شایعات مربوط به ممنوعیت واردات کاغذهای روزنامه، چاپ و تحریر روز گذشته تکذیب و عنوان شد: کاغذی که در فهرست ۱۳۳۹ کالایی که در پی تصمیم ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، واردات آنها به کشور ممنوع اعلام شده و از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت برای اجرا به به سازمان توسعه تجارت ابلاغ شده است، نه کاغذ چاپ و تحریر، بلکه کاغذهای تزئینی، دستمال توالت و کاغذ دیواری بوده است.

در شرایطی که گفته می‌شود پشت پرده این شایعه‌سازی‌ها به برخی واردکنندگان کاغذ برمی‌گردد که محموله‌های خود را با دلار ۳۸۰۰ تومانی وارد کرده‌اند اما به دنبال افزایش نرخ ارز در داخل کشور، از عرضه کاغذهایشان در بازار خودداری می‌کنند، مسئولان تشکل‌های صنفی حوزه چاپ و نشر در تماس‌هایی، خواستار ورود جدی دستگاه‌های نظارتی و مسئولان ذیربط از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین ستاد تنظیم بازار به این موضوع و برخورد قاطع با سودجویان بازار کاغذ شده‌اند.

یک سوم قیمت فعلی کاغذ در بازار، حباب است

«محمود آموزگار» رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، ضمن اشاره به سوابق مربوط به تخصیص ارز مبادله‌ای از طرف دولت برای واردات کاغذ، در این باره گفت: در شرایطی که ناشران و سایر مصرف کنندگان عمده کاغذ با مشکلات عدیده اقتصادی روبه‌رو هستند، ضرورت دارد که نظارت دقیقی بر بازار عرضه و تقاضای کاغذ صورت بگیرد و نباید اجازه داد که عده‌ای سودجو، با احتکار کاغذهایی که با ارز مبادله‌ایِ تخصیص یافته از طرف بانک مرکزی و در واقع با پول بیت‌المال وارد کشور کرده‌اند، در این بازار التهاب آفرینی کنند.

وی افزود: در شرایطی که با همت برخی از وزرا از جمله وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و همراهی برخی دیگر از اعضای کابینه و همچنین رسانه‌ها، در نهایت کاغذ چاپ و تحریر در فهرست کالاهای اساسیِ مشمول تخصیص ارز مبادله‌ای قرار گرفت و امیدواری در حوزه چاپ کتاب و مطبوعات ایجاد شد که نوسان قیمتی به وجود نخواهد آمد، چرا باید قیمت هر بند کاغذ ۱۰۰ در ۷۰ با گراماژ ۷۰ بیش از ۱۳۵ هزار تومان باشد!؟ این قیمتی است که بنده شخصاً دو روز قبل از بازار کاغذ گرفتم و به جرئت می‌توانم بگویم که یک سوم آن، حباب است.

رئیس این تشکل صنفی حوزه نشر اضافه کرد: مدت‌هاست که ما واردات کاغذ با ارز آزاد نداشته‌ایم و همه محموله‌ها با ارزهای مبادله‌ای و حمایتی (ارز ۴۲۰۰ یا ۳۸۰۰ تومان) تهیه و وارد بازار شده است و تمامی محاسبات نشان می‌دهد که در بدبینانه‌ترین حالت، این کاغذها باید در بازار ۱۰۰ هزار تومان فروخته شود. لازم است وزارت صنعت، معدن و تجارت که امور مربوط به ثبت سفارش کالاها را برای ورود به کشور مدیریت می‌کند، در بُعد نظارتی هم حضور قوی و جدی داشته باشد و فهرست کسانی را که این کاغذها را با ارزهای مورد اشاره وارد کشور کرده‌اند، منتشر کند.

قیمت‌گذاری کتاب توسط ناشران فقط بر مبنای تامین هزینه‌های تولید است

آموزگار نسبت به اثرات التهاب به وجود آمده در بازار کاغذ بر اقتصاد نشر هشدار داد و ضمن اذعان به افزایش تقریباً دوبرابری قیمت کتاب در یکسال گذشته، در عین حال گفت: فروش کتاب در بازار، از قاعده عرضه و تقاضا تبعیت می‌کند و در واقع تا جایی می‌توان قیمت آن را افزایش داد که بازار کِشش داشته باشد و آن را پس نزند؛ ناشران ما علی العموم این ملاحظه را دارند و با اینکه هزینه تولید کتاب‌هایشان افزایش قابل توجهی داشته، در عین حال سعی می‌کنند آنها را طوری قیمت‌گذاری کنند که فروش برود و هزینه‌هایش را تامین کند.

رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران ادامه داد: کتاب در ایران، برخلاف بسیاری دیگر از کالاها، کالایی نیست که مخاطبان با هر قیمتی و به هر شکلی آن را تهیه کنند؛ آن هم در شرایطی که شاهد تکثیر غیرقانونی کتاب‌های ناشران توسط عده‌ای سودجو و همچنین تهیه فایل دیجیتال از آنها و عرضه آنها در فضای مجازی هستیم. گران شدن کتاب و افزایش قیمت آن، به هیچ وجه خواسته ناشران نیست چرا که با توجه به ویژگی‌هایی که اشاره شد، این اتفاق (افزایش قیمت کتاب) روند فروش کتاب را کُند می‌کند.

همچنین «غلامرضا شجاع» مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان تهران، خواستار ورود اتاق اصناف و همچنین مسئولان نظارتی در وزارت صنعت، معدن و تجارت به موضوع التهاب در بازار کاغذ شد.

وی در نامه‌هایی جداگانه به «علی فاضلی» رئیس اتاق اصناف ایران و «محمدرضا کلامی» مدیر کل دفتر امور اقتصادی و سیاست‌های تجاری وزارت صنعت، معدن و تجارت که یک نسخه از آنها را در اختیار مهر قرار داده است، از سوءاستفاده‌ها در بازار کاغذ که ناشران، چاپخانه‌داران و صنوف وابسته را به عنوان مصرف‌کنندگان این کالای استراتژیک حوزه چاپ و نشر، ابراز نگرانی کرده است.

در بخشی از نامه شجاع به فاضلی رئیس اتاق اصناف ایران آمده است: «با توجه به حجم واردات و اطلاع از عدم کمبود کاغذ مورد نیاز در انبارهای داخلی (حداقل تا ۶ ماه آینده) متأسفانه برخی واردکنندگان بی‌ریشه و دلالان با سوءاستفاده از وضع موجود کشور که نیازمند حمایت است، برعکس درصدد ایجاد بحران ساختگی و افزایش قیمت کاغذ هستند؛ به گونه‌ای که هر بند کاغذ چاپ و تحریر استاندارد ۷۰ گرمی ۷۰ در ۱۰۰ که با احتساب تمام ضرایب قیمت تمام شده آن ۱۰۸ هزار تومان می‌شود، متأسفانه با بی‌انصافی حدود ۱۳۵ هزار تومان در بازار فروخته می‌شود».

درخواست تشکیل جلسه اضطراری کارگروه کاغذ کشور

همچنین در بخشی از نامه مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان تهران به کلامی مدیر کل دفتر امور اقتصادی و سیاست‌های تجاری وزارت صنعت، معدن و تجارت آمده است: «علیرغم اینکه کاغذ چاپ تحریر و گلاسه با ارز دولتی وارد شده و انبارها انباشته از کاغذ است و هیچگونه نگرانی از بابت کمبود کاغذ حداقل برای ۶ ماه آینده وجود ندارد، ولی متأسفانه قیمت کاغذی که حدود ۱۰۷ هزار تومان برای واردکنندگان تمام می‌شود، در حال حاضر به عنوان نمونه در بازار کاغذ ۷۰ گرمی ۷۰ در ۱۰۰ با قیمت ۱۳۴ هزار تومان به فروش می‌رسد».

مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان تهران در این نامه همچنین خواستار تشکیل جلسه اضطراری کارگروه کاغذ کشور را با حضور همه اعضاء خصوصاً نمایندگان تعزیرات و سازمان حمایت شده است.

در همین حال روز گذشته نایب رئیس اول اتحادیه کاغذ و مقوای تهران در گفتگویی با خبرنگار مهر، ضمن تکذیب ممنوعیت واردات کاغذ و مقوا، خواستار مداخله جدی و برخورد قاطع دولت با سودجویان بازار کاغذ شد.

کاغذی که واردات آن ممنوع شده، دستمال توالت و کاغذ دیواری بوده است!

«احمد شریفان» ضمن انتقاد شدید از آنچه فضاسازی عده‌ای سودجو برای گرفتن ماهی از آب گل‌آلود خواند، گفت: متاسفانه برخی عادت کرده‌اند که از یک آیه، آنچه را که به نفع خودشان است، بخوانند و نصف دیگرش را که مغایر با تفسیر خودشان است، نه! واردات کاغذ ممنوع شده، اما چه کاغذی!؟ کاغذ دستمال توالت، کاغذ دیواری و کاغذ تزئینی! و این کاغذها ربطی به کاغذ چاپ و تحریر ندارد. کاغذ چاپ و تحریر، کماکان ثبت سفارش می‌شود، وارد می‌شود و ارز حمایتی هم به آن تعلق می‌گیرد.

این مقام مسئول در اتحادیه کاغذ و مقوای تهران افزود: متاسفانه برخی تجار که با دلار ۳۸۰۰ تومانی کاغذها را وارد کرده‌اند، الان که دلار ۸۰۰۰ تومان شده، کاغذهایشان را نمی‌فروشند و متاسفانه دولت هم، هیچ کاری به این وضعیت ندارد و ستاد تنظیم بازار، فقط به بازار مرغ و تخم مرغ کار دارد و کاغذ، برایش کالا محسوب نمی‌شود!

شریفان در عین حال زیاده‌خواهی تجار و سودجویان بازار کاغذ را عامل التهاب و افزایش قیمت این کالای استراتژیک حوزه چاپ و نشر عنوان و از اینکه به گفته او هیچ قوه قهریه‌ای وجود ندارد که با آنها برخورد کند، اظهار تاسف کرد و گفت: در حال حاضر قیمت هر بند کاغذ ۱۰۰ در ۷۰ با گراماژ ۷۰ حدود ۱۳۵ هزار تومان است در حالی که با توجه به تخصیص ارز حمایتی این رقم باید ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان باشد.

نایب رئیس اول اتحادیه کاغذ و مقوای تهران هم خواستار اعلام اسامی کسانی که محموله‌های کاغذ خود را با دلار ۳۸۰۰ تومانی وارد کرده‌اند اما به دنبال افزایش نرخ ارز در داخل کشور، از عرضه کاغذهایشان در بازار خودداری می‌کنند، شد و گفت: اگر ستاد تنظیم بازار و دولت به این حوزه ورود می‌کرد و ورود کند، این اتفاق نمی‌افتد و نمی‌افتاد؛ وقتی که نیروی بازدارنده (پلیس) وجود نداشته باشد، ماشین‌ها ورود ممنوع هم می‌روند!