طی سال‌های گذشته آمار حوادث و سوانح ناشی از کار در کشور از وضع مطلوبی برخوردار نبوده و گاهی در بعضی سال‌ها افزایش داشته است.

بر اساس اعلام نظر کارشناسان، حوادث ساختمانی بیش‌ترین آمار تلفات نیروی کار را به خود اختصاص داده است؛ به نحوی که بیش از ۵۰ درصد حوادث ناشی از کار در ساختمان‌ها اتفاق می‌افتد. به اعتقاد آن‌ها در وقوع ۸۵ درصد حوادث کار، عامل انسانی دخیل بوده و بخش اعظمی از حوادث به دلیل عدم نظارت در محیط کار رخ می‌دهد.

مطالعات و بررسی‌های انجام شده گویای‌ آن است که حوادث ناشی از کار علت واحدی ندارد و بیشتر معلول علل فنی و انسانی است.

به گفته علی مظفری ـ مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بیش از ۹۰ درصد حوادث ناشی از کار به دلیل عدم برخورداری از آموزش‌های لازم رخ می‌دهد که موجب از دست رفتن سرمایه‌های مالی و انسانی بسیاری می‌شود.

او تاکید دارد که عامل انسانی باید آخرین مرحله در قصور منجر به حادثه باشد و شرایط کار باید به قدری ایمن باشد که نقش عامل انسانی و احتمال بروز خطا به حداقل برسد.

مظفری می‌گوید: بر اساس آمار اداره کل بازرسی کار ۳۸ درصد حوادث منجر به فوت در سال ۱۳۹۵ مربوط به سقوط از ارتفاع بوده که لازم است استانداردهای عملیاتی در این حوزه افزایش یابد.

تردیدی نیست که کم توجهی به مقوله ایمنی و حفاظت کار، موجب افزایش حوادث و ‌آسیب دیدگی‌ها و پرداخت‌های فراوان به افراد غرامت دیده خواهد شد.

حوادث کار به هر صورت و درجه‌ای که باشد برای کارگر، کارفرما و جامعه زیان‌های اقتصادی بسیاری دارد و خسارت ناشی از توقف کار به دلیل حادثه، خسارات پرداختی در صورت از کارافتادگی و هزینه‌های درمانی از جمله آن‌ها به شمار می‌رود. بر این اساس موضوع ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی و پروژه‌های ساختمانی باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و فرهنگ‌سازی گسترده‌ای در این زمینه به وجود آید.

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته ۱۱ عامل اصلی در بروز حوادث محیط کار نقش دارد که استفاده از وسایل بی‌حفاظ و معیوب، تهویه نامطلوب، بی‌احتیاطی، لباس خطرناک، نبود آموزش و عدم رعایت مقررات ایمنی از مهمترین آن‌ها به شمار می‌رود.

برابر ماده ۹۶ قانون کار، مسئولیت ایمنی محیط کار و نظارت بر آن بر عهده وزارت کار است و بازرسان کار به عنوان ضابطین قضایی وظیفه دارند برابر آیین نامه‌ها و مقررات مربوطه به وظایف خود عمل کنند.

هادی ساداتی ـ نایب رییس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی - در گفت‌وگو با ایسنا، تاکید دارد که بحث ایمنی کارگران باید به طور جدی پیگیری شود و دستگاه‌های نظارتی و بازرسی همچون وزارت کار، سازمان نظام مهندسی و شهرداری در ارتباط با ایمنی محیط کار توجه بیشتری نشان بدهند.

او رعایت آیین‌نامه‌های ایمنی و آموزش کارگران ساختمانی برای جلوگیری از حوادث کار را ضروری می‌داند اما معتقد است هر قدر قوانین را به کارگران تفهیم کنیم و به آن‌ها آموزش بدهیم تا زمانی که نظارت عالیه بر قوانین و دستورالعمل‌ها نباشد، نتیجه‌ مثبتی حاصل نمی‌شود.

به گفته ساداتی اگر نظارت بر اطلاعات و دستورالعمل‌ها وجود نداشته باشد، کارگران هیچگاه مسایل ایمنی را رعایت نمی‌کنند، به همین دلیل دستگاه‌های متولی باید بیشتر وارد چرخه نظارت شوند و کارفرمایان، مهندسین ناظر و شهرداری‌ها به این مساله ورود کنند تا جلوی حوادث کار گرفته شود و ایمنی ساختمان‌ها بالا برود.

بر اساس آمارها، کارگران ساختمانی سرلیست حوادث ناشی از کار هستندY به طوری که بیش از ۵۰ درصد از حوادث کار در کشور مربوط به کارگران ساختمانی است. ساختمان یکی از بخش‌های مهم اقتصادی به شمار می‌رود که نقش موثری در توسعه اقتصاد کشور دارد؛ از این رو نظارت بر رعایت موازین حفاظت فنی و ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی که دارای بیشترین حوادث کارگاهی هستند، ضروری است.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در راستای کاهش حوادث ناشی از کار و به منظور صیانت از نیروی انسانی و منابع مالی کشور، ارتقای شرایط ایمنی کار، نظارت و بازرسی‌های موثر و مستمر و استاندارد سازی محیط کار را در دستور کار قرار داده و درصدد است تا با گسترش فرهنگ ایمنی و توجه به مقوله آموزش، از بروز حوادث حین کار و ناشی از کار پیشگیری و کارگر و کارفرما را به رعایت قوانین و مقررات موجود ملزم کند.