در حقیقت تولید آجرهای نسوز ویژه کوره پخت‌اند پیش از این در داخل به مرحله تولید نرسیده و این موضوع سبب واردات و خروج ارز در کشور شده بود. اما با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و انجمن صنفی صنعت نسوز و با ورود فناوری کوره‌های پخت‌اند از این به بعد قرار است آجرهای نسوز ویژه‌اند در داخل تهیه شود تا در این زمینه به خوداتکایی برسیم.

فرآیند آند در تولید آلومینیوم

آند به‌عنوان قطب مثبت در فرآیند تولید آلومینیوم و ایجاد حرارت و افزایش دما به ۹۵۰ تا ۹۶۰ درجه سانتیگراد در کوره‌های احیا نقش بسزایی ایفا می‌کند، به طوری‌که حدود ۲۵درصد هزینه تولید را شامل می‌شود. آندهای مورد نیاز کوره‌های احیا و مواد مخصوص میکس به منظور آسترکاری کوره‌های احیا در کارگاه‌اند تهیه و آندهای ساخته‌شده به کارگاه پخت منتقل و عملیات پخت روی آنها در یک دوره چند روزه انجام می‌شود. این عملیات شامل مراحل بارگیری، پیش‌گرم، پیش‌پخت، سرد کردن و تخلیه است. در کوره‌های پخت‌اند از آجرهای نسوز خاصی استفاده می‌شود که پیش از این تامین آن برای کارخانه‌های آلومینیوم‌سازی از طریق واردات انجام می‌شد.

ورود فناوری آندسازی به کشور

کوره پخت‌اند در آلومینیوم‌سازی نیازمند آجرهای نسوز است که با طراحی این کوره آجرهای آن نیز در داخل ساخته خواهد شد و در این زمینه به خوداتکایی خواهیم رسید. در این‌باره علی حسین زاویه، دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت مواد نسوز کشور در گفت‌وگو با صمت عنوان کرد: برای تولید آلومینیوم آندهایی به‌کار گرفته می‌شود که در حقیقت خاص به‌شمار می‌روند و در توسعه آلومینیوم‌سازی نقش بسزایی دارند. زاویه درباره این آندهای خاص توضیح داد: برای آماده‌سازی این نوع‌اند نیاز به کوره‌های پخت است و این کوره‌های پخت نیازمند آجرهای نسوز هستند. این آجرهای نسوز آجرهای متفاوت و ویژه‌ای هستند که تاکنون در داخل تولید نشده‌اند و پیش از این نیاز کشور به این آجرها از طریق واردات انجام می‌شد. وی در ادامه با اشاره به ساخت کوره‌های پخت‌اند در داخل کشور عنوان کرد: این فناوری و کوره پخت در داخل در حال طراحی است که فناوری آن از کشور چین گرفته شده است. زاویه ادامه داد: همچنین آجرهای نسوز کوره پخت‌اند با کمک انجمن صنعت نسوز و با نظارت وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در حال و تولید است. وی در پاسخ به این پرسش که چه کشورهایی این فناوری پخت‌اند را دارا هستند، گفت: برخی کشورهایی که تولید آلومینیوم دارند دارای این فناوری هستند. اما در ایران درباره طراحی، ساخت کوره و تامین مصالح احداث کوره در مرحله خوداتکایی هستیم.

صرفه‌جویی ۱۷ میلیون دلاری

واحدهای آلومینیوم‌سازی در کشور به واردات ۳۰هزار تن آجر نسوز نیازمند هستند که سبب خروج ۱۷میلیون دلار می‌شود. در این‌باره جلیل عطایی، مدیرعامل شرکت صنعت امیرکبیر در گفت‌وگو با صمت عنوان کرد: آجر نسوز برای پخت کوره‌های‌اند در صنعت آلومینیوم‌سازی آجر خاصی به‌شمار می‌رود. عطایی در پاسخ به این پرسش که آیا این آجرهای نسوز ویژگی خاصی دارند، گفت: سایز، شکل و مشخصات فنی این آجرهای نسوز با سایر آجرها متفاوت است. این آجرها از نوع شاموتی و دارای آلومینای بالای۵۰ تا ۶۰درصد هستند که کاربرد آنها در کوره‌های پخت‌اند است. وی همچنین ادامه داد: پیش از این آجرهای نسوز مورد نیاز برای آلومینیوم‌سازی‌ها از طریق واردات تامین می‌شد. البته این به معنی آن نیست که توان تولید این آجرها را در داخل کشور نداشته باشیم، بلکه بیشتر به این دلیل بوده که نیاز به مصرف این آجرها در حد پایینی قرار داشته است. از این‌رو به‌نظر می‌رسید از نظر اقتصادی تولید به صرفه نباشد.

مدیرعامل شرکت کربن صنعت امیرکبیر تاکید کرد: استفاده از این آجرها بیشتر در صنعت آلومینیوم‌سازی کاربرد دارد که با افزایش تولید آلومینیوم و افزایش واحدهای آلومینیوم‌سازی در کشور به این آجرها نیاز بیشتری پیدا خواهیم کرد. عطایی با اشاره به اینکه برای تولید سری نخست تولید این آجرها باید دقت کافی داشته باشیم، عنوان کرد: ساخت این کوره‌ها برای نخستین‌بار مستلزم طراحی خاص خود هستند. از این‌رو با توجه به مذاکره‌ای که با انجمن صنفی نسوز ایران انجام شد، قرار بر این شد که کوره پخت طراحی در داخل انجام شده و انجمن صنفی صنعت نسوز نیز تولید آجر آن را به عهده بگیرند. بنابراین تولید این آجرها در داخل کشور با هزینه مشابه خارجی است. وی با اشاره به فناوری این کوره‌ها عنوان کرد: فناوری این کوره‌ها از چین وارد شده است. البته چون حجم تولید آجرها بالاست، تولید این حجم از طریق یک شرکت امکان‌پذیر نیست، بنابراین قرار است از طریق چند تولیدکننده آجر نسوز و با همکاری واحدهای مختلف این میزان به تولید برسد، چراکه هر یک از این تولیدکنندگان قادر به حجم محدودی تولید خواهند بود.

مدیرعامل شرکت صنعت امیرکبیر با یادآوری حجم مورد نیاز آجرهای نسوز در صنعت آلومینیوم‌سازی عنوان کرد: حدود ۳۰هزار تن آجر نسوز در صنعت آلومینیوم‌سازی نیاز است. از این پس برای این میزان تولید آجر نسوز با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و با همکاری انجمن صنفی تولیدکنندگان آجر نسوز به خوداتکایی در این زمینه خواهیم رسید و بی‌نیاز از واردات شده و برای نخستین‌بار این آجرها در کشور تولید خواهند شد. وی در پاسخ به این پرسش که قیمت تمام‌شده آن، چه تفاوتی با نمونه مشابه خارجی دارد، خاطرنشان کرد: قیمت‌های داخلی این آجرهای نسوز مشابه یا حتی پایین‌تر از قیمت‌های مشابه خارجی است، اما در هر صورت با خوداتکایی در این صنعت، دیگر ارزی از کشور خارج نخواهد شد، چراکه پیش‌تر برای واردات به این آجرها حدود ۱۷میلیون دلار ارز از کشور خارج می‌شد.