در حالی که بسیاری از مسئولان دستگاه‌های نظارتی و نمایندگان مجلس از افزایش بی‌اندازه قیمت مسکن و بی‌تفاوتی دولت نسبت به آن انتقاد می‌کنند، اما این بازار رهن و اجاره است که از وضعیت وخیم تری رنج می‌برد و افزایش قیمت‌ها در آن به گونه غیر قابل وصفی افزایش یافته است.

بر اساس مشاهدات میدانی، افزایش اجاره بها در برخی مناطق تهران طی دو ماهه اردیبهشت و خرداد امسال بصورت چشمگیری افزایش یافته به گونه‌ای که میزان افزایش نرخ اجاره بها در مقایسه با سال گذشته که معمولا عرف بازار رقمی مابین ۵ تا ۱۰ درصد داشت، بعضا شاهد رشدی بیش از ۵۰ درصدی است. .

شرق تهران؛ تفاوت زیاد قیمت محلات شمالی و جنوبی

به عنوان نمونه در شرق تهران در منطقه تهرانپارس (فلکه اول) در حال حاضر واحد مسکونی۶۰ متری با ۲ سال ساخت به قیمت اجاره بهای ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و ودیعه مسکن ۵۰ میلیون تومان طی یک هفته اخیر فایل شده است. این در حالی است که واحدهای مسکونی مشابه در سال گذشته با اجاره بهای ماهیانه کمتر از ۱ میلیون تومان و ودیعه ۴۰ میلیون تومانی در اختیار مستأجران قرار می‌گرفت.

همچنین در نارمک شمالی در منطقه ۴ تهران یک واحد مسکونی ۵۲ متری که عمر بنای آن ۲۰ سال است، واقع در طبقه ۵ دارای آسانسور، پارکینگ و انباری با اجاره بهای ۶۰۰ هزار تومان و ودیعه مسکن ۵۰ میلیون تومانی در اختیار متقاضیان قرار گرفته است که همین واحد سال گذشته به صورت رهن کامل به قیمت ۴۵ میلیون تومان فایل شده بود.

این افزایش قیمت در نارمک جنوبی در منطقه ۸ نیز رخ داده که البته به اندازه محلات شمالی شرق تهران نیست؛ بر اساس اعلام برخی مشاوران املاک، هفته گذشته یک واحد ۶۱ متری ۱۵ سال ساخت در محله سرسبز با نرخ ۵۰ میلیون تومان ودیعه و ماهیانه ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان فایل شده که احتمال دارد موجر باز هم رقم پیشنهادی خود را افزایش دهد. این در حالی است که سال گذشته مالک این واحد در این فصل سال به دنبال مشتری برای خرید واحد مسکونی خود می گشت ولی نتوانست برای آن خریدار پیدا کند که درنتیجه آن را به مستأجر با قیمت ۳۵ میلیون ودیعه و ماهیانه ۸۵۰ هزار تومان واگذار کرده بود.

غرب تهران؛ افزایش اجاره بها تا ۵۰ درصد

در غرب تهران نیز بر اساس آنچه برخی مشاوران املاک گفتند، افزایش قیمت‌ها در بازار رهن و اجاره قابل مقایسه با فصل جابه جایی مستأجران در ابتدای تابستان نیست. به عنوان نمونه در خیابان ستارخان در پاتریس لومومبا یک واحد ۷۰ متری ۱۵ ساله بدون پارکینگ که در سال گذشته ۸۰ میلیون تومان رهن کامل واگذار شده بود، امسال ۱۵۰ میلیون تومان فایل شده است که نشان دهنده بالابردن ۹۰ درصدی قیمت اجاره بها از سوی مالک است.

در همین منطقه ستارخان در محله دریان نو نیز به گفته یکی از مستأجران، مالک واحد ۶۸ متری ۱۸ سال ساخت با پارکینگ بدون آسانسور واقع در طبقه دوم در حالی که این واحد را در سال گذشته در اواخر تیرماه با رهن کامل ۱۲۰ میلیون تومان به این خانواده اجاره داده بود، امسال برای تمدید قرارداد، رقم ۱۸۰ میلیون تومان را پیشنهاد داده است که افزایش ۴۰ درصدی را نشان می‌دهد!

افزایش قابل قبول اجاره بها در منطقه یک و محلات واقع در طرح ترافیک

جالب اینکه افزایش قیمت‌ها در منطقه یک به اندازه مناطق میانی تهران به خصوص برای واحدهای مصرفی نبوده است. اما در مقابل برای واحدهای بزرگ مقیاس، این افزایش قابل توجه است که البته مشتریان چنین واحدهایی، اقشار و دهک‌های خاص هستند.

یک واحد ۲۰ سال ساخت ۶۵ متری با پارکینگ بدون آسانسور در طبقه سوم واقع در محله آجودانیه که سال گذشته با رقم ودیعه ۹۰ میلیون تومان و اجاره ماهیانه ۱.۵ میلیون تومانی به مستأجر واگذار شده بود، امسال با همین مبلغ اجاره بهای ماهیانه و ودیعه ۱۰۰ میلیون تومان از سوی مالک برای واگذاری به صورت رهن و اجاره فایل شده است.

در محلات پرطرفدار مرکزی شهر مانند بلوار کشاورز به دلیل افزایش مبلغ طرح ترافیک روزانه از سوی شهرداری، شاهد افزایش قیمت چندانی در رهن و اجاره نسبت به سال گذشته نبوده‌ایم به عنوان نمونه واحد ۶۰ متری دوخوابه ۱۰ سال ساخت در بلوار کشاورز خیابان فلسطین شمالی با ودیعه ۶۰ میلیون تومان و اجاره بهای ماهیانه ۱ میلیون تومان فایل شده که سال گذشته همین واحد با ودیعه مشابه (۶۰ میلیونی) و اجاره بهای ماهیانه ۹۰۰ هزار تومان واگذار شد.

کارگروه نظارت بر بازار مسکن، به اجاره بها هم ورود کند

تعدادی از شهروندان و مستأجران پیشنهاد دادند: دستگاههای نظارتی باید همانگونه که بازار اقلام مصرفی را کنترل می‌کنند، بازار مسکن را هم تحت نظر بگیرند و بر قیمت‌ها نظارت کنند. به گفته تعدادی از شهروندانی که به دنبال مسکن مناسب برای اجاره هستند، در این بازار آنچه حرف اول را می‌زند، دندان گِردی برخی موجران و مالکان و تحریک‌های برخی مشاوران املاک است.

منطق افزایش اجاره بها چیست؟

اگرچه اجاره بها تابعی از قیمت ملک محسوب می‌شود، اما شاخص‌های دیگری همچون تورم عمومی نیز بر اجاره بها اثرگذار هستند. این در حالی است که تورم سالانه و ماهیانه اعلامی از سوی بانک مرکزی، طی یکسال اخیر هیچگاه از ۱۰ درصد بالاتر نرفته است. قیمت مسکن نیز در گرانترین مناطق تهران که شامل ۲ یا ۳ منطقه می‌شود، زیر ۴۰ درصد بوده است. بنابراین مشخص نیست برخی مالکان با چه منطقی،  افزایش ۵۰ درصدی اجاره بها در چهار ماهه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل را به مستأجران پیشنهاد می‌دهند. به نظر می‌رسد افزایش اجاره بها نیز تابع فضای روانی جامعه شده و به قول برخی مسئولان ، «حبابی» است.