نرخ اجاره تابعی از قیمت مسکن، تورم و سودآوری بازارهای موازی است و در دو سه ماه اخیر متغیرهای اثرگذار بر بازار اجاره مسکن روند صعودی داشته‌اند. اجاره بها در تهران طی اسفندماه ۱۰.۵ درصد و در مناطق شهری ایران طی سه ماهه چهارم سال قبل ۹.۳ درصد  نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد داشته است. این در حالی است که قیمت مسکن ۲۹.۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل، قیمت سکه ۵۹ درصد و قیمت دلار در بازارهای غیررسمی ۵۷ درصد رشد را نسبت به آذرماه سال ۱۳۹۶ تجربه کرده‌اند. بنابراین انتظار می‌رود موجران نیز خود را با این تغییرات هماهنگ کنند. اما قطعا این رشد به اندازه سه بخش رقیب نخواهد بود؛ چرا که توان تقاضا نیز مولفه‌ای اثرگذار بر رشد اجاره بها است.

با توجه به پایین بودن توان اقتصادی خانوارهای اجاره نشین و موجودی ۴۹۰ هزارمسکن خالی در تهران و ۲.۶ میلیون مسکن خالی در کل کشور احتمال پرش ناگهانی نرخ اجاره دور از ذهن است، اما افزایش نسبی در تابستان امسال که فصل جابه‌جایی است قطعا رخ خواهد داد.

نرگس رزبان کارشناس بازار مسکن در بررسی روند بازار اجاره سال جاری با تائید این موضوع، گفته است: با توجه به اینکه مکانیزم اجاره ­داری در ایران مبتنی بر شیوه‌­ی سنتی است و اکثریت قریب به اتفاق موجرین، افرادی هستند که مسکن را به عنوان یک دارایی و با انگیزه حفظ قدرت خرید پول و به عبارتی با انگیزه سفته­ بازی خریداری می­‌کنند، طبیعی است که میزان اجاره­ بها در تراز سودآوری سایر بازارها، تغییرات قدرت خرید پول (تورم) و قیمت مسکن قرار خواهد گرفت.

وی خاطرنشان کرد: طی سالهای اخیر تولید مسکن از یک سو کاهش داشته و از سوی دیگر فزونی تولید در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰، پدیده افزایش تعداد خانه ­های خالی را به دنبال داشته است، بنابراین نمی‌توان قضاوت دقیقی از کمبود واحد اجاره­ ای در مجموعه بازار داشت، اما در سطح واحدهای کوچک متراژ با توجه به ساختار عرضه، با کمبود مواجه هستیم. طی سال­های اخیر بیش از ۵۰ درصد واحدهای مسکونی ساخته شده مساحت بیشتر از ۹۰ متر مربع داشته اند اما حداقل ۶۰ درصد معاملات خرید و اجاره به واحدهای کمتر از ۹۰ مترمربع اختصاص دارد که این نابرابری خود باعث رشد قیمت شده است.

رزبان همچنین به تاثیرگذاری عوامل روانی بر تعیین نرخ اجاره بها اشاره کرد و افزود: عوامل روانی اغلب در سه ماهه دوم سال به دلیل تقارن با فصل نقل و انتقالات بروز می­‌‌کند و در افزایش هیجانی اجاره ­بها اثرگذار است   در فروردین ماه ۱۳۹۶ معاملات مسکن شهر تهران نسبت به ماه مشابه سال قبل ۶.۳ درصد کاهش یافته اما قیمتها با کاهش ۳.۹ درصدی نسبت به ماه قبل ۲۹.۵ درصد رشد را نسبت به ماه مشابه سال قبل به ثبت رساند. در این ماه متوسط قیمت یک متر مربع واحد مسکونی شهر تهران ۵ میلیون و ۵۳۰ هزار تومان بود که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲۹.۵ درصد افزایش یافته است. شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری نسبت به ماه مشابه سال قبل از آن به ترتییب ۱۰.۴ و ۹.۳ درصد رشد نشان می‌دهد.