بر این اساس، در شرایطی خودروسازان توانستند تیراژ یک میلیون و 350 هزار دستگاهی پیش‌بینی شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت طی سال 95 را محقق کنند که آنها در سال 94 افت 13/7 درصدی تولید خودرو را تجربه کردند؛ موضوعی که موجب شد آنها نتوانند تولید 1/4 میلیون دستگاهی آن سال را محقق کنند.

اما مطابق آمار ارائه شده از سوی وزارت صنعت، تولید 12 ماهه سال گذشته خودروسازان با رشد همراه بوده است. به نحوی که ایران خودرو، سایپا و پارس‌خودرو به‌عنوان سه غول خودروساز ایران بدون تولیدکنندگان بخش خصوصی، در مجموع یک میلیون و 152 هزار و 320 دستگاه انواع محصولات سواری را به تولید رسانده‌اند تا در مقایسه با سال قبل از آن، رشدی 36/7 درصدی را در کارنامه خود به ثبت برسانند. در صورتی که تیراژ تولید شرکت‌های بخش خصوصی و همچنین خودروهای عمومی و تجاری سبک و سنگین نیز به این آمار اضافه شود رقم تولید صنعت خودرو ایران در سال 95 به یک میلیون و 350 هزار و 123 دستگاه می‌رسد که از رشد 37/9 درصدی تولید خودرو در کشور حکایت دارد. رشد تیراژ تولید طی سال گذشته در حالی صورت گرفته است که لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه کشورمان در اواخر سال 94 موجب شد خودروسازان داخلی مذاکرات برای امضای قراردادهای تولید مشترک با خودروسازان خارجی‌ را آغاز کنند و چندین قرارداد نیز طی سال 95 به امضا برساندند.

به‌رغم آنکه بسیاری از مشتریان امید داشتند خودروهای پساتحریمی بتوانند موجب تغییر چهره بازار خودرو در دوره پسابرجام شود، اما امضای قراردادها و زمان اجرای آنها نتوانست پاسخگوی انتظارات مشتریان شود. این امر باعث شد که متقاضیانی که سال 94 دست از خرید کشیده بودند سال 95 دوباره به بازار برگردند. در این میان اما کارشناسان به عامل مهم دیگری در خصوص رشد تولید خودرو اشاره می‌کنند. به اعتقاد کارشناسان، افزایش تیراژ تولید خودروسازان طی 12 ماه سال گذشته و تحقق برنامه تولید به‌دلیل طرح‌های متنوع فروشی است که توسط خودروسازان در نظر گرفته شد. به‌عبارت بهتر، یکی از عوامل اصلی رشد تولید خودروسازان، افزایش تقاضا به‌واسطه فروش‌های متنوع اعتباری و ارائه سودهای مشارکت بالا بوده است.

برهمین‌اساس آمارها گویای آن است که آبی‌های جاده مخصوص با تولید 634 هزار و 481 دستگاهی در مقایسه با سال 94 افزایش 31 درصدی را به ثبت رسانده‌اند و سایپا نیز که تیراژی 319 هزار و 850 دستگاهی داشته، افزایش 42/6 درصدی را به خود می‌بیند. در این میان، پارس‌خودرو که زیرمجموعه سایپا به‌شمار می‌رود، طی سال گذشته توانسته با تولید 197 هزار و 989 به رشد 73/9 دست پیدا کند. طبق آمار اعلامی، ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو طی اسفندماه گذشته، در مجموع 104 هزار و 568 دستگاه انواع محصولات سواری تولید کرده‌اند که نسبت به بهمن‌ماه سال گذشته، کاهش 10/52 درصدی داشته است. در حالت تفکیکی ایران‌خودرویی‌ها در اسفندماه سال گذشته 57 هزار و 433 دستگاه محصول سواری به تولید رسانده‌اند تا در مقایسه با بهمن‌ماه همان سال کاهش 9/07 درصدی تیراژ را تجربه کرده باشند. از سایپا نیز خبر می‌رسد این شرکت در آخرین فصل زمستان سال گذشته 28 هزار و 943 دستگاه تیراژ داشته تا با این حساب نسبت به بهمن‌ماه سال 95 کاهش 12/78 درصدی در تولید داشته است. همچنین پارس‌خودرویی‌ها نیز که تیراژ 18 هزار و 12 دستگاهی را طی اسفندماه از خود به جا گذاشته‌اند، 11/34 درصد نسبت به بهمن‌ماه کاهش تولید را تجربه کرده‌اند. با توجه به آمار منتشر شده، مشخص می‌شود سه خودروساز بزرگ کشور با وجود افزایش تیراژ تولید طی 12 ماه سال گذشته نسبت به سال 94، اما با کاهش تیراژ ماهانه روبه‌رو شده‌اند.

صدرنشینی 206 و افت تولیدات ملی

نگاهی بیندازیم به جزئیات آمار تولید 12 ماه خودروهای سواری کشور تا مشخص شود این خودروها چه افت و خیزی را تجربه کرده‌اند. آن‌طور که آمار می‌گوید، ایران‌خودرویی‌ها در 12 ماه سال گذشته، 634 هزار و 481 دستگاه انواع محصولات سواری را به تولید رسانده‌اند و با این حساب، افزایش 31 درصدی را نسبت به سال 94 به خود دیده‌اند. در بین محصولات تولیدی این شرکت، تیراژ تولید پژو 206 (در مجموع مدل هاچ‌بک و صندوق‌دار) 49/9 درصد رشد پیدا کرده است؛ به‌نحوی‌که ایران‌خودرویی‌ها طی 12 ماه سال گذشته، 161 هزار و 593 دستگاه از این محصول را تولید کرده‌اند. بر این اساس این خودرو پرتیراژترین محصول ایران‌خودرو در 12 ماهه سال‌ گذشته محسوب می‌شود. در این میان اما پژو 207 نیز در برنامه تولید این شرکت قرار دارد، اما اثری از آمار تولید این خودرو در آمار مقایسه‌ای تولید انواع خودرو سواری این شرکت نیست. اما دیگر محصول پژویی ایران‌خودرو یعنی پژو 405 در 12 ماه سال گذشته رتبه دوم محصولات پرتیراژ پژویی ایران‌خودرو را به خود اختصاص داده است؛ به‌طوری‌که این خودرو با تولید 148 هزار و 622 دستگاه توانسته افزایش 23/23 درصدی را کسب کند. پژو 405 علاوه‌‌بر سایت مرکزی، در سایت ایران‌خودرو خراسان نیز تولید می‌شود.

هرچند تیراژ 405 همچنان افزایشی است، اما این خودرو طی سال‌های گذشته همواره لقب پرتیراژترین محصول ایران‌خودرو را از آن خود می‌کرد؛ با وجود این در حال حاضر بسیاری از کارشناسان تاکید دارند که این خودرو به‌دلیل قدیمی بودن باید هرچه زودتر از خطوط تولید ایران‌خودرو خارج شود؛ این در شرایطی است که به‌نظر می‌رسد ایران‌خودرویی‌ها قصد ادامه تولید این محصول را دارند؛ چراکه تاکنون جایگزینی برای آن در نظر نگرفته‌اند. پژو پارس نیز تیراژی 119 هزار و 230 دستگاهی را در 12 ماه سال گذشته تجربه کرده است. پارس با وجود این آمار تولید، افزایش 1/2 درصدی تیراژ را طی 12 ماه سال گذشته نسبت به مدت مشابه سال 94 در کارنامه خود دارد. به جز سایت مرکزی سایر سایت‌های شهرستانی ایران‌خودرو از جمله ایران‌خودرو خراسان، مازندران و فارس نیز پارس را به تولید می‌رسانند و این در حالی است که بیشترین تیراژ آن به سایت مرکزی و کمترین نیز متعلق به فارس است.

براساس آمار تولید ایران‌خودرو در 12 ماه سال گذشته تعداد 102 هزار و 702 دستگاه سمند به تولید رسانده است که این موضوع نشان از افزایش 20/1 درصدی تیراژ این خودرو نسبت به مدت مشابه سال 94 دارد. سمند علاوه‌بر تولید در سایت مرکزی در تبریز نیز تولید می‌شود. سمند اگرچه محصول ملی ایران‌خودرو به‌شمار می‌رود، اما همواره تیراژی کمتر از محصولات پژو دارد این موضوع در حالی است که آمار تولید این خودرو در سال 95 روند بهتری نسبت به سال‌های پیش از آن داشته است. اما آن‌طور که آمار 12 ماهه تولید روایت می‌کند، ایران‌خودرو در تولید دنا با رشد و در تولید رانا با افت مواجه شده است. طبق آمار منتشره، رانا با تیراژی 12 هزار و 243 دستگاهی در 12 ماه سال گذشته، کاهشی 16/8 درصدی را تجربه کرده تا مشخص شود این محصول هنوز از روند کاهشی تیراژ، خلاصی نیافته است. کاهش تولید رانا در شرایطی است که دنا به‌عنوان دیگر محصول داخلی ایران‌خودرو، توانسته با افزایش تیراژ مواجه و به‌نوعی جور رانا را (در جمع محصولات داخلی ایران‌خودرو) بکشد. طبق آمار اعلامی، دنا توانسته تیراژی 28 هزار و 8 دستگاهی را تا پایان اسفندماه سال گذشته از خود به جا بگذارد. با توجه به این آمار، دنا طی 12 ماه سال گذشته با رشد تولیدی بیش از 62 درصد مواجه شده است. این خودرو زمانی که روانه بازار شد، ابتدا افزایش قیمتی شدید (در بازار) دامانش را گرفت، اما رفته‌رفته با بالا رفتن عرضه، از قیمت آن کاسته شد.

اما نگاهی به دیگر محصولات شرکت ایران‌خودرو داشته باشیم که در سایت ایران‌خودرو خراسان به تولید می‌رسند. آن‌طور که آمار می‌گوید، آبی‌های جاده مخصوص طی سال گذشته دو هزار و 645 دستگاه سوزوکی گرندویتارا را مونتاژ کرده‌ تا تولید این شاسی‌بلند ژاپنی در مقایسه با سال 94 به رشد بیش از 82 درصدی برسد. از سوی دیگر این شرکت تیراژ ‌هایما (شاسی‌بلند چینی) را به 3 هزار و 687 دستگاه رسانده است تا رشد 447 درصدی نسبت به سال 94 را در کارنامه این شرکت به ثبت برساند. هایما که از تابستان سال 94 میهمان ایران‌خودرو شده، به شرکت‌ هایما موتور چین تعلق دارد به نظر می‌رسد توانسته در میان محصولات چینی بازار به مرور وضعیت نسبتا مناسبی دست و پا کند. در میان محصولات چینی این شرکت دانگ فنگ دیگر محصول چینی این شرکت که در سایت مرکزی به تولید می‌رسد با تولید 11 هزار و 911 دستگاه طی 12 ماه سال گذشته رشد بسیار بالایی را به خود اختصاص داده است. دانگ‌فنگ نیز سال 94 برای تولید به خطوط ایران‌خودرو وارد شد؛ به طوری که تنها 55 دستگاه از این محصول طی 12 ماه سال 94 به تولید رسیده بود، اما در شرایط کنونی این خودرو توانسته رشد بسیار زیادی را برای خود رقم بزند.

پراید همچنان در صدر

به سایپا برویم و ببینیم در دومین خودروساز بزرگ کشور چه خبر است. به روایت آمار، سایپایی‌ها در 12 ماه سال گذشته 319 هزار و 850 دستگاه انواع محصولات سواری را به تولید رسانده‌اند تا نسبت به سال 94، رشد تیراژ 42/6 درصدی را تجربه کنند. همچنین پارس‌خودرو که زیرمجموعه سایپا به‌شمار می‌رود، طی 12 ماه سال گذشته با تولید 197 هزار و 989 دستگاه خودرو نسبت به مدت مشابه سال 94، افزایش 73/9 درصدی به خود دیده تا در بین غول‌های جاده مخصوص، بیشترین درصد رشد تیراژ را داشته باشد.

در بین محصولات تولیدی گروه سایپا، رکورد تیراژ همچنان در دست پراید قرار دارد. به روایت آمار، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع 361 هزار و 375 دستگاه پراید را تا پایان اسفندماه سال گذشته به تولید رسانده‌اند که این موضوع از رشد 31/55 درصدی این خودرو حکایت دارد. در حالت تفکیکی اما پارس‌خودرویی‌ها با تیراژی 185 هزار و 252 دستگاهی، 25/74 درصد رشد تیراژ را در تولید پراید تجربه کرده‌اند و این در حالی است که سایپا، 176 هزار و 123 دستگاه از این خودرو را به تولید رسانده و در نتیجه 38/26 درصد رشد تولید این خودرو را از آن خود کرده است. پراید در حال حاضر بیشترین تعداد تولید را در خودروسازی کشور در اختیار دارد. به‌رغم آنکه هم‌اکنون زمزمه خروج این خودرو از چرخه تولید این شرکت به گوش می‌رسد، اما به‌نظر می‌رسد که سایپا برنامه مشخصی برای خروج این محصول از خطوط تولید خود ندارد. در کنار پراید اما تیبا نیز با افزایش تیراژ روبه‌رو شده، چه آنکه سایپایی‌ها در 12 ماه سال گذشته 113 هزار و 969 دستگاه از این محصول را به تولید رسانده‌اند تا در مقایسه با سال 94، افزایشی 48/61 درصدی را تجربه کرده باشند.

تیبا علاوه‌بر سایت مرکزی سایپا، در سایت کاشان این شرکت نیز به تولید می‌رسد. افزایش تولید پراید و تیبا در شرایطی است که سایپا تا پایان اسفندماه سال گذشته 13 هزار و 197 دستگاه سراتو را به تولید رسانده و با این حساب توانسته تیراژ این مونتاژی کره‌ای را در مقایسه با سال 94 بیش از 88 برابر کند. بخشی از سراتوهای مونتاژی، اتومات و بخش دیگر دنده معمولی هستند. علاوه‌بر این خودرو، سایپایی‌ها به همراه زیرمجموعه خود (پارس‌خودرو)، محصولی به نام برلیانس را نیز مونتاژ می‌کنند، خودرویی چینی که در 12 ماه سال گذشته تیراژی 31 هزار و 115 دستگاهی داشته است؛ این خودرو در مقایسه با سال 94 توانسته رشدی بیش از 209 درصدی را به دست بیاورد. در حالت تفکیکی، سایپایی‌ها 8 هزار و 708 دستگاه و پارس‌خودرویی‌ها نیز 22 هزار و 407 دستگاه برلیانس را تا پایان اسفندماه سال گذشته مونتاژ کرده‌اند. تولید برلیانس هر چند در دو شرکت سایپا و پارس‌خودرو همچنان صورت می‌گیرد، اما بنا بر برنامه‌ریزی مدیران سایپا از سال‌جاری انواع محصولات این برند چینی در شرکت پارس‌خودرو تولید می‌شود.

افزایش تولید تندر

نگاهی هم به اوضاع تولید تندر-90 در 12 ماهه سال گذشته بیندازیم. آن‌طور که آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌گوید، تندر-90 طی بازه زمانی موردنظر 90 هزار و 537 دستگاه تیراژ داشته و این آمار سبب شده تولید خودرو موردنظر در مقایسه با سال 94، 94/16 درصد افزایش پیدا کند. در حالت تفکیکی اما ایران‌خودرویی‌ها با تیراژی 43 هزار و 830 دستگاهی توانسته‌اند افزایشی بیش از 134 درصدی را در تولید تندر-90 رقم بزنند و پارس‌خودرویی‌ها نیز که 46 هزار و 707 دستگاه از این محصول را تولید کرده‌اند، 67/31 درصد افزایش تیراژ را به خود دیده‌اند. در میان محصولات رنویی شرکت سایپا، محصول دیگری به نام B90 یا همان ساندرو نیز جا دارد که این محصول در شرکت پارس‌خودرو به تولید می‌رسد. این خودرو که این روزها جزو محصولات پرطرفدار شرکت سایپا به حساب می‌آید در 12 ماهه سال‌ گذشته 36 هزار و 249 دستگاه تیراژ تولید داشته است؛ بر این ‌اساس ساندرو توانسته رشد بیش از 769 درصدی را نسبت به سال 94 داشته باشد. به‌دنبال توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای غربی تولید این خودرو از سال 94 آغاز شد.