پایگاه صهیونیستی تایمز اسرائیل طی گزارشی نوشت همزمان با اعلام اعزام کشتی های جنگی و مینروب آمریکا به خلیج فارس برای انجام مانور نظامی، واشینگتن تلاش می کند که به صورت محتاطانه ای از خط و نشان کشیدن مستقیم علیه تهران بپرهیزد. این در حالی است که ایران نیز وضعیت را به دقت زیر نظر دارد.

بر اساس این گزارش مقامات نظامی و سیاسی ایران در هفته های اخیر به نحو فزاینده ای بر شدت اظهارات خود در خصوص بستن تنگه هرمز افزوده اند. تنگه هرمز آبراهی استراتژیک است که روزانه حدود یک پنجم نفت جهان از طریق آن به بازارهای جهانی صادر می شود.

از نظر ایران، تنگه هرمز یک اهرم فشار اقتصادی و استراتژیک مهم به شمار می رود. هشدارهای قبلی تهران در مورد احتمال مسدود کردن تنگه هرمز، برای افزایش قیمت نفت و کاستن از فشار تحریم نفتی، کافی بوده است. در صورت وقوع درگیری نظامی با ایران، این کشور می تواند عرضه نفت منطقه خاور میانه به بازارهای جهانی را مختل سازد و اقتصاد متزلزل جهانی را بیش از پیش با چالش مواجه نماید.

تئودور کاراسیک، کارشناس مسائل امنیت منطقه ای در این زمینه اظهار داشت: «مسائل بسیار کمی در جهان وجود دارد که بیش از تنگه هرمز می تواند توجه جهان را به خود جلب کنند.»

دیپلمات های ایران و اتحادیه اروپا قرار است روز سه شنبه مجددا پای میز مذاکره بنشینند و راه های موجود برای ادامه گفتگوها در سطوح بالاتر را بررسی کنند. کشورهای غربی ادعا می کنند که نگران انحراف برنامه هسته ای ایران به سمت ساخت سلاح هستند. اما ایران همواره تاکید کرده که از انرژی هسته ای تنها برای مقاصد صلح آمیز استفاده خواهد کرد.

سپاه پاسداران قدرتمند ایران ضمن انتقاد از مانور های نظامی امریکا در منطقه، خواهان خروج نیروی دریایی آمریکا از خلیج فارس شده است.

فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران ایران روز دوشنبه گفت ایران اشراف نظامی کاملی بر کل تنگه هرمز دارد. وی افزود، با این حال، ایران برنامه ای برای ایجاد اختلال در عبور و مرور تانکرها ندارد.

وی اضافه کرد: «دشمنان مرتب می گویند ایران به دنبال بستن تنگه هرمز است. اما ما می گوییم که بستن تنگه هرمز در حالی که ایران از آن استفاده می کند، کار عاقلانه ای نیست.»

علیرغم این اظهارات، ایران اخیرا تلاش هایی برای احداث خط لوله های انتقال نفت به بازارهای آسیایی و توسعه بنادر جدید جهت دسترسی مستقیم به اقیانوس هند را آغاز کرده است.

امارات نیز رویکرد مشابهی را در پیش گرفته و با احداث خط لوله ای به دریایی عمان تلاش دارد تنگه هرمز را دور بزند. عربستان هم دریای سرخ را به عنوان مسیر جایگزین صدور نفت در نظر گرفته است، هر چند که تاسیسات اصلی نفتی این کشور در خلیج فارس قرار دارد.

تنگه هرمز در باریک ترین نقطه حدود 21 مایل (33 کیلومتر) عرض دارد، اما عرض منطقه قابل کشتیرانی این آبراه استراتژیک تنها 2 مایل است.

با این حال، بازارهای جهانی نفت، همانند گذشته واکنش چندانی به تهدیدات ایران نشان نمی دهند. کاهش رشد اقتصادی چین و تضعیف تقاضا برای نفت در آمریکای شمالی و اروپا اکنون بیش از موضوع ایران بر بازار نفت سایه افکنده اند.

رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران، هفته گذشته گفته بود که ایران «از نقطه نظر نظامی» توانایی بستن تنگه هرمز را دارد، اما تصمیم نهایی در این خصوص بر عهده رهبر عالی ایران، آیت الله علی خامنه ای است.

در همین حال، 150 تن از نمایندگان مجلس ایران، یعنی نیمی از اعضای پارلمان، طرحی پیشنهادی را برای بستن تنگه هرمز در پاسخ به تحریم ها به امضا رسانده اند.

همچنین یکی از نمایندگان، پیشنهاد اخذ تعرفه به میزان 3 درصد ارزش هر بشکه نفت از تانکرهای عبوری از تنگه هرمز و واریز وجه آن به خزانه حکومت ایران را مطرح کرده است.

طرح اخذ عوارض از کشتی های عبوری از تنگه هرمز، همانند کانال سوئز و کانال پاناما، در صورت اجرا احتمالا واکنش تند کشورهای تولید کننده نفت حاشیه خلیج فارس را به همراه خواهد داشت و موجب انجام اقدامات تلافی جویانه از سوی این کشورها خواهد شد.

هفته گذشته، جرج لیتل، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا، مانور دریایی آینده آمریکا را به طور خاص حاوی «پیامی برای ایران» ندانست.

لیتل به خبرنگاران گفته بود: «این یک مانور دفاعی به منظور حفاظت از آزادی کشتیرانی در آبراه های بین المللی منطقه خاور میانه است و هدف آن بالا بردن ثبات منطقه ای است.»