حسن روحانی همچون چهار سال گذشته در نیمه دوم ماه سمپتامبر راهی نیویورک شد تا از مزیت‌های حضور در مجمع عمومی سازمان ملل، دیدارهای دیپلماتیک با سران کشورها و حضور در نشست های بین المللی و خبری برای طرح مواضع ایران و گسترش و توسعه همکاریهای اقتصادی و سیاسی استفاده کند.

او روز یکشنبه 26 شهریور همراه با محمد نهاوندیان معاون اقتصادی، محمود واعظی رییس دفتر، سورنا ستاری معاون علمی، حسام‎الدین آشنا مشاور رییس‌جمهور و 39 نفر دیگر سوار بر هواپیما شد و تهران را به مقصد نیویورک ترک گفت. حسن روحانی در فرودگاه جان اف کندی نیویورک مورد استقبال رییس دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل و جمعی از دیپلمات‌های این دفتر قرار گرفت و همچون پیش از آغاز سفر خود اعلام کرد میخواهد مباحث محیط زیستی، مبارزه با تروریسم، محکوم کردن فجایع ضدانسانی میانمار و حل مناقشات منطقهای از طریق راهکار سیاسی را در نشستها، دیدارها و سخنرانیهایش مورد اشاره و تأکید قرار دهد.

دیدار با ایرانیان مقیم آمریکا نخستین برنامه رییس جمهور بود، او در این دیدار به ضرورت ساختن ایران با مشارکت و همکاری همه ایرانیان سراسر جهان اشاره و ایرانیان فرهیخته و سربلند مقیم آمریکا را لابی اصلی ملت ایران در امریکا توصیف کرد و گفت: «برجام در تاریخ سیاسی منطقه ما و جهان همواره زنده خواهد بود؛ چه دولت فعلی آمریکا خوشحال و یا نگران باشد»

برگزاری دیدارهای فشرده دیپلماتیک

از همان روز دیدارهای دیپلماتیک رئیس جمهور آغاز شد. تمام دیدارهای دوجانبه روحانی به استثنای دیدار با نخست وزیر انگلیس که در مقر سازمان ملل متحد انجام گرفت، در هتل محل اقامت او برگزار شد.

در نخستین دیدار حسن روحانی با همتای بولیویایی خود ملاقات کرد. او در این دیدار استقبال ایران از توسعه روابط با کشورهای آمریکای لاتین را مورد اشاره قرار داد، از آمادگی شرکت های بزرگ ایرانی برای صدور خدمات فنی و مهندسی و گسترش فعالیت های خود در بولیوی سخن گفت و یادآور شد که دنیا اکنون به آنچه ایران در خصوص غیر قابل اعتماد بودن آمریکا می گفت، رسیده است.

آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد دومین کسی بود که با روحانی به گفتگو نشست. رئیس جمهور کشورمان در این دیدار آثار برجام بر صلح و ثبات منطقه و جهان را تشریح و بر مسوولیت آژانس و سازمان ملل در حفاظت از برجام و جلوگیری از نقض آن تأکید کرد؛ سپس حمایت از قانون اساسی و تمامیت ارضی عراق را ضروری دانست و هرگونه تغییر مرزهای منطقه را بسیار خطرناک خواند. دبیر کل سازمان ملل نیز اعلام کرد ایران به همه تعهداتش در برجام عمل کرده است، همه باید حافظ برجام باشند و نسبت به هر گونه تجزیه عراق یا سوریه هشدار داد.

دیدارهای دیپلماتیک روحانی با مقامات جهان با دیدار نخست وزیر سوئد ادامه یافت. دو طرف ظرفیت‌های همکاری‌های دوجانبه را در بخش‌های مختلف مورد اشاره قرار دادند و روحانی نیز از استقبال و حمایت ایران برای ورود سرمایه گذاران و کارآفرینان سوئدی به بازار ایران سخن گفت. فشار بر دولت میانمار برای توقف نسل کشی و اعمال خشونت علیه مسلمانان از دیگر موضوعاتی بود که روحانی در این دیدار به آن پرداخت. نخست وزیر سوئد نیز وضعیت مسلمانان میانمار را یک تراژدی توصیف کرد و در بخش دیگری از صحبتهایش گفت برجام نباید تضعیف شود.

سپس روحانی چهارمین دیدار دیپلماتیک خود را با رییس جمهور فرانسه انجام داد. این دیدار فرصت مناسبی بود که رئیس جمهور کشورمان نقش مهم اروپا و فرانسه را در حفظ فضای مثبت پسابرجام به همتای فرانسوی خود یادآور شود و پیشگیری از تضعیف برجام را مورد تأکید قرار دهد. خطر همه پرسی در اقلیم کردستان عراق و تأثیری که در تشدید درگیریهای منطقه خواهند داشت موضوع مهم دیگری بود که روحانی به آن پرداخت. امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه نیز ضمن استقبال از تعمیق و گسترش روابط با تهران اجرای کامل برجام را خواستار شد و هر گونه مذاکره مجدد درباره برجام بی معنا دانست.

موضوع توسعه روابط اقتصادی و سیاسی، حفظ برجام و خطرناک بودن هر گونه تغییر مرزهای جغرافیایی در منطقه خاورمیانه همچون دیدارهای گذشته، محور اصلی صحبت های روحانی با رییس جمهور اتریش بود. نخست وزیر ژاپن اولین مقام آسیایی بود که در سومین روز حضور روحانی در نیویورک به دیدار رئیس جمهور کشورمان آمد. مسئله برجام، تحکیم صلح و ثبات منطقه ای به ویژه در شبهه جزیره کره، توسعه روابط و همکاری‌های همه جانبه تهران و توکیو، مخالفت با به کارگیری سلاح‌ و تهدیدهای هسته‌ای از موضوعاتی بودند که دو طرف درباره آن صحبت کردند.

بعد از این دیدار، حسن روحانی با رییس جمهور بلغارستان به گفتگو و تبادل نظر درباره ارتقای سطح مناسبات فرهنگی، علمی تجاری و اقتصادی دو کشور، سرمایه‌گذاری شرکت‌های فنی-مهندسی و بخش‌های خصوصی بلغارستان در بخش حمل و نقل و انرژی ایران پرداخت. سپس روحانی میزبان نخست وزیر پاکستان بود و ضمن اعلام آمادگی ایران برای تأمین انرژی پاکستان به این نکته نیز اشاره کرد که حمله گروه‌های تروریستی از داخل پاکستان به مرزهای ایران، به نفع روابط دو کشور نیست. خاقان عباسی نخست وزیر پاکستان نیز متعهد شد اسلام آباد نگرانی‌های ایران را در مورد مرزها پیگیری می‌کند و برهمین اساس ارتش را برای محافظت مرز، مستقر کرده است.

در ادامه دیدارهای دیپلماتیک نخست وزیر نروژ و نخست وزیر بلژیک نیز به هتل محل رئیس جمهور کشورمان آمدند و دیدارهای جداگانه ای با حسن روحانی داشتند، تقویت روابط بانکی استفاده از فرصت‌های اقتصادی پسا تحریم، آثار مثبت برجام در گسترش همکاری‌های بین المللی و مبارزه و ریشه‌کنی تروریسم محورهای این ملاقات ها بود.

اما آخرین دیدار روحانی با ترزا می نخست وزیر انگلستان در مقر سازمان ملل متحد بود. دو طرف بر تعمیق و توسعه روابط و همکاری‎های سازنده تهران-لندن و حفظ و صیانت از برجام تأکید کردند و یادآور شدند که مشکلات منطقه‌ای راه حل سیاسی دارد.

نشست‌های جانبی روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل

رییس جمهور کشورمان در پرکارترین روز حضور خود در نیویورک در کنار دیدارهای دوجانبه و حضور در نشست‌های دیپلماتیک، با جمعی از نخبگان سیاست خارجی آمریکا نیز دیدار و نگاه ایران در اهمیت دادن به اراده مردم و دمکراسی را برای آنها تشریح کرد. او هرج و مرج و دعوت دنیا به استفاده از نیروی نظامی را نتیجه زیرپاگذاشتن توافقات بین‌المللی بر مبنای خوشایند یک فرد خواند و اعلام کرد تهران برای هر شرایطی آماده است و ضرر خروج از برجام صد درصد متوجه آمریکا خواهد بود.

نشست دیگری که روحانی در آن حضور یافت؛ جلسه گروه تماس میانمار سازمان همکاری اسلامی بود که آنجا گفت: سازمان ملل متحد و سازمان همکاری اسلامی باید پاسخی درخور، به وضعیت اسفناک جامعه مسلمان میانمار بدهند و دولت میانمار بداند اخراج و آواره کردن مردم، راه حل این بحران ریشه دار نیست.

سومین نشست روحانی با مدیران و خبرنگاران ارشد رسانههای همگانی آمریکا بود که در آن یادآور شد: اخلال مجلس نمایندگان آمریکا در معامله بوئینگ با ایران تکرار سیاست‌های شکست خورده است. در بحث برجام هر اتفاقی روی دهد، ایران پیروز است. اگر دولت آمریکا تعهداتش در برجام را زیر پا بگذارد همه ضررها و مسوولیتها بر عهده آنها خواهد بود. تولید تسلیحات دفاعی نیز برای امنیت ملی ایران یک ضرورت است.

آخرین نشست؛ گفت و گوی روحانی با رهبران مسلمان آمریکا بود. او راه اصلی‌ مبارزه با تروریسم را اقدامات فرهنگی و معرفی اسلام واقعی به نسل جوان‌ دانست و تأکید کرد: فاصله بین علم و اسلام را که بعضی ترویج می‌کنند، باید از بین ببرد.

2 گفتگوی تلویزیونی

البته در چند روزی که رییس جمهور کشورمان در نیویورک حضور داشت با دو شبکه تلویزیونی سی ان ان و ان بی سی آمریکا گفتگو کرد. آینده روابط ایران و آمریکا، عواقب خروج آمریکا از برجام، رفتارهای ترامپ، فجایع انسانی در میانمار، آرامش در شبه جزیره کره، مستقل بودن صنعت موشکی ایران از برجام جزء محورهای مهم موضوعاتی بود که درباره آنها طرح سئوال شد و روحانی نیز مواضع جمهوری اسلامی را در پاسخ به این سئوالات تشریح کرد.

اما اصل مطلب در روز آخر

آخرین روز حضور روحانی در نیویورک صحنه رویارویی تهران و واشنگتن در موضوع برجام بود. رئیس جمهور آمریکا روز چهارشنبه در نطقی که در مجمع عمومی سازمان ملل انجام داد با طرح اتهاماتی برای ایران، خط و نشان های متعدد در موضوع برجام کشید. در واکنش به این اظهارات وقتی روحانی پشت تریبون رفت، برعکس خشم و عصبانیتی که در کلام و چهره ترامپ وجود داشت، مشی اعتدالی ملت بزرگ ایران را در طول تاریخ برای سران کشورهای دنیا یادآوری کرد. او گفت: ایران اهل مذاکره‌است و برای ترویج فرهنگ، تمدن، مذهب و انقلابش، در قلب‎ها وارد میشود و از موضع برابر و احترام متقابل با عقل‎ها سخن می گوید بنابراین دولت جدید آمریکا با پیمان شکنی و نقض تعهدات بین المللی، فقط اعتبار جهانی خود را میشکند. توان دفاعی ایران نیز برای حفظ صلح و ثبات در منطقه و جلوگیری از ماجراجویی بی‎خردان هدف گذاری شده است و ایران برای کمک به امنیت انرژی جهانی آمادگی دارد.

پایان بخش برنامه های روحانی در نیویورک نیز شرکت در یک کنفرانس مطبوعاتی بود که او در این نشست خبری پاسخی صریح تری به اظهارات رئیس جمهور آمریکا داد و گفت: مذاکره با آمریکا درباره برجام وقت تلف کردن است و منتظر عذرخواهی ترامپ از مردم ایران است.

بلافاصله پس از این نشست حسن روحانی رییس جمهور و هیات همراه، عازم فرودگاه جان اف کندی نیویورک شدند و در یک پرواز تقریبا 14 ساعته، نیویورک را به مقصد تهران ترک کرد. او ظهر امروز پنجشنبه در پایان این سفر چهار روزه به تهران بازگشت و مورد استقبال اسحاق جهانگیری، علی ربیعی، مسعود سلطانی‌فر، محمد شریعتمداری، عباس صالحی و علی اکبر ولایتی قرار گرفت.

رئیس‌جمهور در سخنانی با اشاره به اینکه مجمع عمومی سازمان ملل امسال بسیار با سال‌های گذشته متفاوت بود گفت: امریکا در سازمان ملل منزویترین کشور بود.

وی افزود: اما تفاوت امسال این بود که دو نفر به یک گونه صحبت میکردند اما بیش از 190 کشور درست نقطه مقابل آنها حرف میزدند. این کمتر در تاریخ سازمان ملل اتفاق میافتد که رئیس‌جمهور آمریکا در رابطه با چند موضوع، موضع گیری کرده و نخست وزیر رژیم غاصب صهیونیستی مشابه همان حرف‎ها را بزند اما هیچ کس این حرف‎ها را تایید نکند.