محمدجواد ظریف صبح امروز (شنبه) و در چهارمین همایش تجاری و بانکی ایران-اروپا که در مرکز همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما در حال برگزاری است، بابیان این مطلب افزود: در ماه‌های پایانی دولت تدبیر و امید و درحالی‌که قریب به یک سال و ۴ ماه از اجرایی شدن برجام می‌گذرد زمان مناسبی است تا به گشایش‌های اقتصادی ناشی از برجام و ظرفیت‌های مغفول آن با عنایت بیشتری پرداخته شود.

وی بابیان اینکه بازارهای مالی ایران شامل بازار پول، سرمایه و بیمه به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های رشد اقتصادی کشور در طول بحران هسته‌ای هدف اصلی تحریم‌های ظالمانه بود، تصریح کرد: ازآنجاکه اقتصاد ایران یک اقتصاد بانک محور است طراحان تحریم برنامه ویژه‌ای را برای قفل کردن این بخش طراحی کرده بودند.

وزیر امور خارجه ادامه داد :طراحان تحریم به‌خوبی واقف بودند تا با محدود کردن بانک‌ها ۲ آسیب جدی به اقتصاد ایران وارد می‌کنند؛ اول اختلال در تجارت بین‌المللی کشور و دوم قطع دسترسی به منابع مالی کوتاه‌مدت و بلندمدت که متأسفانه در هر دو زمینه توفیقاتی داشتند. رئیس دستگاه دیپلماسی نتیجه آسیب‌های تحریمی واردشده به اقتصاد ایران را تعطیل شدن تمامی فاینانس‌ها و پرداخت کمک‌های بلاعوض و توسعه‌ای نهادهای بین‌المللی و همچنین رشد بی‌سابقه فساد، رانت‌های ناشی از عدم شفافیت و منجمد شدن منابع ارزی کشور دانست.

ظریف تصریح کرد: آسیب‌های تحریم باعث برهم خوردن تعادل در بازارهای داخلی و نوسانات نرخ ارز و تورم چند ۱۰ درصدی شد. وی بابیان اینکه با کمال تأسف مدیریت وقت کشور در دوره تحریم‌ها با اتخاذ روش‌های خاص خود عملاً باعث تشدید تبعات تحریم‌ها شد، گفت: ذخایر ارزی کشور درحالی‌که مورد تعرض گسترده ظالمانه تحریم کنندگان قرار داشت متأسفانه از دست‌درازی سودجویان و منفعت‌طلبان در امان نبود.

وزیر امور خارجه برای نمونه به یک مورد خاص در این زمینه اشاره کرد و افزود: بر اساس اعلام منابع بانکی در یک مورد ۳۵ میلیارد دلار از منابع ارزی این کشور و مردم، در یک فرایند خاص سر از جاهایی درآورد که بخشی از آن در پرونده فساد بیان شد؛ نمونه دیگر آن مصادره حدود ۲ میلیارد دلار و ضبط ۱.۵ میلیارد دلار دیگر از منابع بانک مرکزی توسط آمریکا بود که یک رایزنی بین‌المللی است.

ظریف تأکید کرد: شاید اگر مدیران وقت کشور مفهوم کاغذ پاره را بهتر درک می‌کردند و به‌موقع و با درایت رفتار می‌کردند هرگز حدود ۳.۵ میلیارد دلار از منابع بانک مرکزی در دسترس آمریکا قرار نمی‌گرفت؛ امیدوارم بانک مرکزی در موقع مناسب جزییات این موضوع را در اختیار مردم قرار دهد.

رئیس دستگاه دیپلماسی بابیان اینکه کلیدی‌ترین تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران، بانک‌ها و سیستم مالی کشور را هدف گرفته بود، افزود: به‌طورکلی بحث‌های مالی و بانکی بخش مهمی از مذاکرات هسته‌ای را تشکیل داد و خوشحالیم که با الطاف خداوند و در سایه رهنمودهای رهبر معظم انقلاب و مدیریت شجاعانه ریاست جمهوری مذاکرات سخت و پیچیده هسته‌ای منتج به رفع موانع قانونی هسته‌ای از پیش پای سیستم مالی و پولی کشور شد.

ظریف ادامه داد: اگرچه به دلایل غیربرجامی و بدعهدی‌های ایالات‌متحده هنوز با عادی شدن روابط بانکی فاصله داریم هرچند امیدوار هستیم شرکای اروپایی ایران با توجه به منافع راهبردی و بلندمدت خود از این بدعهدی‌های آمریکا عبور کنند. وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: در حال حاضر بانک‌های ایران تا حد زیادی از بعد قانونی به شرایط قبل از تحریم بازگشته‌اند و در حوزه عملیاتی هم به شرایط قبل از تحریم نزدیک شده‌ایم.

وی بابیان اینکه بسیاری از زنجیرهایی که در دوره تحریم بر دست و پای بانک‌ها بسته شده بود، بازشده‌اند، افزود: تنها کمتر از ۱۰۰ روز از شروع به کار دولت و با توافق موقت ژنو ماهیانه ۷۰۰ میلیون دلار از منابع مالی این کشور که متأسفانه در دوره گذشته اجازه داده‌شده بود مورد مصادره و توقف معامله قرار گیرد و این منابع به‌شدت در آن زمان موردنیاز حیاتی کشور بود، آزاد شد و در اختیار کشور قرار گرفت و پس از نهایی شدن برجام نیز ده‌ها میلیارد دلار پول‌های مسدود شده کشور آزاد شد.

ظریف افزود: از همه مهم‌تر این است که امروز با بازگشت انضباط و شفافیت به سیستم مالی و پولی کشور می‌توان امید داشت که سیستم بانکی کشورمان نقش کلیدی در اقتصاد مقاومتی و تولید و اشتغال پیدا کند. وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد: لازم است به یک نکته اشاره کنم و آن این است که آمریکا در سال‌های اخیر جریمه‌های سنگینی را به بانک‌های بزرگ بین‌المللی تحمیل کرده است و بخش بزرگی از این جریمه‌ها به دلیل همکاری بانک‌ها به کشورهایی همچون ایران بوده است.

وی عنوان کرد: متأسفانه این اقدامات به‌ویژه صحبت‌های دولت جدید آمریکا فضای بین‌المللی بانکداری را بسیار غبارآلود و نسبت به تعامل مجدد بانک‌های بین‌المللی با ایران حساس و محتاط کرده است، گرچه این موضوع را ما در جلسات و مکاتبات و اسناد مختلف بارها به‌عنوان بدعهدی مطرح کرده‌ایم اما اعتقادداریم که شرکای تجاری، بانکی و پولی ایران به این واقعیت باید توجه کنند که ایران امن‌ترین و مطمئن‌ترین و شفاف‌ترین کشور در منطقه برای همکاری اقتصادی است.

ظریف گفت: ایران برای امنیت، ثبات و پیشرفت اقتصادی، علمی و فناوری به مردم خود متکی است و باوجود همه فشارها، جنگ‌ها و تحمیل‌ها، امنیت، ثبات و پیشرفت و آرامش ایران تضمین شده است. این بهترین سرمایه برای ایران و شرکای آن است که در ایران حضور یابند و تعامل داشته باشند.

این عضو کابینه دولت یازدهم تصریح کرد: روابط ریشه‌دار اقتصادی میان ایران و اروپا از قدمت و استحکام برخوردار است و باید مراودات بین‌المللی به حالت عادی بازگردد. این روابط گستره وسیعی از بخش‌های مختلف از نفت و گاز و غیره را شامل می‌شود و لازمه آن برقراری روابط کارگزاری بانک‌ها است. وی گفت: دور بودن روابط به دلیل تحریم‌های ناعادلانه بود که باعث جاماندگی بانک‌های ایرانی از استانداردهای روز بین‌المللی به‌ویژه در بخش شفافیت شده و امید است که زمینه‌های همکاری به افزایش این شفافیت کمک نماید.

ظریف تصریح کرد: تمامی نمایندگی‌های سیاسی ایران در خارج کشور و کلیه دیپلمات‌های ایران در مرکز و غیره در کنار مأموریت‌های سنتی خود موظف‌اند تسهیل روابط اقتصادی را در اولویت قرار دهند. وی گفت: برای تسهیل و کمک به ورود علم و فناوری و سرمایه خارجی و گردشگری کشور، کمک به افزایش صدور کالاهای غیرنفتی و خدمات فنی و مهندسی و غیره برای دستگاه دیپلماسی کشور اولویت است و از هیچ تلاشی برای مساعدت به بخش خصوصی و دولتی و شرکای ایران دریغ نخواهیم کرد.

ظریف در پایان بیان کرد: برنامه وزارت امور خارجه در حوزه اقتصادی بهره‌گیری از برجام برای تقویت اقتصاد با نگاه اقتصاد مقاومتی و تولید و اشتغال است و با نگاه وظیفه محوری در جهت تحقق برنامه‌ها و دستورات اقدام می‌کند و ایجاد فرصت‌های شغلی بیشتر برای جوانان به کار گرفته‌شده است و خود را مسئول می‌داند.