این برنامه با هدف رسیدن به موقعیت رقابتی در بازار و همچنین رسیدن به اهداف و مقاصد سازمانی طراحی شده است. به اختصار، استراتژی برنامه‌ای تفسیری است که سازمان را در رسیدن به هدفش هدایت می‌کند. از سوی دیگر، خط‌مشی(policy) مجموعه قواعد وضع شده از سوی سازمان برای تصمیم‌گیری منطقی است. خط‌مشی دوره عملی را مشخص می‌کند، این دوره عملی برای هدایت تصمیم‌گیری‌های فعلی و آتی سازمان طراحی شده است.

در زبان کسب‌وکار، اصطلاح استراتژی (strategy) به معنی برنامه‌ای منحصربه‌فرد است. این برنامه با هدف رسیدن به موقعیت رقابتی در بازار و همچنین رسیدن به اهداف و مقاصد سازمانی طراحی شده است. به اختصار، استراتژی برنامه‌ای تفسیری است که سازمان را در رسیدن به هدفش هدایت می‌کند. از سوی دیگر، خط‌مشی(policy) مجموعه قواعد وضع شده از سوی سازمان برای تصمیم‌گیری منطقی است.خط‌مشی دوره عملی را مشخص می‌کند، این دوره عملی برای هدایت تصمیم‌گیری‌های فعلی و آتی سازمان طراحی شده است. بسیاری از مردم در ارتباط با این دو اصطلاح سردرگم می‌شوند، اما این دو مفهوم یکسان نیستند. در اینجا، باید دانست که خط‌مشی‌ها تابعی از استراتژی هستند. در این مقاله تلاش می‌کنیم تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای را بین استراتژی و خط‌مشی مطرح کنیم.

تعریف استراتژی

استراتژی طرح یک بازی است. این طرح برای رسیدن به اهداف سازمانی انتخاب شده است، باعث اعتماد مشتری می‌شود، به مزیت رقابتی می‌رسد و موقعیت در بازار به دست می‌آورد. استراتژی ترکیبی از قصد و اقدامات خوش‌فکر است که باعث می‌شود سازمان به موقعیت مطلوب یا مقصدش برسد؛ برنامه‌ای واحد و یکپارچه برای دستیابی به اهداف اساسی سازمانی مانند:

• اثربخشی

• رسیدگی به رویدادها و مساله‌ها

• سود بردن از فرصت‌ها

• استفاده کامل از منابع

• مواجهه با تهدیدها

استراتژی ترکیبی از اقدامات سازمانی با طراحی انعطاف‌پذیر است. سازمان با استفاده از استراتژی می‌تواند با رقبا به شکلی موفق رقابت کند. موردهای ذیل ویژگی‌های استراتژی هستند:

• باید از سطح مدیریت ارشد فرمول‌بندی شود. با این حال، استراتژی‌های فرعی را می‌توان با مدیریت سطح میانی ایجاد کرد.

• باید دیدگاه بلندمدت داشته باشد.

• باید به لحاظ ماهیت پویا باشد.

• هدف اصلی غلبه بر موقعیت‌های نامشخص است.

• باید به شکلی ایجاد شود که بهترین استفاده ممکن از منابع کمیاب به عمل آید.

تعریف خط‌مشی

خط‌مشی بیانیه ماموریتی کوچک تلقی شده است. خط‌مشی مجموعه اصول و قواعدی است که تصمیم‌گیری‌های سازمان را جهت‌دهی می‌کند. خط‌مشی‌ها از سوی مدیریت ارشد سازمان چارچوب‌بندی شده‌اند تا به‌صورت راهکاری برای تصمیم‌گیری عملیاتی عمل کنند. خط‌مشی در برجسته‌سازی قواعد، ارزش و باورهای سازمان مفید است و به صورت مبنایی برای هدایت فعالیت‌ها است.خط‌مشی‌ها، با استفاده از عقاید و دیدگاه عمومی چند نفر در سازمان در ارتباط با هر موقعیت، طراحی شده‌اند. به این ترتیب، افرادی که در دامنه این خط‌مشی قرار می‌گیرند کاملا درباره اجرای آن توافق دارند.خط‌مشی‌ها به مدیریت سازمان کمک می‌کنند که مشخص کند چه کاری، در موقعیت اختصاصی، انجام شود. این خط‌مشی‌ها باید به صورت مستمر طی یک دوره طولانی اعمال شوند تا از تناقض‌‌ها و همپوشانی اجتناب شود.

تفاوت‌های اصلی بین استراتژی و خط‌مشی

1) استراتژی بهترین برنامه به دست آمده از چند برنامه برای نیل به اهداف و مقاصد سازمانی است. خط‌مشی مجموعه قواعد و مقررات رایج است که به صورت مبنایی برای تصمیم‌گیری‌های روزانه استفاده می‌شود.

2) استراتژی برنامه عملی است درحالی‌که خط‌مشی یک اصل عملی است.

3) استراتژی‌ها را می‌توان به ازای هر موقعیت اصلاح کرد، بنابراین به لحاظ ماهیت پویا هستند. در مقابل، خط‌مشی‌ها به لحاظ ماهیت یکنواخت هستند. با این حال، برای موقعیت‌های غیرقابل انتظار انعطاف‌پذیر هستند.

4) استراتژی‌ها متمرکز به سمت عمل هستند، درحالی‌که خط‌مشی‌ها تصمیم محور هستند.

5) مدیریت ارشد همیشه استراتژی‌ها را شکل می‌دهد، اما استراتژی‌های فرعی در سطح میانی تدوین می‌شوند. در مقابل خط‌مشی‌ها به‌طور کلی از سوی مدیریت ارشد ایجاد می‌شوند.

6) استراتژی‌ها به عامل‌های محیطی بیرونی می‌پردازند. از سوی دیگر، خط‌مشی‌ها برای محیط داخلی کسب‌وکار ایجاد شده‌اند.

نتیجه‌گیری

تفاوت بین استراتژی و خط‌مشی کمی پیچیده است، چراکه خط‌مشی‌ها تحت تاثیر استراتژی‌ها قرار می‌گیرند. فارغ از این مطلب، خط‌مشی‌ها به شکل‌های مختلف برای حمایت از استراتژی‌ها ایجاد شده‌اند؛ از جمله اجرای اهداف سازمانی و تامین موقعیت مزیت‌بخش در بازار. هردوی آنها از سوی مدیریت ارشد و بعد از تجزیه و تحلیل عمیق ایجاد شده‌اند.