود دارد که بسیاری از آنها در قیمت‌های مثبت و استقبال سهامداران بازگشایی شود. درخصوص صنعت سیمان نیز ذکر این نکته ضروری است که شرکت‌های این صنعت از اواسط تابستان با توجه به رشد نرخ سیمان با افزایش سودآوری مواجه شده‌اند. ادامه رشد سودآوری در سال 96 نیز برای صنعت نیازمند تقویت تقاضا است در غیر این صورت احتمال افت نرخ فروش سیمان محتمل خواهد بود.

اما بررسی بازار جهانی کامودیتی‌ها نیز حاکی نکات قابل توجهی است که توانست روز گذشته بر صنایع مرتبط بورسی ما اثرگذار باشد. در معاملات روز گذشته، سنگ‌آهن در بازار جهانی همچنان در مسیر صعودی قرار دارد. در این خصوص اخبار حاکی از این است که قیمت سنگ آهن نقدی در بازار چین به بیش از 90 دلار در هر تن رسیده است. خبرها حول محور این کالا حاکی از تداوم روند رشد قیمتی است. با این وجود همچنان درخصوص این کالا ریسک‌هایی مانند مازاد عرضه وجود دارد که می‌تواند انتظار رشد پرشتاب را تاحدودی کاهش داده و تحلیل‌ها در مورد آن را با ابهام مواجه کند.

عوامل تقویت‌کننده بازار شامل جلسه شورای برنامه‌ریزی چین در 21 فوریه (امروز) درباره تصمیم‌گیری درخصوص کاهش تعداد روز کاری از 330 به 276 روز است که باعث تنش در بازار شده و تقویت‌کننده قیمت است و عامل دوم رشد قیمت، تحریم واردات زغال‌سنگ از کره‌شمالی از سوی چین (سالانه 22/4 میلیون تن) است که این موضوعات می‌تواند عرضه فولاد را در بازار با کاهش مواجه کرده و رشد قیمتی این کالا را ادامه‌دار کند. تحت تاثیر رشد قیمتی در بازار سنگ آهن در رشد مقاطع فولادی نیز اثرگذار بوده است. براین اساس هر تن نورد گرم فولادی در قراردادهای ماه مه ‌بازار آتی شانگهای با افزایش 4 دلاری به 549 دلار رسید.

با این وجود شرایط در بازار جهانی مس نیز جذاب به ‌نظر می‌رسد. نگرانی از کاهش عرضه مس از عواملی است که رونق معاملات آتی این محصول را به‌همراه داشته است. قیمت مس روز گذشته با گذر از 6‌هزار دلار به رقم 6 هزارو 68 دلار رسید. پیش‌تر پیش‌بینی می‌شد با اعتصاب کارگران معدن اسکوندیدا این موضوع یا حرکت دومینویی به‌دیگر معادن بزرگ دنیا نیز برسد. بر همین اساس دو معدن آنگلوآمریکن در شیلی و گراسبرگ مالزی نیز از گزند این روند در امان نماندند و همین موضوع باعث شد مس روز صعودی را سپری کند. نوسان قیمتی در بازار روی نیز مشابه مس است. این فلز روز گذشته با 3/6 درصد رشد قیمتی به 2884 دلار در هر تن رسید. به گفته کارشناسان تعطیلی معادن گلینکور (500 هزار تن شمش) باعث کمبود عرضه بازار و رشد 95 درصد قیمت شده که به نظر تا پایان سال 2017 ادامه‌دار باشد.

روز گذشته شاهد رشد آرام قیمتی در نمادهای فلزات اساسی بودیم. با این حال به نظر می‌رسد انتظار برای رفتار حقوقی‌ها در سمت خرید و همچنین اطمینان از پایداری قیمت‌ها در بازار جهانی مانع از تصمیم‌گیری هیجانی فعالان بازار شده است. در این خصوص افت نرخ دلار نیز بی‌تاثیر نبوده است با این حال آن‌چه بیش از همه در نگاه بازار جلوه می‌کند عملکرد حقوقی‌ها طی روزهای معاملاتی اخیر است. قرار گرفتن در آخرین ماه سال و احتمالا تامین نقدینگی نیز مانعی در برابر خریدهای هیجانی است. در این شرایط خریداران بورسی انتظار افت قیمت‌ها برای شناسایی کف قیمتی را می‌کشند. به نظر می‌رسد با انتشار سیگنال‌های مثبت از بازار جهانی و نشانه‌ها از ثبات نرخ دلار در سطوح کنونی و همچنین رفع نیاز حقوقی‌ها در بازار می‌توان به تشدید مقدار خریدها امیدوار بود.

فرصت جذاب خرید برای سهامداران

با تمام تفاسیری که از شرایط فعلی بازار گفته شد شواهد حاکی از آن است که بازیگران حقیقی محتاطانه‌تر از قبل رفتار می‌کنند. بازار صحنه تقابل عواملی است که به‌نظر می‌رسد وزنه مثبت آن سنگینی بیشتری دارد. چشم‌انداز بازگشایی نمادهای متوقفی که تعدیل مثبت داشته‌اند و دورنمای مثبت قیمت جهانی کامودیتی برای فعالان بازار بسیار مهم است. به نظر می‌رسد معامله‌گران به دنبال فرصتی مناسب برای حضور فعال در بازار هستند. فرصتی که در آن تا حدی فشار فروش‌های کنونی کم شده و سهام به کف قیمتی رسیده باشد. به نظر می‌رسد معامله‌گران به خصوص حقیقی‌ها بر این باورند که در شرایط کنونی می‌توان با تامل بیشتری سهام را در قیمت‌های پایین‌تر خریداری کرد تا با بهای تمام‌شده پایین‌تری سهام را در پرتفوی خود داشته باشند.

در بازار چه گذشت؟

شاخص کل بازار سهام روز گذشته با رشد 0/1 درصدی به سطح 77 هزار و 800 واحد رسید. به این ترتیب دیگر شاخص‌های این بازار نیز با روند روبه‌رشد مواجه شدند و همگی سبزپوش به‌کار خود پایان دادند. براین اساس روز گذشته تعدادی از نماد‌های متوقف بورسی بازگشایی شدند. نمادهای «پسهند»، «سیستم»، «کبافق»، «وصندوق»، «بکام»، «دامین»، «سقاین»، «سغرب» و «شاراک» از نمادهایی بودند که دیروز به بازار برگشتند. حجم و ارزش معاملات نیز در ادامه دوشنبه کماکان در مسیر نزولی قرار داشت. به این ترتیب حجم معاملات با افت بیش از 20درصدی به 415 میلیون سهم و ارزش معاملات نیز با بیش از 13 درصد افت به 93 میلیارد تومان رسید.

در بازار دیروز «همراه» با 43/3 واحد بیشترین اثر مثبت را برشاخص گذاشت. همراه اول که در اولین پیش‌بینی سود سال آتی سود هر سهم را 756 تومان اعلام کرده است، با تحرک قابل توجه سهامداران حقوقی در معاملات مواجه بود. بعد از «همراه» نمادهای «وبانک»،«پارسان» و «تاپیکو» بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص داشتند و در مقابل دو نماد خودرویی «خساپا» و «خپارس» اثر منفی بر رشد شاخص به‌جا گذاشتند. در تحولات مهم روز گذشته بازار نماد «برکت» کماکان روند نزولی را ادامه داد و به قیمت 204تومان رسید. برکت که 17 بهمن سال جاری برای اولین بار در بورس تهران عرضه شد تاکنون افت 15 درصدی را تجربه کرده است.