مهمترین مشکلات پیش روی کشاورزان، عدم دسترسی به بازار مناسب برای فروش است و همین امر دخالت دلالان و واسطه ها را در بازارهای سنتی محصولات این بخش افزایش می دهد. آنچنان که تنها رنج و زحمت تولید محصولات کشاورزی بر دوش کشاورزان است، در حالیکه سود اصلی این قشر زحمتکش را دلال‌ها و واسطه‌ها به جیب می‌زنند.

این مشکل در خصوص محصول پسته که از آن به عنوان طلای سبز نام برده می‌شود نیز وجود دارد. آنچنان که حاصل رنج و زحمت کشاورزان به جیب دلالان و واسطه‌ها سرازیر می‌شود تا باغداران پسته از سود اصلی این محصول صادراتی و ارزآور کشور محروم بمانند.

در همین راستا، یک تولیدکننده پسته در استان کرمان به حضور پررنگ واسطه‌ها در بازار پسته اشاره کرد و با ابراز نارضایتی نسبت به تاثیرپذیری قیمت ها از حضور این گروه‌های خاص در بازار سنتی، گفت: در سال زراعی جاری با وجود آنکه برداشت محصول از شرایط نسبتاً خوبی برخوردار بود، قیمت‌ها چندان رضایت بخش نبود.

مهدی حسن‌زاده، درباره روند قیمت‌ها در بازار داخلی پسته اظهار کرد: در بازار داخلی به دلیل دخالت واسطه ها در بازار، روند قیمت ها کاهشی بود، زیرا کشاورزان و باغداران که اکثرا خرده مالکان هستند، به دلیل کمبود نقدینگی و چک های بانکی خود مجبور به فروش محصول به هر قیمتی هستند. از این رو، واسطه ها از فرصت استفاده کرده و پسته را به قیمت پایین خریداری می‌کنند و بعد از مدتی که نوبت عرضه توسط آنها می شود، قیمت‌ها را بالا می‌برند. این در حالی است که اگر باغداری بدهی نداشته باشد، می‌تواند از عرضه محصول خود به قیمت‌های پایین خودداری کند.

وی افزود: هزینه‌های ناشی از کاشت سال زراعی آتی، خرید سم و کود، اجاره زمین و بهای آب در مقایسه با سال گذشته دو برابر افزایش یافته، این در حالی است که قیمت‌ها متناسب با هزینه‌ها رشد نکرده است. از همین رو، باغداران که رنج و زحمت اصلی را به دوش کشیده‌اند، سود چندانی نمی‌کنند و سود اصلی عاید دلالان و واسطه‌ها می‌شود.

این باغدار پسته به روند قیمتی دلار و اثرگذاری آن بر بهای پسته اشاره کرد و گفت: طی سال زراعی قبل دلار در محدوده ۳۷۰۰ تومان بوده، این در حالی است که در سال جاری دلار به ۴۲۰۰ تومان نیز افزایش یافته است. با این وجود در حالی که در سال قبل هر کیلوگرم پسته به قیمت حدود هفت دلار از باغداران خریداری می شد، در سال جاری نیز به همان قیمت خریداری می‌شود. این در حالی است که قیمت های جهانی نیز افزایش یافته است.

وی با اشاره به خرید و فروش پسته در بورس کالا، اظهار کرد: اگر بورس کالا بتواند به جایگاه واقعی خود در این بازار برسد، می تواند در شفافیت قیمت ها موثر واقع شده و مانع از افت کاذب قیمت‌ها در زمان برداشت محصول به دلیل وجود فعالیت‌های دلالی شود.

به گفته این باغدار، خواسته کشاورزان و باغداران این است که در کمترین زمان ممکن به نقدینگی دست پیدا کنند تا مجبور به عرضه محصول خود در بازار به هر قیمتی نباشند و بورس می‌تواند با فراهم کردن امکان تسویه در کوتاه‌ترین زمان ممکن، در این زمینه به باغداران کمک کند.

حسن‌زاده با تاکید بر اینکه باید اعتماد لازم نسبت به مزایای عرضه پسته در بورس کالا در بین باغداران و خرده مالکان ایجاد شود، گفت: در صورت حضور خرده مالکان و باغداران پسته در بورس‌کالا می توان شاهد ساماندهی بازار داخلی و البته صادرات پسته بود. هر چند ممکن است این امر فرآیندی زمانبر باشد تا اعتماد همگانی در بین باغداران نسبت به بورس ایجاد شود.