از مهم‌ترین بند‌های مورد بحث، موارد مربوط به یارانه‌های نقدی، قیمت بنزین و عوارض خروج بود. قطع یارانه نقدی به عنوان سیاستی که در چند سال اخیر شدیدا دنبال شده است، مورد توجه کارشناسان قرار گرفته است. با توجه به واکنش مردم به حذف یارانه بگیران، نگرانی‌ها در خصوص اینکه این پول‌های یارانه بعد در کجا هزینه می‌شود و چه اتفاقی می‌افتد، تشدید شده است. به گزارش خبرآنلاین، سال 1389 بود که دولت نهم دو طرح مسکن مهر و سهام عدالت را با تبلیغات عجیب و غریبی اجرایی کرده بود و حالا نوبت آن بود که «پولی در جیب مردم برود.» 28 آذر ماه سال 1389 محمود احمدی‌نژاد در مقابل دور بین‌های تلویزیونی با اشتیاق خبر از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها داد و وعده کرد این پول در یک بازه پنج‌ساله ثروت عظیمی برای ایرانیان می‌شود. اما آن گونه که پیش‌بینی می‌شد، طرح هدفمندی یارانه‌ها پیش نرفت. طرح هدفمندی یارانه‌ها به جای آنکه به توسعه زیرساخت‌های تولید بینجامد، به دست انداز پرداخت‌های نقدی افتاد. به همین ترتیب، دولت روحانی از حدود پنج‌سال گذشته برای هدفمندی این یارانه‌ها دست به حذف یک سری افراد پردرآمد زده، اما جمعی اندک، که شاید شمارشان به کمتر از 4‌میلیون برسد، یارانه دریافت نمی‌کنند و همچنان 76‌میلیون ایرانی در فهرست یارانه بگیران جای دارند. اما دولت دوم روحانی، با انتشار لایحه بودجه سال ۹۷ دست به اقدام بزرگی زد. در اولین قدم، بر اساس لایحه بودجه سال 97 کل کشور، پیشنهاد شده تا از ابتدای سال 1397 سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها ضمن تغییر نام به صندوق رفاه اجتماعی و اصلاح اساسنامه به منظور انجام ماموریت جدید تحت نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار بگیرد. از سوی دیگر، با توجه به این اعداد و ارقام و سایر مواردی که در بودجه سال آینده پیش‌بینی شده است، دولت در نظر دارد میزان یارانه بگیران را حدود ۳۱‌میلیون کم کند؛ یعنی یک‌سوم یارانه‌بگیران از دریافت یارانه حذف خواهند شد و به این ترتیب تعداد یارانه بگیران در بودجه سال آینده ۴۵‌میلیون نفر خواهد بود. آن‌طور که در لایحه بودجه سال 97 آمده است، دولت در اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و با هدف تحقق عدالت، کاهش فقر مطلق، توسعه بهداشت و سلامت مردم و همچنین معطوف کردن پرداخت یارانه نقدی به خانوارهای نیازمند، این اجازه را دارد که در سال آینده از محل منابع سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها تا مبلغ 37‌هزار‌میلیارد تومان هزینه کند. این در حالی است که این رقم در قانون بودجه سال 96 حدود 48‌هزار‌میلیارد تومان تعیین شده بود. به این ترتیب، بنا به لایحه بودجه سال 97، این بخش با کاهش حدود 11‌هزار‌میلیارد تومانی مواجه شده است. در همین راستا، محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: «هیچ نیازمندی از پرداخت یارانه‌ها حذف نمی‌شود و همه نیازمندان چه افرادی که شناسایی شده اند و چه کسانی که خود اعلام می‌کنند مشمول پرداخت یارانه‌ها خواهند بود.» نوبخت با بیان اینکه امسال مستمری افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی سه و چهار دهم برابر افزایش یافته است، افزود: «تا 700‌هزار تومان به خانواده‌های 5 نفر به بالا پرداخت می‌شود.» از طرف دیگر، نتیجه آخرین نشست‌ها در سازمان برنامه و بودجه حکایت از آن دارد که در پروسه قطع یارانه‌های فراگیر 45‌هزار و 500 تومان، سال آینده یارانه کسانی که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی قرار دارند، برقرار مانده، در این پروسه افزایشی را نیز تجربه خواهد کرد. در عین حال مقرر است یارانه بازنشستگان و مستمری بگیرانی که تا سقف دو‌میلیون تومان حقوق دریافت می‌کنند نیز همچنان برقرار باقی بماند. جز یارانه نقدی که در سال‌های اخیر همواره خبرساز بوده است، امسال احتمال گرانی بنزین تا 1500 تومان نیز بحث‌های متعددی را موجب شد. بعد از ارائه لایحه بودجه‌بندی خبر ساز شد و برخی رسانه‌ها بر اساس آن بند عنوان کردند که بنزین 1500 تومان می‌شود و حتی از قول یک منبع آگاه عنوان کردند که این اتفاق از ابتدای دی سال جاری رخ خواهد داد. گرانی بنزین موافقان و مخالفان زیادی دارد و دولت هم عنوان کرده هنوز در مورد این گرانی تصمیمی اتخاذ نشده است. به نظر می‌رسد در روز‌های آینده شاهد موضعگیری‌های شفاف‌تری در مورد لایحه بودجه سال 97 خواهیم بود و احتمال تغییر در بند‌هایی از آن وجود دارد.

متعادل کردن بودجه

رئیس سازمان برنامه و بودجه برای همفکری با نمایندگان در خصوص افزایش قیمت حامل‌های انرژی، مالیات و حذف یارانه دهک‌های بالا و متعادل کردن آنها در بودجه ۹۷ اعلام آمادگی کرد. به گزارش ایسنا، مهرداد لاهوتی سخنگوی فراکسیون مستقلین با اشاره به حضور نوبخت در جلسه صبح دیروز یکشنبه این فراکسیون اظهار کرد: در این جلسه بحث‌هایی درباره افزایش قیمت حامل‌های انرژی و مالیات در بودجه ۹۷ و همچنین حذف دهک‌های بالای درآمدی از دریافت یارانه مطرح شد. او افزود: ما مخالف حذف یارانه دهک‌های بالا نیستیم اما حذف ناگهانی ۳۱‌میلیون نفر از دریافت یارانه، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و مالیات‌ها موضوعی است که جامعه کشش آن را ندارد و نمی‌توان در یک مقطع انجام داد. به گفته او محمدباقر نوبخت پس از استماع نظرات نمایندگان و ارائه توضیحاتی درباره لایحه دولت عنوان کرده که این پیشنهاد دولت است اما دولت آمادگی دارد در این زمینه با نمایندگان همفکری کند تا این موارد در بودجه ۹۷ متعادل‌تر شود.