سرمایه‌گذاری‌های انجام شده از سوی سازمان بنادر و دریانوردی در بنادر جنوبی کشور به ویژه چابهار این بنادر را برای فعالیت‌های گسترده آماده کرده و اکنون که زمینه در منطقه فراهم شده بندر چابهار می تواند فرصت بسیار خوبی برای صادرات کالاهای تولید داخل به کشورهای همسایه به ویژه قطر و ترانزیت و ترانشیپ باشد.

کشور قطر با جمعیت 2 میلیون و 700 هزار نفر و درآمد سرانه 130 هزار دلار بالاترین درآمد سرانه جهان را دارد.

به همین دلیل از پتانسیل‌های بسیار بالایی برای جذب کالاهای وارداتی برخوردار و اهمیت این موضوع در واردات سالیانه سه میلیون دلار مواد غذایی کاملاً مشهود است.

با قطع روابط تجارت دریایی امارات، عربستان، بحرین و مصر با این کشور، حتی پورت اپراتورهای بزرگ فعال در بنادر امارات از جمله DP و ADPC تمام کشتی های متردد با پرچم کشور قطر بین بنادر کشورهای ذکر شده (جبل علی امارات و حتی فجیره و...)را تحریم کرده اند، تا جائیکه شرکتهای کشتیرانی قطری از جابه جایی کالا به بنادر بزرگتر از قبیل دمام در عربستان و دبی نیز منع شده‌اند.

با توجه به قابلیت‌های جغرافیایی بنادر جنوبی، وجود خطوط کشتیرانی متعدد و همچنین سرمایه‌گذاری عظیم زیرساختی در بنادر چابهار، شهید رجایی و بوشهر، بخشی از فرصت‌های واگذار شده در دهه‌های قبل را به واسطه محدودیت‌ها و اختلافات ایجاد شده در کشور‌های جنوبی حوزه خلیج فارس مجدداً سهم خواهی و احیاء نمود که در این صورت موجبات ترافیک دریایی و کالایی برای کشور حاصل خواهد شد.

مدیرکل بنادر ودریانوردی سیستان وبلوچستان به تشریح ظرفیت‌های بندر چابهار پرداخت و اظهار داشت: با تحلیل بازار منطقه و نوع کالاهای حمل شده به حوزه دریای عمان و بنادر حوزه خلیج فارس، تجارت دریایی با قطر را می توان به سه بخش ترانشیپ، ترانزیت و صادرات ارزیابی و چگونگی بهره گیری از هر بخش را مورد مطالعه و بررسی قرارداد.

بهروز آقایی افزود: در زمینه ترانشیپ با توجه به تفاهمنامه مشترک اقتصادی خطوط کشتیرانی بزرگ از قبیل MAERSK،COSCO ، HAPAG-LIOYD مبنی بر عدم پذیرش نقل و انتقال بار به مبدا و مقصد کشور قطر از طریق بنادر دبی و جبل علی، این شرکتها به دنبال جایگزینی مناسب برای بنادر مذکور در حمل و نقل دریایی هستند. وی بیان کرد: با بازاریابی صحیح و مناسب ضمن همراه نمودن کالاهای افغانستان، CIS و کشور قطر که در مسیر دریای عمان و خلیج فارس قراردارند می‌توان بهترین فرصت را برای برقراری خطوط فیدری بین بنادر ایران و قطر جهت ترانشیپ کالا ایجاد کرد.

وی گفت: با انجام بازاریابی و معرفی قابلیت‌ها و مزیت‌های بندر چابهار، خطوط کشتیرانی جهان را نسبت به برقراری خط مستقیم از بنادر مبدأ به این بندر استراتژیک ترغیب کرد.

وی ادامه داد: بر اساس آمارهای مستند، غالب کالاهای وارداتی به کشور قطر در دهه گذشته از طریق کشورهای آمریکا، چین، امارات متحده عربی، آلمان، ژاپن، انگلیس، ایتالیا و عربستان تأمین شده است.

وی تصریح کرد: با تحریم کشور قطر توسط کشورهای عربی از جمله امارات متحده عربی و عربستان در زمینه صادرات کالا به این کشور و تبدیل مسیر دریایی به مهمترین راه دسترسی به بازار های جهانی، حمل و نقل دریایی بعنوان فرصتی مناسب برای بنادر و خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران متصور است.

مدیرکل بنادر ودریانوردی سیستان وبلوچستان خاطرنشان کرد: بندر چابهار به دلیل مزیت‌ها، پتانسیل‌ها و موقعیت جغرافیایی بعنوان نزدیکترین بندر به بنادر خلیج فارس در دریای عمان و کوتاهی مسیر دریایی در کاهش هزینه کشتی ها و محموله‌های تجاری بعنوان یک فرصت منحصربفرد مورد ارزیابی بازرگانان در کشورهای منطقه بالاخص کشور قطر قرار گرفته است.

آقایی افزود: از طرفی اتمام مرحله نخست طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار با برخورداری از عمق 16.5 متر و مجهز نمودن اسکله های جدید به تجهیزات مدرن این فرصت را برای ترافیک دریایی وحمل و نقل کالا دو چندان کرده است.

وی گفت: مطالعه و بررسی موقعیت بندر چابهار و قابلیت‌ها و مزیت‌های این بندر استراتژیک می‌تواند توقفگاه بسیار پرسودی در کالاهای ترانشیپی باشد.

وی به وجود معادن غنی استان سیستان و بلوچستان و استان های همجوار که بعنوان معادن با خلوص بالا و با فراوانی و گستردگی قابل ملاحظه و تولید مصالح ساختمانی از قبیل سیمان و کلینکر اشاره کرد و افزود: این معادن می‌تواند پس از انجام مراحل فرآوری، پردازش و ایجاد ارزش افزوده موجب صادرات و درآمدزایی برای کشور شود و بدین طریق سهم زیادی از این قبیل کالاهای وارداتی به حوزه خلیج فارس به سهم تجارت کشور اضافه خواهد شد.

وی بیان کرد: نیاز کشور قطر به موادغذایی، انواع خشکبار، میوه جات، غلات و انواع سنگها زینتی و قیمتی، پتانسیل تامین این کالا توسط افغانستان وکشورهای CIS و ترانزیت کالاهای مذکور به کشور قطر از خاک جمهوری اسلامی و از طریق بندر چابهار دراولویت و از نظر اقتصادی به صرفه و درآمدزا خواهد بود.

وی گفت: هم اینک کشور ترکیه براساس تفاهم نامه مشترک با قطر نسبت به صادرات مواد غذایی و کالاهای تجاری از طریق حمل دریایی به قطر اقدام می کند در حالیکه بنادر ایران نسبت به بنادر ترکیه به قطر نزدیکتر و دارای پتانسیل بسیار بالاتری در این زمینه هستند.

وی بیان کرد: بر اساس تحلیل کارشناسان حوزه تجارت دریایی، عدم مبادلات تجاری باکشور قطر، فرصتی مناسب را برای بنادر جنوبی به ویژه بندر چابهار با موقعیت جغرافیایی منحصر بفرد ایجاد کرده که سرمایه گذاری عظیم صورت گرفته در این بندر بعنوان پیشانی بنادر جنوبی کشور در بیرون از حوزه خلیج فارس می تواند در جذب خطوط کشتیرانی و افزایش ترافیک کالا در حوزه ترانزیت و ترانشیپ ایفای نقش کند.

مدیرکل بنادر ودریانوردی سیستان وبلوچستان تصریح کرد: برای تحقق این امر ایجاب می کند وزارتخانه‌های اقتصاد و دارایی، صنعت، معدن و تجارت و راه و شهرسازی با تشکیل جلسات مشترک و کارگروه های تخصصی راهکار های اجرایی بهره گیری از این فرصت مطلوب را به سازمان‌های زیرمجموعه ابلاغ کنند.

بندر چابهار واقع در 645 کیلومتری جنوب زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان و در ساحل دریای عمان به عنوان تنها بندر اقیانوسی جمهوری اسلامی ایران و خارج از تنگه هرمز و نزدیکی آن به افغانستان از موقعیت بسیار مناسبی برای صادرات و ترانزیت کالا بین کشورهای محصور در خشکی و بنادر مهم دنیا برخوردار است.

چابهار با دوحه قطر حدود 500 مایل دریایی فاصله دارد.