»بیژن زنگنه» روز چهارشنبه و پس از پایان جلسه هیات دولت در گفت‌وگو با خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که آیا عقد قراردادهای مشابه با شرکت توتال، با شرکت‌های دیگر در دست انجام است؟ گفت: در جلسه عقد قرارداد با توتال، اعلام کردم میدان‌های مشترک ما مانند میدان‌های آزادگان، یاران، یادآوران، لایه نفتی پارس جنوبی، فاز دوم میدان مشترک آذر در استان ایلام در اولویت هستند و افزایش ضریب بازیافت میدان‌های آب تیمور و منصوری در دست انجام است.

وزیر نفت درباره اینکه با چه شرکت‌هایی در حال مذاکره هستید، گفت: با شرکت‌های مختلفی در حال مذاکره هستیم، در میدان آزادگان فرآیند مناقصه را شروع کرده‌ایم. از یک سری از شرکت‌های تائید صلاحیت شده دعوت کرده‌ایم، بعضی از شرکت‌ها به‌عنوان رهبر کنسرسیوم و برخی به‌عنوان همکار تعیین شده‌اند که اطلاعات بگیرند و پیشنهادهاشون را بدهند.

زنگنه درباره قرارداد منعقدشده با شرکت توتال فرانسه برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی و اینکه آیا تضمین‌های لازم برای اجرای این قرارداد برای مدت 20 سال پیش‌بینی شده است، گفت: بله پیش‌بینی شده است. در صورت اجرا نکردن قرارداد آن‌ها ضرر می‌بینند، اگر یک موقعی به هر دلیلی آن‌ها نتوانند کار را انجام دهند، تمام سرمایه‌گذاری که کردند همان‌طور می‌ماند تا روز بازپرداخت‌هایشان که میدان باید به تولید برسد. ما فقط از محل بخشی از تولید میدان بازپرداخت را انجام می‌دهیم. این مهم‌ترین ضمانت است برای اینکه طرف‌هایی که سرمایه‌گذاری می‌کنند مانع هرگونه اقدامی بشوند که سرمایه‌گذاری آن‌ها را به خطر بیاندازد.

زنگنه درباره قرارداد با شرکت توتال فرانسه گفت: ارزش خالص قراردادی که ما منعقد کردیم حدود 5 میلیارد دلار است. البته پولی که توتال می‌آورد حدود 6 میلیارد دلار است که یک میلیارد دلار بابت مالیات و عوارض به دستگاه‌های دولتی ایران پرداخت می‌شود و خالص سرمایه‌گذاری این شرکت حدود 5 میلیارد دلار است.

وزیر نفت افزود: سهم شرکت توتال از این قرارداد 50.1 درصد، شرکت ملی نفت چین 30 درصد و شرکت پتروپارس 11.9 درصد است که باید این مبالغ را بیاورند. بازگشت اصل و سود پول و سود کاری که انجام می‌دهند فقط از محل حداکثر 50 درصد تولید میدان پرداخت می‌شود. زنگنه در توضیح برخی اظهارنظرها که برخی گفتند 75 درصد درآمد میدان را به خارجی‌ها می‌دهیم، گفت: این حرف غلط است و حداکثر از محل 50 درصد تولیدمیدان بازپرداخت‌ها صورت می‌گیرد.

وزیر نفت افزود: برآورد ما از درآمد میدان با نفت 50 دلاری حدود 84 میلیارد دلار خواهد شد، اما آنچه به توتال و مجموعه این شرکت در طول 20 سال داده خواهد شد که به تصویب شورای اقتصاد هم رسیده حدود 12 میلیارد دلار خواهد شد، یعنی حدود 15 درصد درآمد کل میدان در طول عمر میدان است. به گفته زنگنه، با طولانی شدن دوره بازپرداخت، مبلغ هم بیشتر می‌شود. در قراردادهای بیع متقابل هم که داشتیم مبلغ حدود دو برابر می‌شد.

وزیر نفت ایران قرارداد با شرکت توتال فرانسه را ازنظر حقوقی و سرمایه‌گذاری نوعی سرمایه‌گذاری خارجی عنوان کرد و گفت: در شرایطی که برخی دشمنان ما می‌خواستند (چه دشمنانی که آن‌طرف اقیانوس‌ها هستند و چه دشمنان منطقه) با تحریم‌هایشان هرگونه سرمایه‌گذاری و حضور شرکت‌های خارجی را در کشورمان منتفی کنند، این حرکت بزرگ توسط دو شرکت بزرگ نفتی دنیا یکی شرکت توتال فرانسه و دیگری شرکت ملی نفت چین انجام شد. زنگنه ابراز امیدواری کرد، قرارداد منعقدشده با این دو شرکت راهگشا برای بقیه کارها چه در بخش نفت و چه در بقیه بخش‌ها باشد.

قرارداد توتال با شرکت پتروشیمی

وزیر نفت در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره سرمایه‌گذاری 2 میلیارد دلاری شرکت توتال فرانسه در صنعت پتروشیمی کشورمان گفت: بله قرار است شرکت توتال سرمایه‌گذاری سنگینی در بخش زنجیره پتروشیمی انجام بدهد. این سرمایه‌گذاری در بخش تولید اتیلن و صنایع پایین‌دستی آن است که یک زنجیره کامل را شکل می‌دهد. در حال انجام مذاکره برای نهایی کردن یادداشت تفاهم آن هستیم و قصد نداریم تا نهایی شدن آن را اعلام کنیم.

نخستین قرارداد جدید نفتی در پساتحریم بین شرکت ملی نفت و کنسرسیوم بین‌المللی به رهبری شرکت نفتی توتال فرانسه برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی به ارزش 4.8 میلیارد دلار در دوازدهم تیرماه 1396 در تهران امضا شد.

این قرارداد را علی کاردر «مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران»، پاتریک پویانه «مدیرعامل توتال»، لو «مدیرعامل شرکت ملی نفت چین (اینترنشنال)» و عزت الله اکبری مدیرعامل شرکت پتروپارس در حضور وزیر نفت ایران امضا کردند. با به ثمر رسیدن آن، روزانه56 میلیون مترمکعب (معادل 2 میلیارد فوت مکعب) به ظرفیت برداشت ایران از میدان گازی پارس جنوبی مشترک با قطر افزوده می‌شود.

توافق‌نامه اصولی توسعه فاز 11 پارس جنوبی در هجدهم آبان پارسال میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های توتال فرانسه، شرکت ملی نفت چین (سی.ان.پی سی CNPC) و شرکت پترو پارس ایران، با حضور زنگنه، «علی کاردر« مدیرعامل شرکت ملی نفت، «استفان میشل» مدیر توتال در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و «ژو ژان تینگ» مدیر شرکت ملی نفت چین در خاورمیانه، امضا شد.

ویژگی مهم این قرارداد، برنامه‌ریزی برای ساخت سکوهای تقویت فشار در پارس جنوبی برای نخستین بار در کشور است. با توجه به افت فشار میدان گازی پارس جنوبی و کاهش تولید، قرار است در توسعه فاز 11 از طریق همکاری با شرکت‌های بین‌المللی، برای نخستین بار از فناوری‌های جدید برای افزایش فشار و جلوگیری از افت تولید این میدان استفاده شود. به گفته مدیران صنعت نفت، قرار است کارشناسان ایرانی پس از بومی‌شدن دانش ساخت سکوهای تقویت فشار، از این تجربه در سایر فازهای پارس جنوبی استفاده کنند.

فاز 11 میدان گازی مشترک پارس جنوبی دارای 30 حلقه چاه است که با نصب و راه‌اندازی 2 سکوی تولیدی، روزانه 2 میلیارد فوت مکعب گاز از آن برداشت می‌شود. 40 ماه پس از امضای قرارداد، تولید گاز آغاز می‌شود و پس از سه سال، تولید از این میدان، دچار افت فشار می‌شود که در آن زمان، سکوهای تقویت فشار، راه‌اندازی می‌شود.

سایر فازهای پارس جنوبی در سال‌های گذشته، تعیین تکلیف شده‌اند، برخی از فازها به بهره‌برداری رسیده و سایر فازها در مرحله راه‌اندازی یا توسعه قرار دارند اما فاز 11 به دلایل مختلف، همواره بلاتکلیف باقی مانده بود.

میدان گازی پارس جنوبی، بزرگ‌ترین منبع گازی جهان است که روی خط مرزی مشترک ایران قرار دارد؛ مساحت این میدان 9700 کیلومتر مربع است که سهم متعلق به ایران 3700 کیلومتر مربع وسعت دارد. ذخیره گاز این بخش از میدان 14 تریلیون مترمکعب گاز به همراه 18 میلیارد بشکه میعانات گازی است که هشت درصد کل گاز دنیا و نزدیک به نیمی از ذخایر گاز کشور را شامل می‌شود.