در همین رابطه کشورهای مختلف از جمله اروپایی‌ها به‌دنبال حضور در بخش معدن ایران هستند تا بتوانند از فرصت‌های موجود در این بخش استفاده کنند. یار ایران در دوران تحریم نیز از قافله اروپایی‌ها عقب نمانده و خود را آماده حضور در ایران کرده است، اما شاید این بار شانس چین برای ورود به پروژه‌های معدنی و صنایع معدنی کم باشد.

چین و حضور پررنگ

وجود تحریم‌های سنگین بر سر راه توسعه اقتصادی ایران در سال‌های گذشته نتوانسته از حضور چین در پروژه‌های مختلف ازجمله صنایع معدنی جلوگیری کند. همکاری در پروژه‌های استانی فولاد و فاینانس آنها یکی از اقداماتی بود که در دوره تحریم از سوی چین انجام شد. اما پس از اجرایی شدن برجام حضور در ایران کمی برای چین سخت شد زیرا رقبای دیگری همچون کشورهای اروپایی به‌دنبال حضور در بخش معدن و صنایع معدنی بودند تا بتوانند از فرصت پیش‌آمده بهترین استفاده را داشته، در نتیجه چین باید با فناوری‌های جدید با ایران وارد همکاری می‌شد یا امتیازهای مالی بیشتری برای اجرای پروژه‌های مشترک کسب می‌کرد. این بار شرکتی به نام سیتیک با سابقه‌ای خوب در پروژه‌های ایرانی به‌دنبال حضور در بخش معدن و صنایع معدنی است.

سرمایه‌گذاری ۳ میلیارد دلاری

شرکت سیتیک کانستراکشن یکی از زیرمجموعه‌های گروه سیتیک چین است که برای حضور در پروژه‌های معدنی و صنایع معدنی به ایران آمد تا با سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) مذاکره و تفاهمنامه‌های همکاری مربوط را امضا کند. شرکت «عمرانی سیتیک» از چین و ایمیدرو، ۳ تفاهمنامه امضا کردند که بر اساس یکی از آنها، طرف چینی سرمایه‌گذاری ۳میلیارد دلاری در حوزه معدن و صنایع معدنی ایران انجام می‌دهد. به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو)، امیر خرمی شاد معاون برنامه‌ریزی و توانمندسازی از سوی ایمیدرو و تائو تانگ به‌عنوان رئیس شرکت «عمرانی سیتیک» (CITIC Construction)، این اسناد را امضا کردند. خرمی شاد در این مراسم گفت: براساس تفاهمنامه نخست، طرف چینی در حوزه‌هایی که ایمیدرو معرفی می‌کند، تا سقف ۳میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خواهد کرد. وی ادامه داد: تفاهمنامه دوم درباره مشارکت سیتیک در اجرای فاز نخست بندر منطقه ویژه صنایع انرژی‌بر پارسیان است.

خرمی شاد افزود: طبق همین تفاهمنامه، طرف چینی تاسیسات آب شیرین کن پارسیان را نیز احداث می‌کند. به گفته معاون ایمیدرو، فاز نخست اسکله پارسیان دارای ۴ پست است که از ظرفیت تخلیه و بارگیری سالانه ۹میلیون تن برخوردار است. وی درباره آینده این پروژه گفت: در فازهای توسعه، تعداد پست‌های بندر به عدد ۱۹ و ظرفیت نهایی به ۴۰میلیون تن خواهد رسید. وی سومین تفاهمنامه را مربوط به فاز توسعه آلومینیوم جنوب دانست و خاطرنشان کرد: این تفاهمنامه سه جانبه است که بین سرمایه‌گذاری غدیر، سیتیک و ایمیدرو امضا شده است به‌طوری‌که شرکت ایرانی همراه با طرف چینی، به اجرای فاز توسعه آلومینیوم جنوب می‌پردازد. معاون ایمیدرو تاکید کرد: ما بخشی از فعالیت‌های این سازمان را به سمت توسعه امور زیرساختی همچون بندر هدایت می‌کنیم تا ضمن ارائه خدمات لازم به سرمایه‌گذاران، قابلیت تولید اقتصادی و رقابتی نیز افزایش یابد. رئیس شرکت «عمرانی سیتیک» نیز در این مراسم گفت: حضور در پروژه‌های توسعه‌ای ایران فرصت مغتنمی برای ارتقای سطح همکاری‌ها به‌شمار می‌آید. تائو تانگ تصریح کرد: ایمیدرو و بخش معدن و صنایع معدنی ایران، طرح‌های متعددی دارند که مایل به حضور در آنها و توسعه همکاری‌ها هستیم. گروه سیتیک در بازار پیمانکاری ایران حضوری بیش از ۲۰سال دارد و کار خود را با پروژه خط مترو تهران شروع کرد و درحال‌حاضر علاقه‌مند به حضور در ایران است.

براساس صحبت‌های رئیس شرکت سیتیک کانستراکشن، گروه سیتیک یکی از بزرگترین گروه‌های جامعه چین است. «سیتیک کبریشن» که یکی از زیرمجموعه‌های گروه سیتیک است در بازار بورس هنگ کنگ حضور دارد. ۷۰درصد فعالیت اصلی تجاری گروه سیتیک در زمینه امور مالی است. سیتیک کانستراکشن نیز یکی از زیرمجموعه‌های مهم گروه سیتیک در زمینه پیمانکاری است و به شکل ای.پی.سی (EPC)کار می‌کند. در قراردادهای ای.پی.سی پیمانکار تجهیزات را طراحی و مواد مورد نیاز را تامین کرده و پروژه را می‌سازد. این شرکت در زمینه امور مالی اقدامات فاینانس را نیز انجام می‌دهد. از سویی دیگر این شرکت با دیگر شرکت‌های زیرمجموعه سیتیک در زمینه سرمایه‌گذاری نیز اقداماتی را انجام می‌دهد.

برای پروژه‌ها وارد مذاکره می‌شویم

معاونت برنامه‌ریزی و توانمندسازی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در پاسخ به پرسش صمت درباره زمان اجرای این تفاهمنامه‌ها و زمینه‌های همکاری اظهار کرد: زمان اجرا در این تفاهمنامه‌ها دیده نشد بلکه تنها ساختار کلی مشخص شده اما در پروژه‌ها وارد مذاکره می‌شویم. امیر خرمی‌شاد ادامه داد: ایمیدرو به‌عنوان یک سازمان توسعه‌ای به‌دنبال سوق دادن سرمایه‌های خارجی به پروژه‌های مختلف و پروژه‌های زیرساختی همچون بندر پارسیان است، زیرا ما در آنجا نیازمند زیرساخت هستیم در نتیجه سرمایه‌گذارها را به این مسیر سوق می‌دهیم تا بتوانیم تولید را افزایش دهیم. وی همچنین در زمینه پروژه‌هایی که برای همکاری قرار است معرفی شود افزود: با توجه به اینکه حوزه کاری ایمیدرو در زمینه معدن و صنایع معدنی است، پروژه‌ها در همین موارد خواهد بود. در صورتی که برای همکاری در هر پروژه‌ای به تفاهم نهایی دست پیدا کنیم اعلام عمومی خواهد شد.

گذری بر سفر گذشته سیتیک به ایمیدرو

در همین زمینه چندی پیش مدیر ارشد گروه سیتیک همراه با تعدادی از مقامات آن شرکت به دیدار مهدی کرباسیان رئیس هیات عامل ایمیدرو آمد تا برنامه‌های تامین مالی برای طرح‌های معدنی و صنایع معدنی ایران را ارائه دهد. ژو یافانگ در این جلسه اظهار کرد: پس از رفع تحریم‌ها و اجرایی شدن برجام، استراتژی خود را برای همکاری با ایران تغییر داده‌ایم و آماده ارائه ۱۰میلیارد دلار در قالب فاینانس به ایران هستیم. این ظرفیت وجود دارد که بخش قابل توجهی از این رقم به حوزه معدن و صنایع معدنی اختصاص یابد. وی با بیان اینکه به‌دنبال محدودیت برای فاینانس طرح‌های ایران نیستیم، تاکید کرد: مجوزهای لازم، تا ماه‌های پایانی امسال میلادی از دولت چین دریافت و از سال ۲۰۱۷میلادی این میزان تامین مالی به طرح‌های ایران اختصاص داده می‌شود. این مقام گروه سیتیک اظهار کرد: براساس مذاکرات با وزارت امور اقتصادی ایران، شرکت بیمه چین (ساینو شور) نیز همراه و پشتیبان این برنامه خواهد بود.

وی تاکید کرد که این رقم جدا از اعتباری است که بین دولت‌های ایران و چین در مرحله نهایی شدن قرار دارد. ژو یافانگ ارائه فهرستی از اولویت‌های ایمیدرو برای جذب منابع مالی از سیتیک را خواستار شد و گفت: به عنوان نمونه آماده تامین مالی فاز دوم آلومینیوم جنوب هستیم، اما این امر می‌تواند به بخش‌های دیگر همچون فولاد، زغال‌سنگ، مس و... نیز سرایت کند. وی خواستار تشکیل کارگروهی از سوی دو طرف برای امضای تفاهمنامه‌ای به منظور اجرایی شدن این فاینانس شد و افزود: برنامه‌های تامین مالی این گروه از سوی «سیتیک تراست» به‌عنوان زیرمجموعه این گروه، اجرایی می‌شود. مهدی کرباسیان در این دیدار اظهار کرد: سیاست ایمیدرو به‌عنوان یک سازمان توسعه‌ای در بخش معدن و صنایع معدنی، جذب سرمایه و تامین مالی است به گونه‌ای که بتواند پروژه‌های بزرگ صنایع معدنی را اجرا کند. وی تاکید کرد: هدف ایمیدرو این است که برنامه‌های پیش‌بینی شده برای تحقق ۵۵میلیون تن فولاد، ۵/۱میلیون تن آلومینیوم و پروژه‌های مس، با همکاری بخش خصوصی اجرا شود.