ایران و آفریقای جنوبی در گذشته نیز مبادلات تجاری زیادی با هم داشته‌اند که با اعمال تحریم‌ها علیه دولت ایران مبادلات تجاری این دو کشور سیر کاهشی به خود گرفته است.

نکته ظریفی که در این نشست وجود دارد این است که آفریقای جنوبی گویا محدود به قواعد آمریکا است. در شرایط فعلی به دلیل برجام، موانع برداشته شده و آفریقای جنوبی مجدد به تعاملات تجاری روی آورده است. تدوام چنین تعاملاتی مشروط به این است که آمریکا به‌طور مجدد جلو روابط دو کشور را نگیرد. هیات همراهی که از جانب ایران در سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک ایران و آفریقای جنوبی حضور داشته، بیشتر شرکت‌های خصوصی وابسته به دولت هستند. این مساله حضور شرکت‌های صد در صد خصوصی را کمرنگ کرده است، اما حضور شرکت‌های نفت، پتروشیمی، مس و... نشان‌دهنده حضور پررنگ شرکت‌های دولتی و نیز شرکت‌های خصوصی وابسته به دولت است.

وقتی پای روابط خارجی در میان است، دولتی یا غیر دولتی بودن شرکت‌ها آنچنان به چشم نمی‌آید. ایران به هر میزان که بتواند با سایر کشورها بیشتر و از نظر داد و ستد و نیز واردات و صادرات گسترده‌تر عمل کند، بیشتر می‌تواند درهای تجارت جهانی را روی فعالان اقتصادی باز کند. در یک دهه گذشته تا سال 2015به دلیل تحریم‌های گسترده به ویژه از سوی آمریکا کشور ایران و آفریقای جنوبی با مشکلات زیاد و نیز کاهش 140میلیون دلاری حجم مبادلات تجاری روبه‌رو بود.

تا قبل از تحریم‌ها این رقم دو میلیارد دلار بوده است. رسیدن به رقم دو میلیارد دلار نباید ملاک عمل برای روابط تجاری باشد و ایران باید به ارقام بالاتری نیز بیندیشد. ارقام بالاتر ایران را به جهش‌های بیشتری در زمینه صادرات، واردات و معاملات بین دو کشور می‌رساند. لازم به ذکر است که در این نشست مساله نفت ایران در بازار آفریقای جنوبی نیز مطرح شد.

ایجاد یک بازار جدید برای تولیدات نفت و پتروشیمی ایران، دستاورد خوبی برای این نشست بوده است. اساسا هر چه ایران بتواند بازارهای نفتی خود را در جهان توسعه دهد و به دنبال بازارهای مشخص نباشد، از خطر مصون نگه داشته می‌شود. با اقدام یک کشور برای ممانعت فروش نفت ایران در بازار خود و با تعدد بازار نفت ایران در سایر کشورها، ایران دچار کمبود بازار در این زمینه نخواهد شد.

با حل شدن مساله برجام ممانعت دیگری برای ایران وجود ندارد تا با سایر کشورها وارد مذاکره شود و بخواهد بازارهای خود را توسعه بخشد. در سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک ایران و آفریقای جنوبی به ظرفیت مناسب آفریقای جنوبی برای ساخت پالایشگاه و تولید انرژی از گاز مایع نیز اشاره شده است. در این راستا اگر این مبحث اجرا شود، ایران می‌تواند خدمات فنی- مهندسی خود را برای ساخت پالایشگاه به آفریقا صادر کند.