استفاده از ارزهای دیجیتالی مدتی است مطرح شده و آوازه‌ی آن به ایران هم رسیده است، در حدی که برخی مردم را بر آن داشته به جای سرمایه‌گذاری در بانک‌ها که نرخ سودشان هم در یک سال اخیر کاهش یافته و سرمایه‌گذاری برروی ارزی مانند دلار که این‌ روزها شاهد نوسانات بسیار است، ریسک سرمایه‌گذاری برروی ارز دیجیتالی را بپذیرند که اگرچه سود آن در حال افزایش است، اما هیچ ضمانتی برای کاهش ناگهانی این سود وجود ندارد و نکته مهم‌تر اینکه بانک مرکزی مشروعیتی به این نوع ارز نداده است.

همین اقبال نشان دادن به ارزهای دیجیتالی مسوولان بانکی را هم وادار کرده کم‌کم تصمیمی درباره نحوه برخورد با این ارزهای نسبتا تازه به دوران رسیده بگیرند. اگرچه هنوز مشروعیت ارزهای دیجیتالی و در صدر آن‌ها بیت‌کوین از طرف بانک مرکزی و مسوولان مربوطه به اثبات نرسیده است، اما ممنوعیت قطعی هم در زمینه عدم استفاده از آن‌ها وجود ندارد و برخی از صرافی‌ها و سایت‌های آنلاین به خرید و فروش این ارزها اقدام می‌کنند.

ورود پست‌بانک به حوزه ارزهای دیجیتالی

اما محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- اخیرا به ارزهای دیجیتالی و اهمیت آنها در دنیای کنونی اشاره کرده و گفت: دنیا در حال تحول است و یکی از این تحولات، «ارزهای دیجیتال» هستند. رویکرد انفعالی در خصوص فناوری و انتظار دستگاه‌ها از یکدیگر طبیعتا باعث عقب‌ماندگی و در نهایت انفعال حاکمیت خواهد شد.

وی از پیاده‌سازی آزمایشی اولین ارز دیجیتالی کشور توسط پست‌بانک خبر داد و گفت: با استفاده از ظرفیت‌های موجود ارتباطات و فناوری اطلاعات در عرصه بانکداری و نظام مالی کشور و نیز ظرفیت بالای جوانان کشور، در جلسه‌ای که با هیئت مدیره پست‌بانک ایران داشتم، مقرر شد این بانک با اعلام فراخوان و شناسایی نخبگان کشور در این عرصه، اولین ارز دیجیتال طراحی‌شده را به صورت آزمایشی پیاده‌سازی و این مدل را برای بررسی و تایید به نظام بانکی کشور عرضه کند.

بحث ارز، موضوع بانک مرکزی است اما وقتی دیجیتالی شد، بعد تکنولوژیکی پیدا می‌کند که در حوزه فناوری اطلاعات است. وزیر ارتباطات در این باره گفته ما بارها اعلام کردیم در فضای مجازی، سطح دانش مردم بعضا از سطح دانش مسوولان در این حوزه بیشتر است و ما عقب‌افتادگی آگاهی در میان مسوولان دست‌اندرکار در حوزه فضای مجازی مشاهده می‌کنیم.

او با بیان اینکه بانک مرکزی تلاش‌ خوبی برای حمایت از فین‌تک‌ها داشته است، نیز گفت: نظام بانکی ما جدا از بانک مرکزی و دستگاه‌های نظام مالی، لازم است نسبت به تحولات فین‌تک‌ها و ارز دیجیتال آگاهی داشته باشند. تعاملاتی با پست بانک و پژوهشگاه پولی و بانکی داشته‌ایم تا نمونه‌ای از ارز دیجیتال را پیاده‌سازی کرده و برای مسوولان کشور آن را معرفی کنیم تا با چابکی بیشتر بانک مرکزی در این حوزه عمل کند.

وی با بیان اینکه ارز دیجیتال درنهایت خواهد آمد که ما از قبل باید فکری به حال آن بکنیم، گفت: درباره استفاده از ارزهای مجازی نظرات مختلفی وجود دارد. واقعیت این است که ما می‌خواهیم این مدل را که قبلا در ژاپن هم پیاده شده، پیاده‌سازی کنیم تا با استفاده از ظرفیت‌های موجود یک مدل آزمایشی را برای تصمیم‌گیری‌های نهایی اجرا کنیم.

فعلا دست نگه دارید

با وجود این، در زمینه ورود به ارزهای دیجیتالی، سیدابولحسن فیروزآبادی درباره تصمیماتی که در حوزه استفاده از این ارزها و ورود به این حوزه گرفته شده اظهار کرد: ما در مرکز ملی فضای مجازی در حال بررسی این موضوع هستیم و به طور مفصل جلسات مشترکی با بانک مرکزی داریم.

البته فیروزآبادی ورود به عرصه ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین که هنوز توسط مسوولان بانکی تایید نشده‌اند را توصیه نکرده و بیان کرد: به دلیل اینکه روی رنجیره بازار ارز مجازی در کشور هیچ‌گونه کنترل و مدیریتی وجود ندارد و در حقیقت صراف‌هایی که به این فعالیت مبادرت می‌کنند، مجوز ندارند نظر و توصیه‌مان به مردم این است که به هیچ وجه فعلا وارد این فضا نشوند تا سیاست و مقررات خود را در از حوزه اعلام کنیم.

همان‌طور که وزیر ارتباطات هم اذعان دارد، ارز دیجیتال در نهایت به گستره تعاملات و معادلات مردم وارد خواهد شد، بنابراین باید هرچه زودتر فکری به حال آن کرد؛ زیرا بعضا برخی از عقب‌ماندگی‌ها موجب ضررهای جبران‌ناپذیر مالی شده و یا زمینه عقب‌افتادگی دیجیتالی را فراهم می‌کند که در عصر امروز با محوریت فناوری اطلاعات که سرعت از موثرترین عناصر است، منطقی نیست بیش از این تعلل کرد.