حال با گذشت چند ماه از این موضوع، هریک از نهادهای مرتبط آماری برای این خودروها اعلام کرده‌اند و در نهایت مسئولیت واردات این خودروها میان دستگاه‌های مختلف پاسکاری می‌شود. در شرایطی که رئیس سازمان توسعه تجارت واردات غیرقانونی ۶۰۰۰ خودرو در دوران بسته بودن ثبت سفارش را تائید می‌کند، نایب رئیس انجمن واردکنندگان تعداد این خودروها را بیش از ۱۵ هزار مورد اعلام می‌کند. از سوی دیگر به تازگی بر اساس اطلاعاتی که از سوی گمرک اعلام شده این گونه ذکر شده است که « خودروهای ترخیص شده از گمرکات که در فهرست ۶۴۸۱ دستگاه قرار دارند بر اساس بررسی‌های اولیه کمتر از یک سوم این تعداد بوده و همگی مجوزهای ثبت سفارش استاندارد و تاییدیه سازمان توسعه تجارت را دارند ».

سال گذشته به منظور جلوگیری از واردات بی رویه خودرو و ساماندهی این بخش قوانینی مبنی بر ممنوعیت ثبت سفارش خودرو مطرح شده و برای چند ماه امکان این وجود نداشت که واردکنندگان این بخش از طریق سامانه ثبت سفارش بتوانند برای واردات خود سفارشی ثبت کنند. حتی در همان دوره برخی واردکنندگان که به روال سابق خودروها را وارد کشور کرده بودند تا پس از رسیدن آنها در مرحله آخر به ثبت سفارش بپردازند دچار مشکل شده و بیش از ۷۰۰۰ خودروی خارجی به ناچار در گمرکات کشور باقی ماندند. اما پس از مدتی و زمانی که مشکلات مربوطه برطرف شد، صحبت‌هایی از واردات هزاران خودرو در دوره بسته بودن ثبت سفارش منتشر شده و این گونه اعلام شد که در این دوره تعداد زیادی خودرو موفق به ثبت سفارش شده‌اند و در گمرک ترخیص شده‌اند.

رئیس سازمان توسعه تجارت با تاکید بر اینکه قطعا در این زمینه تخلفاتی صورت گرفته اعلام کرد که ۶۴۰۰ دستگاه خودرو در دوره‌ای که ثبت سفارش متوقف بوده وارد کشور شده و از طریق گمرکات ترخیص شده اند اما نایب رئیس انجمن واردکنندگان خودرو صحبت‌هایی داشت که تعداد خودروهای وارد شده در این دوران را ۱۵ هزار مورد دانست؛ رقمی بیش از ۲.۵ برابر پیش از اعلام مسئولان دولتی را در بر می‌گرفت.

فرهاد احتشام‌زاد با تاکید بر اینکه توقف ثبت سفارش به شکل غیرقانونی رانت و فساد به همراه دارد، در پاسخ به این سوال که آیا می‌داند با پرداخت چه مبالغی ثبت سفارش‌های غیرقانونی صورت گرفته، گفته که در این زمینه شنیده‌هایی وجود دارد اما اینکه چقدر واقعیت داشته باشد، مشخص نیست. رقم‌های مختلفی را به ما اعلام کرده‌اند اما چون مستند نیست نمی‌توانیم در این رابطه صحبت کنیم.

البته صحبت‌های وی از سوی سازمان توسعه تجارت عکس‌العمل‌هایی را نیز به همراه داشت در نهایت این سازمان اعلام کرد که « اگر عددی که انجمن واردکنندگان خودرو دارد از آمارهای ارائه شده بیشتر بوده و طبق اطلاعات انجمن در زمان بسته بودن ثبت سفارش بیش از ۱۵۰۰۰ خودرو به صورت غیرقانونی وارد کشور شده، لازم است نایب رئیس انجمن واردکنندگان که اطلاعات دقیق‌تری از واردات غیرقانونی از کار متخلفین دارد، هر چه سریعتر این اطلاعات را در اختیار مقامات نظارتی و امنیتی کشور برای رسیدگی‌های لازم قرار دهد. در غیر این صورت شائبه افزایش واردات توسط خود اعضای این انجمن به ذهن متبادر می‌شود».

حال در شرایطی که چند هفته از این موضوع می‌گذرد، گمرک کشور نیز اطلاعاتی منتشر کرده و در قالب آن مدعی شده است که « تمام خودروهای وارداتی در سال گذشته مجوز ثبت سفارش معتبر داشته‌اند».

البته گمرک این گونه اظهار کرده است که « متولی تایید یا عدم تایید اصالت مجوز ثبت سفارش گمرک نیست. با این وجود جای تعجب دارد که از سوی گمرکات کشور چگونه چنین موضوعی عنوان شده و در شرایطی که ماه‌ها اخبار زیادی در زمینه توقف ثبت سفارش خودرو منتشر شده بود، چگونه در گمرک چنین خودروهایی ترخیص شده‌اند».

در بیانیه گمرک ایران آمده است « تمامی ۷۰ هزار و ۷۵ دستگاه دستگاه خودروی وارداتی در سال گذشته مجوز ثبت سفارش معتبر دارند و اطلاعات مجوز ثبت سفارش این خودروها در سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی در دسترس است .متولی تایید یا عدم تایید اصالت مجوز های ثبت سفارش گمرک نیست، چراکه اساسا مرجع صدور مجوز ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت است.

اطلاعات مربوط به ۶۴۸۱ دستگاه خودرو که پیش از این اعلام شده ثبت سفارش این خودروها غیر قانونی و شائبه دار بوده است به همراه مجوز ثبت سفارش معتبر، مجوزهای قانونی و مقرراتی سازمان های ذیربط، روشن و شفاف در سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی موجود است و کد ۸ رقمی ثبت سفارش این خودروها به صورت الکترونیکی صادر و در سامانه گمرک بارگذاری شده است .

بنابر این گزارش؛ خودروها تماما دارای ضوابط فنی خودرو و نمایندگی مجاز و رسمی در کشور هستند. این خودروها در فهرست خودروهای قابل ورود به کشور قرار دارند که قبلا ضوابط فنی موضوع آیین نامه ضوابط فنی مصوب دولت را از کمیته مربوطه که زیر نظر وزارت صمت است اخذ کرده و دارای نمایندگی رسمی مورد تایید آن وزارتخانه هستند .

خودروهای ترخیص شده از گمرکات که در فهرست ۶۴۸۱ دستگاه قرار دارند بر اساس بررسی های اولیه کمتر از یک سوم این تعداد بوده و همگی مجوزهای ثبت سفارش معتبر، استاندارد و تاییدیه سازمان توسعه تجارت را دارند. حقوق وعوارض گمرکی این خودروها پرداخت شده و تشریفات گمرکی به طور کامل انجام و پروانه الکترونیکی برای این خودروها صادر شده است و مابقی خودروها در گمرکات توقیف شده است .

بر اساس اعلام رسمی مرکز حراست وزارت صنعت، معدن و تجارت، مجوز ورود یا اصطلاحا مجوز ثبت سفارش تعداد ۶۴۸۱ دستگاه خودرو به صورت غیر قانونی در سامانه ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت صادر شده که موضوع در حال رسیدگی است.

این گزارش در ادامه به برخی نکات فنی در خصوص موضوع واردات خودرو اشاره کرده که باید مورد توجه قرار گیرد. این نکات بدین شرح است :

- واردات تمامی کالاها به کشور در گام نخست مستلزم اخذ مجوز ثبت سفارش بوده و بدون ارائه مجوز ثبت سفارش وزارت صنعت، معدن و تجارت امکان ترخیص هیچ گونه کالای تجاری از گمرکات سراسر کشور وجود ندارد. طبیعتا تمامی واردکنندگان خودرو نیز جهت واردات خودرو ملزم به اخذ مجوز ثبت سفارش هستند .

- مرجع صدور مجوز ثبت سفارش کالا بر اساس قانون مقررات صادرات و واردات گمرک نیست. بر اساس ماده ۸ قانون مقررات صادرات و واردات کشور مصوب مجلس شورای اسلامی، واردکنندگان کالاهای مختلف اعم از دولتی و غیر دولتی جهت اخذ مجوز ورود و ثبت سفارش باید منحصرا به وزارت صنعت، معدن و تجارت مراجعه کنند. بر اساس تبصره یک ماده فوق الذکر نیز موافقت با ورود کالا، مجوز ترخیص نیز تلقی شده و نیاز به اخذ مجوز جداگانه نیست .

- با راه‌اندازی سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی در گمرک، مجوز های ثبت سفارش به صورت الکترونیکی اخذ و در سامانه بارگذاری می شود و در صورت عدم ارائه مجوز ثبت سفارش، در گام اول امکان اظهار کالا در سامانه جامع گمرکی وجود ندارد؛ بنابراین بدون ارائه مجوز ثبت سفارش امکان اظهار خودروهای وارداتی در سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی وجود ندارد .

-   در خصوص ترخیص خودروهای وارداتی علاوه بر اخذ مجوز ثبت سفارش قبل از اظهار به گمرک، پس از اتمام تشریفات گمرکی و در موقع خروج نیز ضمن ارائه آمار خودروهای وارداتی به وزارت صنعت، معدن و تجارت در موقع خروج خودروها، گمرکات نسبت به اخذ تاییدیه مجدد مشخصات خودروها و مجوزهای ثبت سفارش و نمایندگی های رسمی خودروهای وارداتی به صورت سیستمی اقدام می‌کنند.

- ثبت سفارش و تاییدیه ۷۰ هزار و ۷۵ دستگاه خودروی وارداتی در سال گذشته در بانک اطلاعاتی گمرک ثبت شده و مستندات آن موجود است. مستندات مجوز ثبت سفارش این تعداد خودرو اخذ و سپس اجازه ترخیص از گمرکات داده شده است. تمامی این مجوزها در بانک اطلاعات گمرک موجود بوده و قابل دسترسی است.

- با کمک گمرک الکترونیک، گواهی های ترخیص خودرو نیز به صورت الکترونیکی جهت شماره گذاری خودرو در اختیار مرکز شماره گذاری خودرو قرار می گیرد .

بر این اساس و باتوجه به حذف گواهی‌نامه‌های کاغذی؛ مراکز شماره‌گذاری خودرو جهت استعلام و تطبیق مشخصات خودروهایی که پروانه گمرکی آنها در گمرکات صادر شده به صورت الکترونیکی و بدون دخالت عامل انسانی اقدام کرده و این اطلاعات را به صورت اینترنتی مستقیما از سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی گمرک دریافت و با خودرو تطبیق می دهند .