علی صالح آبادی روز سه‌شنبه به تشریح آنچه در سال 1395 در بانک توسعه صادرات ایران گذشت پرداخت.

وی با تمرکز بر گسترش روابط بین‌المللی این بانک در سال جاری، گفت: امسال همکاری با بانک‌های کشورهای هدف صادراتی و همسایه توسعه پیدا کرد، فعالیت‌ها و وضعیت اعتباری بانک‌های مختلف بین‌المللی جهت برقراری ارتباط بدون ریسک و ارائه مشاوره‌های فنی به مشتریان با هدف افزایش بهره‌وری شرکت‌های داخلی رصد شد.

متن کامل گفت و گو با صالح آبادی به این شرح است:

* مهم‌ترین سیاست‌های بانک توسعه صادرات ایران در راستای حمایت از صادرکنندگان کشور در سه سال دولت یازدهم و امسال چه بوده است؟

صالح آبادی:‌ بانک توسعه صادرات ایران در طول دوران فعالیت خود طیف وسیعی از خدمات را به صادرکنندگان کشور ارائه کرده است؛ از جمله این موارد می‌توان به اعطای انواع تسهیلات، ارائه انواع اعتبار و ضمانت نامه و در نهایت ارائه خدمات مشاوره‌ای در راستای توسعه توان رقابتی صادرکنندگان اشاره کرد.
این در حالی است که علاوه بر این موارد، بانک توسعه صادرات تلاش داشته است تا در شرایط خاص نیز راهکارهایی متمایز را بدون تحمیل هزینه اضافی بر مشتریان فراهم کند؛ به عنوان مثال طراحی ابزارهای مالی جدید در شرایط بروز تحریم های بین‌المللی، تأسیس شرکت‌های وابسته با هدف ارائه خدمت به مشتریان خاص همچون شرکت‌های دانش بنیان، ساز وکار بانکداری شرکتی و ... از جمله این موارد هستند.

ازسوی دیگر، این بانک در شرایط پساتحریم، اقدامات و برنامه‌هایی در زمینه حمایت همه جانبه و هدفمند از صادرات کالا و خدمات داشته است که «توسعه روابط کارگزاری و انجام مطالعاتی در خصوص تأسیس شعب و یا دفاتر نمایندگی در سایر کشورها»، «شناسایی و حمایت از مزیت‌های صادرات غیرنفتی در بخش‌ها و استان‌های مختلف کشور برای توسعه پایدار صادرات»، «استفاده از ساز و کار مبادلات تهاتری برای تسهیل مبادلات در صورت نیاز»، «مشارکت در پروژه‌های زیرساختی و اشتغالزا مانند پروژه‌های بندرگاهی، فولاد و پتروشیمی»، «انعقاد تفاهم نامه‌های مختلف همکاری با نهادها و سازمان‌های داخلی و بین‌المللی» و «حضور مستمر و اعمال پیشنهادهای تخصصی در حوزه‌های تصمیم‌گیری امور مرتبط با صادرکنندگان» از مهمترینِ آنهاست.

* تسهیلات بانک توسعه صادرات ایران تاکنون برای چه گروه‌های هدف گذاری و پرداخت شده است؟ در این راستا چه عرصه‌هایی اولویت حمایتی داشته است؟

صالح آبادی: بانک توسعه صادرات ایران علاوه بر نقش مشورتی خود به عنوان اگزیم بانک با فعالان بخش صادرات به منظور توسعه صادرات غیرنفتی، همواره تامین مالی در حوزه‌های مختلف اعم از ارز و ریال، کالا و خدمات فنی مهندسی، کوتاه مدت و بلند مدت، اعتبار خریدار و اعتبار فروشنده را در صدر فعالیت‌های خود قرار داده است.

با عنایت به اهمیت و نقش نظام بانکی در شرایط فعلی کشور و در راستای اهداف اقتصاد مقاومتی، با اهتمام مضاعف در خصوص فعال‌سازی ظرفیت‌های تولیدی، صادراتی موجود و افزایش و ارتقا توان رقابت‌پذیری آن‌ها در عرصه بین‌المللی اقدام کرده است.

در این ارتباط، امسال با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر مستثنی شدن بنگاه‌های کوچک و متوسط از برخی از عوامل بازدارنده جهت دریافت تسهیلات، بانک نسبت به تامین نقدینگی مورد نیاز بنگاه‌های تولیدی که از بازار محصول مناسبی برخوردار بوده ولی به دلیل تنگناهای مالی با مشکل مواجه شده‌اند، اقدام کرده است.

همچنین در جهت حمایت و پشتیبانی از شرکت‌های دانش بنیان و هم راستا با سیاست های اقتصاد مقاومتی، بانک توسعه صادرات ضمن انعقاد قرارداد با صندوق فن‌آوری شریف در سال 1394 مبلغ 922 میلیارد ریال و در 11 ماه سال 1395 بیش از 900 میلیارد ریال به این شرکت‌ها تسهیلات اعطا کرده است.

* امسال دو هزار میلیارد تومان تسهیلات صادراتی از منابع صندوق توسعه ملی اختصاص یافت، تا کنون بانک توسعه صادرات به چه شرکت ها وصادرکنندگانی این تسهیلات را اعطا کرده و این تسهیلات تاکنون چه مقدار بوده است؟

کل مبلغ تخصیص یافته به بانک از سوی صندوق توسعه ملی و مبلغ تسهیلات اعطایی بانک به مشتریان از محل این منابع، در سال 1394 از رقم چهار هزار میلیارد تخصیص یافته به بانک مبلغ سه هزار و 392 میلیارد ریال به 40 شرکت و در سال 1395 نیز سه هزارمیلیارد ریال اختصاص یافته به 101 شرکت اعطا شده است.

* در حوزه ارزی چه امکانات وتسهیلاتی فراهم شده وپس از برجام روند فعالیت های بین المللی بانک توسعه صادرات دچار چه تحولاتی شده است؟

صالح آبادی: بانک توسعه صادرات، با توجه به رسالت خویش مبنی بر حمایت از توسعه صادرات غیر نفتی کشور از ابزارهای متنوعی چه در زمینه ریالی و چه ارزی بهره گرفته و خدمات مختلفی را ارائه می‌کند.

در این ارتباط، ارائه خدمات متنوع از قبیل خدمات اعتباری، صدور ضمانتنامه، گشایش اعتبار اسنادی‌های وارداتی و پذیرش و ابلاغ اعتبار اسنادیهای صادراتی به صادرکنندگان و تولید کنندگان در دستور کار این بانک قرار دارد. تامین مالی برای توسعه صادرات در سه قالب کلی تامین مالی صادرات قبل از حمل و تامین مالی صادرات پس از حمل و تامین مالی سرمایه گذاری قابل اعطاء است.

تامین مالی صادرات قبل از حمل (Pre-Shipment Export Finance)، اغلب شامل تسهیلات در قالب تجهیز کارگاه، خرید مواد اولیه طرحهای صادراتی و به طور کلی سرمایه در گردش می‌شود. تامین مالی صادرات پس از حمل (Post-Shipment Export Finance) با هدف فراهم نمودن امکان فروش مدت دار کالا و خدمات قابل اعطاء می‌باشد. این نوع تسهیلات به دو دسته کلی اعتبار خریدار و اعتبار فروشنده تقسیم می‌شود.

تسهیلات اعتبار خریدار (Buyer’s Credit ) منحصراً توسط بانک توسعه صادرات در سیستم بانکی کشور اعطاء می‌شود. هدف از اعطای اعتبار خریدار افزایش توان رقابت صادرکنندگان و پیمانکاران در بازار کشورهای هدف، ایجاد امنیت مالی و همچنین کاهش ریسک‌های سیاسی و تجاری صادرکنندگان می‌باشد. این بانک علاوه بر اعطای تسهیلات قبل از حمل و سرمایه گذاری تا کنون بیش از دو میلیارد دلار تسهیلات در این قالب پرداخت کرده است.

تامین مالی سرمایه گذاری یکی دیگر از روشهای حمایت سرمایه گذاران ایرانی در خارج از کشور است که در این بانک مورد استفاده قرار می‌گیرد. دامنه این حمایت به تامین مالی بخش ایرانی سرمایه گذاری مشترک ایرانیان با خارجیان (Joint Venture) گسترده است.

* در ارتباط با این همکاری ها، چه اتفاق هایی در شرایط پسابرجام در بانک توسعه صادرات رخ داده است؟

صالح آبادی: با عنایت به شرایط جدید پسابرجام، نقش بانکهای ایرانی در توسعه ارتباطات و حضور در بازارهای بین الملل بر کسی پوشیده نیست. پس از برقراری روابط استاندارد کارگزاری با بانکهای بین المللی، حضور بانک و جهت دهی آن به طرحهای وارداتی (از طریق فاینانس و ریفاینانس) و صادراتی (تامین مالی صادرکنندگان در قالب اعتبار خریدار و فروشنده) از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این ارتباط،‌ تامین مالی طرح ها و پروژه ها از سوی بانکهای خارجی موجبات تحول در بخش های واقعی اقتصاد و رونق و سازمان دهی مجدد بخش های تولیدی، صنعتی، معدنی، کشاورزی، بازرگانی و خدماتی در زمینه تعاملات بین المللی خواهد شد.

در مورد اقداماتی در راستای توسعه روابط بین‌الملل در دوران پسابرجام داشته ایم باید تاکید کنیم که ابتدا طبقه بندی کشورهای مختلف و بانکها در حوزه های مشخص با تدوین برنامه جامع بین المللی بانک در جهت احیا و توسعه روابط با بانکهای خارجی پس از تحریم ها در دستور کار قرار گرفت.

در این ایام همکاری با بانک های کشورهای هدف صادراتی و همسایه توسعه پیدا کرد، فعالیت ها و وضعیت اعتباری بانکهای مختلف بین المللی جهت برقراری ارتباط بدون ریسک و ارائه مشاوره های فنی به مشتریان با هدف افزایش بهره وری شرکتهای داخلی رصد و روابط کارگزاری با حدود 119 بانک در خارج از کشور برقرار و نزد 30 بانک خارجی افتتاح حساب انجام شد.

در این مدت ارسال و دریافت حواله و گشایش اعتبارات اسنادی و صدور ضمانت نامه از طریق حدود 82 بانک کارگزار امکان پذیر شد. همچنین این بانک مذاکراتی متعدد جهت دریافت خطوط اعتباری برای تامین مالی واردات کالاها و خدمات سرمایه ای، ماشین آلات و تجهیزات انجام داده است و تاکنون موافقت بانکهای اگزیم بانک کره و اکو بانک ترکیه برای اخذ خطوط اعتباری اخذ شده و قرارداد آنها در حال نهایی شدن است.