شهرام جباری‌زادگان با اشاره به اینکه طرح ترافیک با مختصات جدید، قبل از اینکه برنامه‌ای اجرایی و عملیاتی باشد، ایده‌ای آرمان‌گرایانه است و به همین دلیل در ذهن من به‌عنوان یک شهروند، سوالات متعددی در مورد اجرای آن وجود دارد که باید پاسخ داده شود.

ابهامات طرح ترافیک جدید در پایتخت

شهرام جباری‌زادگان با اشاره به مصاحبه محسن پورسیدآقایی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران با یکی از رسانه‌ها درباره احتمال لغو صدور آرم سالانه طرح ترافیک، گفت: این مقام مسوول عنوان کرده که با حذف فروش مجوز سالانه طرح ترافیک، کمک می‌کنیم تا مردم آزادی بیشتری برای ورود به محدوده طرح ترافیک داشته باشند! اما در عین حال جزئیات این طرح در هیچ‌یک از گفت‌وگوهای رسانه‌ای به‌طور شفاف و کامل مطرح نشده است.

جباری‌زادگان خاطرنشان کرد: ‌به‌نظر می‌رسد طرح جدید ترافیک که ایده آن در چند هفته اخیر مطرح و خبری شده، قبل از اینکه یک برنامه اجرایی و عملیاتی باشد، ایده‌ای آرمان‌گرایانه است و به همین دلیل سوالات و ابهامات گوناگونی درباره آن مطرح است. این کارشناس برنامه‌ریزی شهری، اولین سوالی که درباره طرح ترافیک جدید مطرح است را این‌طور عنوان کرد: سابقه طرح ترافیک به سال ۱۳۵۸ یعنی حدود چهار دهه قبل بازمی‌گردد. آیا برای لغو طرحی که چهار دهه قدمت دارد، فقط چهار ماه فکر و برنامه‌ریزی شده است و آیا در سه ماه باقی‌مانده تا آخر سال جاری، طرح جدید قابل اجرا است؟ وی ادامه داد: از سوی دیگر در حال‌حاضر ورود به محدوده طرح ترافیک برای تعداد محدودی خودرو با پرداخت پول آزاد است. آیا منطق اینکه ورود به این محدوده برای همه خودروها با پرداخت پول آزاد باشد، استدلال صحیحی است؟

این اظهارات جباری‌زادگان به جنبه‌ای از موضوع اشاره می‌کند که در قالب آن، به‌نظر می‌رسد اصل صورت‌مساله ترافیک تهران توسط مدیران نادیده انگاشته شده است. مساله اصلی امروز شهروندان تهرانی این نیست که همگی بتوانند در محدوده طرح ترافیک با خودروی شخصی تردد کنند، بلکه مشکل اصلی آنها که بیش از هر چیز تقاضای حل آن را از مدیریت شهری دارند، حجم بالای ترافیک در معابر بزرگراهی و شریانی است که در ساعات پیک صبحگاهی و عصرگاهی نفس شهروندان خودروسوار را می‌گیرد. مساله دوم تهران که همتراز با ترافیک اهمیت دارد، آلودگی هوا است که آزاد شدن تردد خودروها در محدوده طرح ترافیک در ازای پرداخت وجه، می‌تواند این مساله را نیز در قلب پایتخت بغرنج‌تر کند. جباری‌زادگان در این رابطه اظهار کرد: هدف اولیه از اجرای طرح ترافیک، ایجاد محدودیت برای ورود خودروها به محدوده مرکزی شهر به منظور کاهش ترافیک و آلودگی هوا بوده است.

سوال این است که آیا آزادی ورود همه خودروها به این محدوده این هدف را تامین می‌کند یا در مغایرت با آن قرار دارد؟وی با بیان اینکه هدف از اجرای طرح ترافیک با مختصات جدید، دادن آزادی بیشتر به مردم برای ورود به محدوده طرح ترافیک اعلام شده است، این سوال را مطرح کرد که آیا اینکه هر شهروندی که پول بیشتری بپردازد، می‌تواند بیشتر وارد این محدوده شود، به معنای دادن آزادی بیشتر به مردم است؟ این کارشناس برنامه‌ریزی شهری با اشاره به اینکه ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران به‌ویژه در نیمه دوم سال پاسخگوی انبوه شهروندانی است که برای تردد در شهر ناگزیر هستند از این امکان به‌رغم اینکه کیفیت ایده‌آلی ندارد، استفاده کنند، افزود: آیا در طرح جدید ترافیک، وسایل نقلیه عمومی برای پاسخگویی به انبوه مسافران را که بیش از گذشته تمایل به سفر در مرکز شهر را دارند، آمادگی دارند؟

وی از ورود و تردد انبوه موتورسیکلت‌ها به محدوده طرح ترافیک در شرایطی که اغلب آنها آلاینده بوده و به مقررات راهنمایی و رانندگی نیز پایبند نیستند، به‌عنوان یکی از معضلات اصلی محدوده طرح ترافیک یاد کرد و ادامه داد: با توجه به اینکه هر دستگاه موتوسیکلت ۶ تا ۸ برابر خودروهای انژکتوری آلودگی تولید می‌کند، سوال اینجاست که آیا در طرح جدید ترافیک برای معضل موتورسیکلت‌ها در این محدوده چاره‌اندیشی شده است؟ جباری‌زادگان با اشاره به ایکه در حال‌حاضر خودروهای آلاینده از جمله اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها در محدوده طرح ترافیک تردد می‌کنند، گفت: مدیران شهری باید به این سوال پاسخ دهند که آیا در طرح جدید ترافیک بین این خودروها و خودروهای پاک مانند خودروهای هیبریدی تفاوتی وجود دارد؟ سوال نهم؛ در حال‌حاضر بسیاری از خودروهای غیرامداد و اورژانس از جمله خودروهای مسوولان درجه، نه‌تنها وارد محدوده طرح ترافیک می‌شوند که از خطوط ویژه بی‌آر‌تی عبور می‌کنند. آیا در طرح جدید ترافیک به جز افراد ثروتمند که می‌توانند وارد این طرح شوند، مسوولان نیز مستثنی هستند.

نحوه برخورد با متخلفان نیز ابهام دیگری است که باید روشن شود. به گفته این کارشناس برنامه‌ریزی شهری، همین حالا هم نیروهای پلیس و دوربین‌های هوشمند، ظرفیت کنترل ورودی‌های طرح‌های ترافیک و زوج‌وفرد را ندارند و گواه آن انبوه خودروهایی است که با پوشاندن پلاک خود وارد محدوده طرح ترافیک می‌شوند. باید دید در طرح جدید ترافیک که قرار است ورود به محدوده طرح ترافیک برای همه خودروها آزاد شود، برای کنترل انبوه خودروها چه چاره‌ای اندیشیده شده است.جباری‌زادگان از اینکه مدیریت شهری بدون اطلاع‌رسانی کامل درباره همه جوانب و ابعاد مساله تصمیم دارد با ابتلا به‌نوعی عجله غیرضروری، از ابتدای سال ۹۷ این طرح جدید را اجرا کند، انتقاد کرد و پیشنهاد داد با توجه به اینکه تمام شهروندان به‌نوعی ذی‌نفع تصمیمات ترافیکی هستند، پیش از هر چیز باید دیدگاه‌های مردم و کارشناسان نیز درباره ابعاد طرح اتخاذ شود.