آفریقای جنوبی در سال ۱۹۱۰میلادی از انگلیس مستقل شد و بر اساس انتخابات سال ۱۹۶۰ به صورت جمهوری درآمد. این کشور دارای ۹ استان (نیمه خود مختار) است که پرتوریا پایتخت کشور و مرکز سیاسی، کیپ تاون مرکز قانون‌گذاری و بلوم فونتین مرکز قضایی آن به شمار می‌آید. سیاه پوست‌ها ۷۵٪ از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند. حدود ۱۴٪ سفیدپوست، ۳٪ نژاد هندو و ۸٪ از نژاد دورگه هستند. 

آفریقای جنوبی جزو اقتصادهای بزرگ و یک بازار نوظهور با درآمد متوسط است که بر عرضه فراوان منابع طبیعی متکی می باشد. دارای بخش‌های اقتصادی، مالی پیشرفته (انرژی، ارتباطات، حمل و نقل، امور مالی و حقوقی و بازار بورس) و زیر بنای لجستیکی مدرن برای توزیع موثر کالا، می‌باشد. اقتصاد آفریقای جنوبی دارای دوگانگی ویژه‌ای است. از یک بعد اقتصادی تولیدی و صنعتی در سطح کشورهای پیشرفته و از بعد دیگر با زیرساخت‌های اساسی دارای بسیاری از شاخص‌های مربوط به کشورهای در حال توسعه می باشد. توزیع ناهماهنگ ثروت و در آمد و نیز تقسیم نامتعادل فرصت‌های شغلی جامعه را به دو بخش نامتوازن تقسیم می‌کند که میراث دوران آپارتاید (جدائی سیاهان از سفید پوستان) توصیف می‌شود.

با سقوط آپارتاید و روی کارآمدن دموکراتیک دولت سیاهان در ۱۹۹۴، سیاست‌های اقتصادی جدیدی برای حصول رشد پایدار و جبران نابرابرهای اقتصادی اجتماعی برنامه‌ریزی شد. این روند جدید موجب توقف کاهش سالیانه تولید ناخالص داخلی (GDP)‌ گردیده و متقابلاً رشد اقتصادی مناسبی را طی ده سال گذشته بهمراه داشته است. با این وجود تقویت رابطه بین رشد اقتصادی و صادرات در کنار ایجاد اشتغال، فقرزدائی و کاهش نابرابری‌های اجتماعی همچنان چالش اصلی اقتصاد این کشور می‌باشد.

اقتصاد
بخش رسمی اقتصاد آفریقای جنوبی متکی به معدن، تولید، خدمات و کشاورزی پیشرفته است. دولت آفریقای جنوبی متعهد به اقتصاد بازار آزاد، خصوصی‌سازی و فراهم ساختن شرایط مطلوب سرمایه گذاری می‌باشد. این کشور بعنوان یک عضو فعال سازمان تجارت جهانی (WTO) تعرفه های وارداتی را کاهش داده است. آفریقای جنوبی طی سال ۲۰۰۵ نرخ رشد ۴ درصدی و نرخ تورم ۵ درصدی را برنامه‌ریزی کرد. پس از ده سال تولید ناخالص داخلی (GDP) ‌افزایش مثبت در بخش‌های سرمایه‌گذاری ثابت، هزینه مصرف خانوار و هزینه های دولت، را نشان می‌دهد.

کاهش محدودیت در پرداخت‌ها به دلیل تراز تجاری قوی این کشور، چشم‌انداز اقتصاد داخلی را مثبت ساخته است. آفریقای جنوبی در میان بازارهای نوظهور اقتصادی بطور روز افزونی بعنوان یک نمونه موفق شناخته می‌شود. آفریقای جنوبی ساختار مالی پیشرفته‌ای دارد. بازار بزرگ و فعال بورس این کشور از نظر کل سرمایه‌گذاری بازار‌های بورس، مقام هفدهم جهان را دارد. بانک مرکزی این کشور همانند بانک‌های مرکزی اروپائی و غربی کنترل نقدینگی و نرخ بهره را بعهده دارد. بانک‌های تجاری آفریقای جنوبی نیز بر اساس استاندارد‌های بین المللی عمل می‌کنند. دولت درصدد حذف بقایای محدودیت‌ها و کنترل ارز خارجی می‌باشد که معمولاً شامل حال مقیمان این کشور می‌شود.

صنایع

بخش تولید بیشترین میزان رشد را در ده سال گذشته داشته است، بطوریکه گفته می‌شود در سال ۲۰۰۷ این بخش ۴۰ درصد نسبت به سال ۱۹۹۵ رشد نشان خواهد داد. این امر می تواند به رشد اشتغال کمک نماید. نرخ پایین تورم، کاهش نرخ بهره و تخفیف مالیات بردرآمد اشخاص نیز به افزایش هزینه‌های مصرف داخلی و افزایش تقاضا، کمک کرده است.

آفریقای جنوبی با دارا بودن معادن غنی، بزرگترین تولید‌کننده و صادر کننده طلا و پلاتین جهان است. همچنین ذغال سنگ فراوانی صادر می‌کند. فولاد و آلیاژهای آهنی، صنعت اصلی این کشور را تشکیل می‌دهد، همچنین تولیدات راه آهن و واگن قطار، تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی و نیز تولید سوخت ترکیبی، از عمده ترین بخش‌های تخصصی برجسته این کشور در جهان بحساب می‌آید.

صنعت اتوموبیل‌سازی و قطعات یدکی در آفریقای جنوبی توسعه فراوانی یافته و از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۲ ده برابر شده است بطوریکه رشد سالیانه صادرات آن نیز ۷/۸ درصد بوده است. کشاورزی حدود ۴ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) ‌می‌باشد. مرکبات، میوه‌های زمستانی، ذرت، گندم، نیشکر، تنباکو، شراب، محصولات لبنیاتی و پشم از عمده‌ترین محصولات کشاورزی و دامی آفریقای جنوبی است. سیستم آبیاری پیشرفته آفریقای جنوبی در کشاورزی آن‌را به یکی از صادرکنندگان موادغذایی تبدیل کرده است.

شاخص های اقتصادی
واحد پول راند (RAND) و برابری آن با دلار حدود ۶.۵ می‌باشد (یک دلار آمریکا = ۶.۵ راند).
میزان GDP تولید ناخالص داخلی: ۳۷۴/۱ میلیارد راند (۲۰۰۴) برابر ۲۱۳ میلیارد دلار آمریکا (پیش بینی ۲۰۰۶ بالغ بر ۱.۷ تریلیون راند یعنی ۲۹۷ میلیارد دلارمی‌باشد)
میزان GDP سرانه: ۳۴۸۰ دلار (سال ۲۰۰۴)
میزان ‍‍‍PPP قدرت خرید نسبی Purchasing Power Parity  م۴۹۱.۵ میلیارد دلار (برآورد ۲۰۰۴)
میزان PPP سرانه: ۱۱۱۰۰ دلار (۲۰۰۴)

میزان و سهم بخش های مختلف در تولید ناخالص داخلی (۲۰۰۳):
کشاورزی ۳.۶ درصد، صنعت ۳۱.۲ درصد، خدمات ۶۵.۲ درصد، معدن: ۵.۴ درصد، تولیدات صنعتی: ۲۰.۲ درصد، امور مالی: ۱۹.۶ درصد، خدمات دولتی: ۱۳.۵ درصد، تجارت: ۱۳.۶ درصد، حمل و نقل: ۱۱.۷ درصد، برق: ۳.۵ درصد، ساختمان: ۳ درصد، محصولات دیگر: ۲.۶ درصد، خدمات اجتماعی: ۲.۶ درصد

نرخ رشد اقتصادی GDP: در سال ۲۰۰۵ این میزان ۵ درصد اعلام شد و هدف دولت رسیدن به ۶ درصد تا سال ۲۰۱۴ می‌باشد.

نرخ رشد تورم: در سال ۲۰۰۵ تورم ۴.۵ درصد اعلام گردید. این درحالی است که دولت در برنامه های بودجه اب خود نرخ تورم را بین ۳ تا ۶ درصد هدف قرار داده و توانسته است آن‌را در این میزان کنترل نماید.
سهم سرمایه‌گذاری نسبت به GDP تولید ناخالص داخلی: ۱۶.۷ درصد (۲۰۰۳)

میزان صادرات: ۴۲ میلیارد دلار (سال ۲۰۰۴) طلا، الماس، پلاتین، دیگر فلزات معدنی و ماشین آلات
شرکای اصلی صادراتی: ۱۰.۲ درصد آمریکا، ۹.۲ درصد انگلیس، ۹ درصد ژاپن، ۷.۱ درصد آلمان و ۴ درصد هلند

میزان واردات: ۴۰ میلیارد دلار (سال ۲۰۰۴) ماشین‌آلات و تجهیزات، شیمیائی، محصولات نفتی، علمی و مواد غذائی
شرکای مهم واردات: آلمان ۱۴.۲ درصد، ۸.۵ درصد آمریکا، ۷.۵ درصد چین، ۶.۹ درصد ژاپن، ۶ درصد انگلیس، ۶ درصد فرانسه، ۵.۶ درصد عربستان و ۵ درصد ایران (۲۰۰۴)

بودجه ۲۰۰۶: ۷۳.۲ میلیارد دلار برآورد درآمد و ۷۷.۵ میلیارد دلار پیش‌بینی هزینه
ذخائر ارزی خارجی و طلا: ۱۱.۶۸ میلیارد دلار (برآورد ۲۰۰۴)

میزان توریسم: ۶.۵۵۰ میلیون نفر خارجی و ۳.۸۵۰ میلیون نفر داخلی (۲۰۰۲) (توریسم جزو چهار بخش بزرگ تولید ناخالص داخلی آفریقای جنوبی بوده که تا ۷ درصد GDP را تشکیل می‌دهد. ماهیانه بیش از ۵۰۰ هزار نفر از این کشور دیدن می‌کنند، درآمد ارزی این بخش با درآمد معادن طلای آن برابری می‌کند.)

نرخ بیکاری: رسماً ۲۶.۸ درصد (۴.۶ میلیون نفر) گزارش می شود لیکن بطور غیر رسمی تا ۴۲ درصد (۱۲ میلیون نفر) نیز عنوان می گردد. میزان جمعیت زیر خط فقر: ۵۰ درصد (سال ۲۰۰۰) که ۱۲ درصد آن با حداقل روزی یک دلار درآمد زندگی می‌کنند.

 مشکلات اساسی اقتصاد آفریقای جنوبی
_ نرخ بالای بیکاری (۲۷ درصد رسمی و حدود ۴۲ درصد بطور غیر رسمی اعلام شده)
_ میزان جرم و جنایت و نا امنی (۶/۲ میلیون حادثه در سال ۲۰۰۳ گزارش شده که شامل ۵۰ درصد، ۱۷ درصد تجاوز به عنف، ۱۷ درصد قتل و بقیه سرقت می‌باشد)
_ همچنین درصد بالای ابتلاء به بیماری ایدز، ۱۱ درصد جمعیت برابر ۵ میلیون نفر (۲۰۰۴)
_ "قانون تقویت اقتصادی سیاهان" BEE که بلحاظ اعطاء امتیازات ویژه به سیاهان از طرف شرکت های عامل منفی تلقی می‌شود
_ عدم ثبات امنیتی در منطقه بخاطر وضعیت سیاسی زیمبابوه
_ مقررات سخت اقتصادی و مالیات‌های نسبتاً بالا

حجم مبادلات ایران و آفریقای جنوبی
مجموع مبادلات تجاری دو کشور در سال ۲۰۰۵ در حدود ۲.۵ میلیارد دلار می باشد که بیش از ۹۵ درصد آنرا خرید نفت تشکیل می‌دهد. طرف‌های عمده تجاری کشور آفریقای جنوبی به ترتیب آلمان، آمریکا، انگلستان، عربستان سعودی، ژاپن، فرانسه،‌ چین و ایران می‌باشند.

آفریقای جنوبی عضو اتحادیه گمرکی کشورهای جنوب آفریقا (SACU) است. همچنین در جامعه توسعه کشورهای جنوب آفریقا (SADC) عضویت دارد. پروتکل تجارت منطقه ای این جامعه که در سال ۱۹۹۶ امضاء و از سال ۲۰۰۰ به اجرا درآمد ۸۵ درصد تجارت بدون عوارض تا سال ۲۰۰۸ و صد در صد تا ۲۰۱۲ را مورد هدف قرار داده است. آفریقای جنوبی همچنین عضو سازمان تجارت جهانی WTO است و با استفاده از قانون آمریکائی فرصت و رشد برای آفریقا (AGOA)‌، اکثر محصولات خود را بدون عوارض گمرکی به آمریکا صادر می‌کند.

سهم آفریقای جنوبی در تولید ناخالص قاره آفریقا: ۲۷ درصد و در آفریقای سیاه (نیمه جنوبی قاره آفریقا) ۳۷ درصد
بدهی خارجی: ۲۵.۲ میلیارد دلار (۱۹ درصد GDP)
دریافت کمک اقتصادی: ۴۸۷.۵ میلیون دلار (۲۰۰۰)

بنادر مهم: کیپ تاون، دربان، ایست لندن، پورت الیزابت، موسل بی و ریچاردبی
خطوط راه آهن: ۲۹۸,۲۲۰ کیلومتر؛ بزرگراه ۹۷۱,۲۷۵ کیلومتر
مشترک تلفن همراه: ۱۶ میلیون و مشترک اینترنت ۳.۱ میلیون
تولید برق: ۲۰۲.۵ میلیارد کیلو وات (۲۰۰۲)

منابع طبیعی: طلا (ارزش صادرات طلا در سال ۶ میلیارد دلار و سود حاصله از استخراج طلا ۴.۵ میلیارد دلار است، آفریقای جنوبی دارای ۴۰ درصد از کل ذخائر طلای جهان و ۲۸ درصد از کل تولید طلا در جهان می‌باشد)، پلاتین (طلای سفید)، الماس، آلومینیــوم و سیلیکات آلومینیوم، پنبه نسوز، کروم، ذغال سنگ، مس، سنگ آهن، سرب، منگز، نیکل فسفات، سیلیکوم، نقره، وانادیوم، انتیموان، تیتانیوم، اورانیوم، قلع و روی و گاز طبیعی.

کشاورزی و دامداری: ذرت، گندم، نیشکر، سبزیجات، گوشت گاو، مرغ و گوسفند، پشم، لبنیات و شیلات

گزارشات و منابع مکتوب با موضوع تجارت در کشور آفریقای جنوبی

»» اطلاعات پایه

»» قوانین و مقررات

»» هیات‌های تجاری و بازاریابی

»» موافقت‌نامه‌های تجاری و بازرگانی

»» اخبار مرتبط و اطلاعیه‌ها

»» اتاق‌ها و سازمان‌های بازرگانی

»» بانک‌های مهم آفریقای جنوبی

»»وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مهم