روز گذشته در بازار محصولات فولادی یکی از بیشترین افزایش قیمت‌ها در یک سمت بازار (میلگرد) در سال ۹۶ به ثبت رسید به‌طوری‌که بهای میلگرد ۲۲ آجدار A۳ از سوی کارخانه فولاد خراسان با درصد تغییر ۳۷/ ۳ بالاترین میزان رشد قیمتی را از خود به نمایش گذاشت و کمترین افزایش قیمت هم در میلگرد ۲۵ آجدار A۳ و از طریق همین کارخانه با درصد تغییر ۳۲/ ۱ معامله شد، این افزایش قیمت‌ها در حالی است که تیر آهن شاخه ۲۰ از کارخانه ذوب آهن اصفهان بیشترین ریزش قیمت را با درصد منفی ۸۸/ ۰ درصد ثبت کرد و تیر آهن شاخه ۱۴ ذوب‌آهن اصفهان با درصد تغییر منفی ۲۳/ ۰ کمترین ریزش قیمت را از سرگذراند. به عبارتی در دوسمت بازار شاهد دو جریان متضاد بودیم و میلگرد با رشد و تیرآهن با افت قیمتی روبه‌رو‌ بود.

رشد زودهنگام در بازار میلگرد

نوسان‌های قیمتی در بازار داخلی مقاطع فولادی در حالی است که افزایش قیمت‌های جهانی و افزایش قیمت دلار در بازار فولاد دو موضوعی بودند که به گفته فعالان این بازار به یکباره و به‌صورت هماهنگ در ماه آذر رخ دادند. این در حالی است که با توجه به اینکه در بازار جهانی قیمت شمش ۵۱۵ دلار است، واردات این محصول با هزینه‌های حمل و تخلیه و به اضافه ۵ درصد عوارض گمرکی تقریبا به میزان ۲ هزار و ۳۰۰ تومان تمام شده است. از سوی دیگر پیش‌بینی‌ها حکایت از این دارد که افزایش قیمتی که انتظار می‌رفت در دی ماه اتفاق بیفتد در ماه آذر رخ داده و موجب شده روند بازار مثبت شود این در حالی است که بازار رشد زود هنگامی را شروع کرده و به نوعی رشد قیمتی را که قرار بوده در بازار فولاد در مقطع نزدیک به شب عید شاهد باشیم، هم‌اکنون شاهد باشیم. در این میان اما یکی از مهم‌ترین خبرهایی که طی روزهای اخیر بسیار مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت احتمال افزایش قیمت حامل‌های انرژی به ویژه بنزین و گازوئیل در سال آینده بود. محور اصلی این گمانه‌زنی‌ها آن بود که با تثبیت دولت روحانی و کاهش نرخ تورم در سال‌های گذشته، اکنون دولت به دنبال رفع کسری بودجه خود از طرق مختلف از جمله افزایش قیمت حامل‌های انرژی است اما دولت می‌گوید از این محل تنها برای ایجاد اشتغال استفاده خواهد کرد. در هر حال فعالان بازار فولاد بر این باورند افزایش قیمت حامل‌های انرژی مهم‌ترین اثر را روی قیمت محصولات فولادی در سال آینده می‌گذارد.

به‌طوری‌که قبل از این هم تجربه ثابت کرده است که به همان نسبتی که قیمت سوخت و انرژی افزایش پیدا کند، به فاصله یک تا دوماه بعد قیمت آهن‌آلات هم افزایش پیدا می‌کند، پیش‌بینی می‌شود اگر طرح پیشنهادی دولت درخصوص افزایش قیمت سوخت توسط مجلس تصویب شود؛ در ماه دی و بهمن رشد قیمتی به بهانه افزایش قیمت سوخت رخ خواهد داد؛ به این دلیل که مصرف‌کننده فولادی به‌صورت مستقیم با این هزینه‌ها در ارتباط است.  این در حالی است که فعالان بازار مصنوعات فولادی بر این باورند هزینه حمل و نقل محصولات فولادی افزایش قیمت خود را در دو ماه گذشته از سر گذرانده؛ به همین دلیل نباید اجازه داد هزینه حمل مجددا افزایش پیدا کند ولی متاسفانه زمانی که قیمت سوخت افزایش پیدا می‌کند هزینه حمل هم از مبدا کارخانه‌ها افزایش پیدا خواهد کرد. یکی دیگر از موضوعاتی که روی قیمت فولاد اثر مستقیم می‌گذارد تحرکات قیمت ارز است،‌ در این باره سوالی که مطرح می‌شود این است که افزایش قیمت دلار به ۴۲۰۰ تومان و گمانه‌زنی روی این موضوع که ممکن است از این اندازه هم فراتر برود روی بازار فولاد چه تاثیری گذاشته و در آینده چه تاثیری خواهد گذاشت؟ افزایش قیمت آهن و مصنوعات فولادی همگام با افزایش قیمت دلار خود را نشان داده است، در این رابطه تورم شب عید از دو تا سه ماه قبل مورد خنثی‌سازی قرار گرفته به این معنا که اگر قرار بود در شب عید همه این موارد دچار تغییر شوند و همه با هم افزایش قیمت پیدا کند، شوکی را که بازار فولاد قرار بود به یکباره صورت بگیرد به تدریج متحمل می‌شود. فعالان این بازار بر این باورند تا ماه بهمن و اسفند بازار فولاد نباید منتظر شوک قیمتی جدیدی باشد، حتی اگر دلار به قیمت ۴ هزار و ۵۰۰ تومان هم برسد،‌ پیش‌بینی افزایش قیمتی بیش از این برای آهن‌آلات متصور نیست.

بودجه و بندهای مربوط به هزینه‌های عمرانی از دیگر مسائلی است که روی تحرک بازار فولاد اثرگذار است، به‌طوری‌که نگاهی به بودجه سال ۹۷ نشان می‌دهد هزینه‌های عمرانی در سال آینده تغییر جدی نخواهد داشت، بسیاری بر این باورند که طرح‌های با پیشرفت فیزیکی بالا مشمول اعتبارات عمرانی می‌توانند شوند، در این باره فعالان این بازار بر این باورند کارخانه‌های فولادی تمایل بیشتری به صادرات دارند به این دلیل که پروژه‌های عمرانی که وجود دارد نیاز به فولاد آنچنانی ندارد، بلکه یک سری مصارف و ساختمان‌سازی‌های شخصی است، به همین دلیل کارخانه‌های فولادی اعم از شمش فولاد خوزستان، میلگرد و تیرآهن ذوب آهن شروع به صادر کردن کردند. در واقع باید گفت کارخانه‌های فولادسازی به این دلیل تمایل بیشتری به صادرات دارند که بازارهای داخلی برای تولیدات عمرانی کشش ندارد، به چه دلیل؟ چون پروژه‌های عمرانی کشور سهم چندانی از بودجه ندارند بنابراین تولید‌کنندگان چند حرکت را انجام داده‌اند:

۱-فولاد را وارد بازارهای جهانی کرده‌اند (صادرات) ۲- ایجاد انگیزه تولید‌کنندگان فولاد نسبت به برگشت سرمایه که از طریق صادرات به دلار است، به این دلیل حتی اگر قیمت کاهش پیدا کند، افزایش قیمت دلار این کمبود را برای تولید‌کنندگان جبران خواهد کرد.در این بین یکی دیگر از بندهای بودجه افزایش درآمدهای مالیاتی است، این بند چگونه روی بازار فولاد اثر می‌گذارد؟ در بحث‌های مالیاتی در دوره‌ای آغاز شفافیت در بازار فولاد رخ داد و از بازار زیرزمینی خارج شد و تولید‌کنندگانی که در لایه‌های پنهانی خرید و فروش می‌کردند خارج شدند. این در حالی است که اعمال و حرکاتی همچون دور زدن سازمان امور مالیاتی کشور، فروش‌های بدون فاکتور و اعمالی از این دست باعث تزلزل در روند بازار فولاد شده بود، ولی با تمام این تفاسیر در فعالیت‌های صنف آهن در حدود ۹۰ درصد شفاف‌سازی صورت گرفت.  در پایان انتظار می‌رود بازار فولاد در سال آینده تحت تاثیر مولفه‌های متنوعی قرار بگیرد اما افزایش قیمت‌های جهانی هنوز موضوع مهمی برای تغییر جهت‌های این بازار محسوب می‌شود.