دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی طی گزارشی که از حجم معاملات مسکن و اجاره بهای مسکن تهران در ماه گذشته ارائه کرده، اعلام کرد: در تیرماه سال جاری، ۱۴ هزار و ۷۷۷ فقره معامله واحد مسکونی انجام شد که نسبت به ماه قبل از آن (خرداد ۹۶) ۵.۸ درصد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته (تیر ۹۵) ۲ و نیم درصد کاهش داشته است.

بر اساس این گزارش بیشترین تعداد معامله مسکن در تهران را املاک مسکونی منطقه ۵ پایتخت با ۲ هزار و ۲۹۷ فقره معامله به خود اختصاص دادند اما منطقه ۱۹ تهران با تنها ۱۱۱ فقره معامله، کمترین میزان خرید و فروش را دارا بود. با این حال واحدهای مسکونی منطقه ۲۲ با رشد ۱۹.۸ درصدی بیشترین نرخ رشد نسبت به تیر ماه ۹۵ را شاهد بوده اند.

نکته مهم در این تغییرات، افزایش میانگین قیمت واحد مسکونی در پایتخت به ۴ میلیون و ۵۷۰ هزار تومان در هر متر مربع است که علی رغم کاهش حدودا ۶ درصدی خرید و فروش مسکن در تهران، ۵.۸ درصد در هر متر مربع هم نسبت به خرداد امسال و هم نسبت به تیر ماه سال قبل افزایش داشته است. بیشترین قیمت مسکن در تهران را همچنان منطقه یک پایتخت با متر مربعی ۹ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان در اختیار دارد؛ اما کمترین قیمت مسکن در تهران مربوط به منطقه ۱۸ با ۲ میلیون و ۲۶۰ هزار تومان در هر متر مربع است.

همچنین از نظر الگوی مصرف نیز حجم و نوع معاملات نشان می‌دهد واحدهای مسکونی با عمر تا ۵ سال ساخت و فراوانی ۴۶.۶ درصد در کل معاملات مسکن تیر ماه تهران، بیشترین متقاضی را دارند؛ ضمن اینکه واحدهای مسکونی ۶۰ تا ۷۰ متر مربعی نیز با ۱۵.۷ درصد حداکثر تقاضای بازار مسکن را به خود اختصاص داده‌اند. خریداران نیز مایلند عمدتا واحدهای مسکونی با میانگین قیمتی ۳ تا ۳ و نیم میلیون تومان در هر متر مربع را خریداری کنند؛ این نوع واحدها ۱۲.۱ درصد (بیشترین متقاضی) کل معاملات مسکن تهران در تیر ۹۶ را به خود اختصاص داده اند.

گزارش بازار اجاره بهای مسکن

گزارش دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی می‌افزاید: در تیرما امسال در پایتخت ۱۳ هزار و ۸۴۳ فقره اجاره نامه ثبت شد که نسبت به خرداد ماه سال جاری ۳.۲ درصد و نسبت به تیرماه سال قبل ۹.۴ درصد کاهش داشته است. با این حال مبلغ اجاره بها در تهران افزایش داشته و نرخ اجاره و رهن در پایتخت در هر متر مربع به ۲۷ هزار و ۶۴۷ تومان در هر متر مربع رسید که نسبت به ماه گذشته ۶.۱ درصد و نسبت به تیرماه سال قبل ۱۹.۱ درصد رشد داشته است.

مهاجرت معکوس پایتخت نشینان

مجیدرضا محمدی کارشناس برنامه‌ریزی مسکن شهری در گفت وگو با خبرنگار درباره علل عدم وقوع پیش‌بینی‌های کارشناسان بازار مسکن در خصوص افزایش معاملات مسکن در تابستان امسال و آغاز فصل رونق این کالا گفت: افزایش قیمت واحد مسکونی در تهران و کاهش حجم معاملات را باید در تعییرات جمعیتی پایتخت جست وجو کرد.

وی با بیان اینکه معمولا تابستان‌ها و به طور کلی نیمه نخست هر سال زمان افزایش معاملات مسکن است، افزود: با این حال می‌بینیم که امسال حجم معاملات مسکن چه در بخش خرید و فروش و چه در بخش اجاره مسکن، روند کاهشی با شیب نسبتا تند داشته است؛ در حالی که در گذشته اگر میزان خرید و فروش کاهش داشت، بیشتر تقاضاها به سمت اجاره سوق داده می‌شد؛ حال آنکه هم تقاضای خرید مسکن کاهش داشته و هم تقاضای اجاره آن؛ به معنای دیگر بخشی از جامعه پایتخت نشین با مشاهده افزایش بی سابقه نرخ خرید و فروش مسکن و همچنین گرانی عجیب و غریب اجاره بهای مسکن، به این نتیجه رسیده که یا به موطن خود مهاجرت کند یا به شهرهای اقماری پایتخت.

کارشناس بازار مسکن ادامه داد: بخش مهمی از این تغییرات جمعیتی تهران علاوه بر گرانی مسکن و اجاره بها، به دلیل تصمیم‌گیری‌های غلط سیاست گذاران پولی کشور است که بدون در نظر گرفتن جایگزین برای درآمدهایی که مردم از راه سود سپرده های بانکی به خصوص از محل ودیعه مسکن (رهن) به دست می‌آوردند، مدام اعلام می‌کنند که قرار است سود سپرده‌ها کاهش یابد؛ همین موضوع سبب می‌شود تا موجران و مالکان به سمت اخذ اجاره بها به جای رهن و اجاره بروند و دیگر پول ودیعه از مستأجران مطالبه نکنند.

وی اظهار کرد: بخش دیگر نیز برمی گردد به مشکلات اقتصاد کلان کشور که هنوز نتوانسته مشکل بیکاری را حل و فصل کند؛ درنتیجه آن انتظاری که از افزایش متقاضیان خرید و فروش یا اجاره مسکن از سوی نسل دانش آموخته دانشگاهی برای استقلال از والدین و تمایل به تشکیل خانواده جدید می‌رود، برآورده نمی‌شود که این موضوع خود به کاهش تقاضای مسکن در پایتخت دامن زده است.