این روزها با ممنوعیت واردات، نوسانات قیمت برنج خارجی در کوچه پس‌کوچه‌های شهر طنین‌انداز شده که هرکس دلایل خاص خود را برای این نابسامانی‌ها مطرح می‌کند و به نظر می‌رسد دلیل اصلی افزایش ناگهانی قیمت برنج خارجی در بازار تصمیم وزارت جهاد برای ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج است که حدود ده روز گذشته وزیر جهاد طی نامه‌ای به وزیر صنعت خواستار این موضوع شد.

با وجود آنکه مسوولان وزارت جهاد کشاورزی از واردات بیش از حد برنج در هفت ماهه نخست سال و بر هم زدن تعادل تولید داخل خبر می‌دهند، اما دبیر انجمن واردکنندگان برنج معتقدند که ممنوعیت موقت واردات و کمبود برنج خارجی در انبارها مقصر اصلی این گرانی است.

گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که طی دو هفته اخیر قیمت برنج خارجی در بازار رشد چشمگیری داشته به طوریکه هر کیسه ده کیلویی با نرخ 70 تا 80 هزار تومان در مغازه‌ها و فروشگاه‌ها عرضه می‌شود. البته ناگفته نماند که گرانی اخیر برنج خارجی نگرانی‌هایی برای مصرف کنندگان مبنی بر افزایش قیمت برنج داخلی نیز دربر داشته که حال باید دید که وزارت جهاد برای کنترل بازار برنج چه تدابیری را اتخاذ می‌کند.

علی اکبریان نایب رییس انجمن برنج با اشاره به اینکه افزایش قیمت برنج خارجی ارتباطی به برنج داخلی ندارد، اظهار کرد:‌ قیمت برنج ایرانی از ابتدای سال هیچ گونه نوسان قیمتی نداشته است، از این رو جای هیچ گونه نگرانی مبنی بر افزایش قیمت برنج ایرانی نیست.

وی افزود: با توجه به افزایش واردات برنج در سال‌های اخیر مقداری از آن در انبارها باقی مانده که دولت با اتخاذ تدابیر مناسب باید نسبت به خروج آن اقدام کند، چراکه این امر تأثیر به سزایی در جلوگیری از افزایش بی‌رویه برنج خارجی دارد. اکبریان با اشاره به اینکه امسال حدود 2 میلیون و 400 هزار تن برنج در داخل تولید شد، گفت:‌ بر اساس برآوردهای اخیر مصرف سرانه برنج 36 تا 37 کیلو بوده که با احتساب ذخایر استراتژیک و تولید داخل حداکثر 800 تا یک میلیون تن برنج باید وارد شود.

این مقام مسوول با انتقاد از نظارت ضعیف دستگاه‌های مربوطه مبنی بر کنترل بازار برنج بیان کرد: درشرایط کنونی قیمت برنج با کیفیت ایرانی در شمال 11 هزار تومان است که به سبب سودجویی مغازه داران مبنی بر فقدان نظارت و کنترل بر بازار با قیمت 16 هزار تومان در تهران به فروش می رسد که این امر اجحاف در حق مصرف کنندگان است. نایب رییس انجمن برنج قیمت هر کیلو برنج شیرودی را 5 هزار و 700 تا 6 هزار  و ندا را کمتر از 5 هزار تومان اعلام کرد.

وی تصریح کرد: دولت با اتخاذ تدابیر مناسب همانند خرید توافقی برنج می‌تواند علاوه بر حمایت از تولیدکنندگان داخل از واردات محصول نیز جلوگیری کند. به گفته وی برنج کاران در میان جامعه کشاورزی مظلوم‌ترین قشر هستند، چرا که علی رغم زحمات فراوان تولید کمترین حمایت از آنها صورت نمی‌گیرد.

ممنوعیت واردات، دلیل اصلی گرانی برنج خارجی

مسیح کشاورز دبیر انجمن واردکنندگان برنج با اشاره به دلایل گرانی قیمت برنج خارجی در روزهای اخیر، اظهار کرد: ممنوعیت واردات و کمبود برنج خارجی در انبارها دلیل اصلی افزایش قیمت برنج خارجی در بازار به شمار می رود که این افزایش به معنای گران فروشی نیست .

وی با اشاره به اینکه یک واردکننده می‌تواند حداکثر15 درصد سود برای عرضه محصول خود به بنکداران در نظر بگیرد، افزود: در صورت واردات و فراوانی برنج و رقابت میان رقبا واردکنندگان مجبورند که با سود 5 درصدی محصول خود را به بنکدار عرضه کند و از طرفی بنکداران نیز برای توزیع محصول به فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها سودهای حداقلی دریافت می‌کنند.

 کشاورز ادامه داد: در شرایط کنونی واردکنندگان بنکداران و سوپرمارکت‌ها به سبب کمبود برنج و عدم رقابت برای عرضه محصولات خود سودهای حداکثر را در نظر می‌گیرند که این امر افزایش 500 تا هزار تومانی هر کیلو برنج خارجی در هفته های اخیر را به همراه داشته است.

این مقام مسوول با اشاره به اینکه مصرف‌کنندگان برنج خارجی و داخلی با یکدیگر متفاوت هستند، بیان کرد: با توجه به آنکه ارزان‌ترین برنج ایرانی با برنج خارجی حداقل دو هزار تومان اختلاف دارد، از این رو ممنوعیت واردات تنها قدرت خرید اقشار کم درآمد جامعه را کاهش می‌دهد. وی با اشاره به اینکه قاچاق برنج و افزایش انگیزه قاچاقچیان از دیگر اثرات سوء ممنوعیت واردات به شمار می‌رود، تصریح کرد: ممنوعیت واردات و افزایش قیمت برنج خارجی زمینه را برای ورود قاچاقچیان در بازار فراهم می‌کند که این امر تعطیلی بنگاه‌ها و به مخاطره انداختن سلامت افراد جامعه را به همراه دارد.