روند ۱۰ ساله تجارت ایران و قزاقستان حاکی از حرکت معکوس صادرات ایران به قزاقستان و واردات از این کشور طی یک دهه گذشته است.
صادرات قزاقستان و واردات از این کشور طی ۱۰ سال گذشته در بازه زمانی سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴ بر خلاف جهت یکدیگر حرکت کرده‌اند به طوری که در سال‌های ابتدایی شاهد تراز منفی با قدر مطلق بالا هستیم اما به مرور با رشد آرام صادرات و در عین حال تنزل واردات از سال ۱۳۹۲ تراز تجاری مثبت شده و صادرات از واردات پیشی گرفته است.
مهم‌ترین نکته در تحویل رابطه تجاری دو کشور برتری متوسط قیمت صادرات بر متوسط قیمت واردات تمامی سال‌های مورد بررسی است هر چند در سال‌های اخیر فاصله دو کشور در این شاخص کاهش یافته و به عبارت دیگر محصولات صادراتی ایران نسبت به واردات از قزاقستان دارای ارزش افزوده بالاتر است. از سوی دیگر ارزان بودن قیمت واردات نشانگر واردات مواد اولیه از این کشور است که منجر به ایجاد ارزش افزوده و اشتغال در کشورمان شده است.
در یک دهه گذشته جریان واردات قزاقستان از ایران و کل جهان تقریبا در یک راستا بوده‌اند اما در دو سال پایانی با وجود کاهش شدید واردات این کشور از جهان ارزش واردات از ایران در سال ۱۳۹۳ ثابت مانده و در سال ۱۳۹۴ با شدت کمتری در قیاس با کاهش واردات از جهان تنزل یافته است که این امر نشانگر پایداری روابط تجاری میان دو کشور و عدم اثرپذیری از تحریم‌های بین‌المللی است.
ارزش صادرات ایران به قزاقستان به ترتیب در سال ۱۳۸۴ معادل ۵۷ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۵ معادل ۷۳ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۶ معادل ۷۹ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۷ معادل ۶۹ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۸ معادل ۵۷ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۹ معادل ۶۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۰ معادل ۸۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ معادل ۱۳۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ معادل ۲۱۰ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۳ معادل ۲۰۵ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۴ معادل ۱۳۸ میلیون دلار بوده است.
همچنین ارزش واردات ایران از قزاقستان به ترتیب در سال ۱۳۸۴ معادل ۲۵۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۵ معادل ۲۸۰ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۶ معادل ۳۴۱ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۷ معادل ۲۹۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۸ معادل ۲۲۲ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۹ معادل ۱۲۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۰ معادل ۱۳۶ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ معادل ۱۸۶ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ معادل ۸۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۳ معادل ۱۷۶ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۴ معادل ۸۷ میلیون دلار بوده است.
علاوه بر این بررسی‌ها نشان می‌دهد که تراز تجاری به ترتیب در سال ۱۳۸۴ معادل ۱۹۸- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۵ معادل ۲۰۷- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۶ معادل ۲۶۲- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۷ معادل ۲۲۶- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۸ معادل ۱۶۵- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۹ معادل ۵۹- میلیون دلار، در سال ۱۳۹۰ معادل ۵۲- میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ معادل ۵۱- میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ معادل ۱۲۶ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۳ معادل ۲۹ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۴ معادل ۵۱ میلیون دلار بوده است.
این در حالی است که وضعیت تجارت ایران و قزاقستان در سال ۱۳۸۵ با رشد ۲۸ درصدی، در سال ۱۳۸۶ با رشد ۸ درصدی، در سال ۱۳۸۷ با رشد ۱۲- درصدی، در سال ۱۳۸۸ با رشد ۱۸- درصدی، در سال ۱۳۸۹ با رشد ۱۴ درصدی، در سال ۱۳۹۰ با رشد ۳۰ درصدی، در سال ۱۳۹۱ با رشد ۶۰ درصدی، در سال ۱۳۹۲ با رشد ۵۵ درصدی، در سال ۱۳۹۳ با رشد ۲- درصدی و در سال ۱۳۹۴ با رشد ۳۳- درصدی روبرو بوده است.
لینک مطلب:
https://www.eranico.com/fa/content/68761
