طرح ثبت شناسه گوشی همراه یا رجیستری، برای چندمین بار از مهرماه با هدف پایش کل شبکه اپراتورهای موبایل و ثبت و مانیتورینگ آخرین شناسه‌های ترکیبی گوشی و سیم‌کارت که در شبکه ثبت شده، کلید خورد. به نظر می‌رسد بر خلاف دفعات پیشین که این طرح هر بار به دلیلی با شکست روبه‌رو می‌شد، این بار در حال اجرای کامل است، از همین رو اشکالات و دغدغه‌های آن هم خود را نشان می‌دهند.

یکی از این دغدغه‌ها، گوشی مسافران است که اگر بخواهند بیش از 30 روز در ایران بمانند، برای استفاد از گوشی‌هایشان باید آن را در سامانه ثبت کنند. اولین برندی که مشمول طرح رجیستری شد، تمام مدل‌های گوشی و تبلت شرکت اپل بود که از ۱۴ آذرماه آغاز شد و پس از آن نیز از هشت دی ‌ماه مدل‌های گوگل، بلک‌بری و موتورولا مشمول طرح شدند و سایر مدل‌ها نیز به تدریج تحت پوشش طرح رجیستری قرار می‌گیرند. بنابراین مسافرانی که هریک از این گوشی‌ها را داشته باشند، با ورود به کشور باید گوشی خود را رجیستر کنند در غیر این صورت گوشی آنها در شبکه اپراتورهای کشور قابل استفاده نخواهد بود.

در اطلاعیه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره رجیستری آمده است ثبت و فعال‌سازی گوشی‌های مسافری براساس چارچوب ابلاغی توسط گمرک اقدام می‌شود. گوشی تلفن افرادی که به عنوان مسافر و یا گردشگر وارد کشور شده و یا رومینگ خارجی دارند به مدت ۳۰ روز در کشور فعال خواهد بود.

اگر مسافری بخواهد بیش از ۳۰ روز بماند و همچنین از سیم‌کارت ایرانی استفاده کند، باید فرآیندی را طی کند. اینکه در محل ورود در گمرک در سامانه این موضوع را اظهار کرده و عوارض مترتبه و حقوق ورودی را پرداخت ‌کند. این هزینه به ارزش کالای وارداتی برمی‌گردد که باید اخذ شود.

گمرک ایران نیز اعلام کرد با رعایت مقررات مسافری و لحاظ کردن شرایط غیرتجاری صرفا یک دستگاه تلفن همراه، با اخذ حقوق گمرکی و دو برابر سود بازرگانی و عوارض متعلقه مراتب اظهار ذی‌نفع را در سامانه مسافری از طریق گزینه ثبت اطلاعات وارد کرده و سپس مسافران نسبت به درج اطلاعات شناسه IMEI و مبالغ عوارض مربوطه اقدام کنند. در صورت عدم اظهار تلفن همراه و عدم پرداخت حقوق ورودی هنگام ورود به کشور امکان رجیستری تلفن همراه وجود نخواهد داشت و مسئولیت آن با مسافر است.

حسین فلاح جوشقانی - ریس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی - اوایل دی ماه از طراحی سامانه‌ای توسط گمرک خبر داده بود که از طریق آن بتوان با دادن یک مهلت 10 تا 15 روزه به صاحبان گوشی‌ها فرصتی را برای انجام رجیستری به آنها بدهند. 27 دی ماه گمرک ایران راه‌اندازی سامانه آنلاین رجیستری گوشی‌های مسافری را رسما اعلام کرد و از اعطای معافیت 80 دلاری به تلفن همراه مسافران ورودی خبر داد.

بنابراین کلیه مسافران ورودی مکلفند حداکثر ظرف 10 روز از تاریخ ورود به کشور نسبت به ثبت IMEI تلفن همراه خود در سامانه مربوطه به آدرس epl.irica.gov.ir/ImeiRegister اقدام کنند. لینک ورود به این سامانه‌ها در سایت گمرک ایران به آدرس www.irica.ir قرار داده شده است.

جوشقانی طی آخرین اظهارات خود درباره پرداخت آنلاین عوارض گوشی مسافران در سامانه گمرک بیان کرد: مسافرانی که وارد کشور می‌شوند، یک ماه فرصت دارند از طریق سامانه گمرک مشخصات گوشی و IMEI را وارد کنند. آنها باید عوارض لازم را برای این کار پرداخت کنند که البته حقوق مسافران در این زمینه لحاظ می‌شود. سامانه گمرک هنوز به صورت کامل فعال نیست، اما طی روزهای آینده مشکلات آن حل می‌شود و مسافران می‌توانند عوارض را به صورت آنلاین پرداخت کنند.

در نهایت لازم است مسافرین از طریق این سامانه با احتساب 80 دلار معافیت نسبت به پرداخت حقوق و عوارض و مالیات بر ارزش افزوده مابقی ارزش گمرکی یک دستگاه تلفن همراه برای هر مسافر (حسب ارزش‌های گمرکی مندرج در سامانه) وفق مقررات مسافری اقدام کنند. همچنین مقرر شده اطلاعات لازم برای ثبت شناسه گوشی هنگام ورود به کشور، با نصب بنر، تابلو و توزیع بروشور به مسافرین ورودی و خروجی اطلاع‌رسانی و شرکت‌های هواپیمایی نیز جهت اطلاع‌رسانی به مسافران اقدامات لازم را انجام دهند.