روند رو به رشد قیمت دلار که از هفته پیش با توییت تهدیدآمیز ترامپ علیه ایران بالا گرفته بود، در روزهای آغازین این هفته به رکوردهای جدیدی دست یافت. قیمت دلار در معاملات هفتم مردادماه در بازار آزاد به بالای ۱۱ هزار تومان، یورو به بالای ۱۳۵۰۰ تومان و پوند انگلیس به بیش از ۱۵۰۰۰ تومان رسید. اما همزمان با تحولات ارزهای خارجی در بازار آزاد، سکه طلا هم بیکار ننشست و در کنار دلار خود را بالا کشید. یکشنبه قیمت سکه حدود ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان معامله شد و حتی در ساعاتی از عصر دوشنبه تا ۴ میلیون و ۸۰۰ هزارتومان بالا رفت.

جهـش تاریخی سکه و دلار در بازار ایران

رئیس اتحادیه طلا و جواهر در این باره گفت از آنجا که خرید ارز برای مردم کار دشواری شده است، تمام کسانی که به‌دنبال تبدیل پول خود به کالا هستند، به بازار سکه هجوم آورده‌اند. این در شرایطی بود که روز شنبه بانک مرکزی قیمت رسمی دلار آمریکا را با حدود ۲۰۰ تومان افزایش و به ۴ هزار و ۴۰۳ تومان رسانده بود. هفته گذشته ولی‌الله سیف، سکان بانک مرکزی را با دلار ۹ هزار تومانی به رئیس کل جدید تحویل داد، اما شروع اولین هفته کاری عبدالناصر همتی در کسوت رئیس بانک مرکزی با دلار ۱۱ هزار تومانی پیوند خورد. او که در نخستین اظهارات رسمی از حذف رانت ارزی خبر داده بود، به صدور اطلاعیه‌ای بسنده کرد و اوایل هفته بانک مرکزی، این تحولات را عمدتا ناشی از توطئه دشمنان و در راستای ایجاد التهاب در اقتصاد و سلب آرامش روانی از مردم دانست. اما در چنین شرایطی در فضای مجازی اظهارنظرها درباره روند سریع رشد قیمت سکه و ارز به راه افتاد و کاربران هشتگ‌های # دلار،# ارزش_پول _ملی، #دلار_۱۱تومنی و #سقوط_ریال تشکیل دادند. طبق معمول کاربران فضای مجازی طنازی را هم به پست‌های خود اضافه کردند و افزایش قیمت دلار را دستمایه شوخی‌های خود قرار دادند.کاربری با اشاره به سرعت افزایش قیمت‌ها نوشت: «سیر صعودی قیمت دلار و سکه به حدی رسیده که فقط میتونیم بگیم «باشه ولی یواش!» یکی از فعالان فضای مجازی هم با توجه به روند افزایشی قیمت دلار و رسیدن به ۱۱ هزارتومان نوشت «خداییش دیگه با دلار نمیشه جوک ساخت اصلا جنبه شوخی نداره، من که دیگه باهاش قهرم.» در همین حال به‌دلیل اوضاع نابسامان بازار ارز فضای ناامیدی هم در برخی شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت و یکی از کاربران از تاثیر گرانی دلار بر روی داروهای کودکش نوشت. قیمت دلار در شهریور گذشته حوالی ۳۸۰۰ تومان بود و طی این مدت ارزش دلار آمریکا در برابر ریال ایران بیش از دو برابر و نیم شده است. درحالی‌که همزمان با افزایش قیمت دلار، سخنگوی قوه قضائیه از دستگیری ۲۹ نفر به اتهام «اخلال در اقتصاد کشور» خبر داده بود، از روز دوشنبه فضای سبزه‌میدان و خیابان فردوسی امنیتی شد. دلار روز دوشنبه در ابتدا اندکی کاهش قیمت داد، اما در ادامه روز به بیش از ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. این ماجرا تا زمانی ادامه داشت که اظهارات جدید ترامپ درباره مذاکرات بدون پیش‌شرط با ایران، موجب شد تا روز سه‌شنبه روند قیمت‌ها در بازار ارز و طلا کاهشی شود. رئیس‌جمهوری آمریکا در دیدار با نخست‌وزیر ایتالیا گفت که آماده است بدون پیش‌شرط و هر زمانی که مسوولان ایرانی بخواهند، با آنان دیدار کند. اما مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا ساعاتی پس از موضع‌گیری جدید ترامپ در اظهاراتی متناقض برای گفت‌وگو با ایران شروطی را تعیین کرد و گفت اگر ایران بتواند بپذیرد که وارد توافق هسته‌ای جدیدی شود، دونالد ترامپ آماده است که با این کشور مذاکره کند. در ادامه این اظهارنظرهای متناقض، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا هم گفت که رئیس‌جمهور ترامپ آماده گفت‌وگو با تهران است، به‌شرط آنکه این کشور به‌طور اساسی تغییر کند. در هر صورت سیگنال پیشنهاد بدون پیش‌شرط ترامپ، تاثیر خود را روی بازار ایران گذاشت و روز سه‌شنبه روند کاهشی قیمت‌ها موجب شد تا دلار به زیر ۱۱ هزارتومان کاهش یابد و سکه طلا هم به ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان برسد. برخی خبر‌ها از افزایش فروشنده‌ها در بازارهای آزاد و مجازی حکایت داشت. اما در نخستین واکنش یک مقام ایرانی به مذاکرات بدون پیش‌شرط ترامپ، ابوطالبی، مشاور رئیس‌جمهوری در توییتی با اشاره به احترام به ایرانیان نوشت کسانی که به گفت‌وگو به‌عنوان روش حل اختلافات در جوامع متمدن باور دارند، باید به ابزار آن هم ملتزم باشند. از سوی دیگر علی مطهری گفت با تحقیرهایی که ترامپ نسبت به ایران داشته مذاکره مناسب نیست و مذاکره در این وضعیت توام با ذلت، خواری و تحقیر است، اما مهاجرانی، وزیر ارشاد در دولت اصلاحات در توییتی ۲۸ مرداد را زمان مناسبی برای مذاکره میان ایران و آمریکا دانست. برخی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی هم از روحانی خواستند تا از فرصت مذاکره بدون پیش‌شرط با ترامپ در سازمان ملل استفاده کند. در چنین شرایطی که قیمت‌ها شروع به کاهش کردند، معاون اول رئیس‌جمهور هم گفت که رئیس جدید بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت درحال تدوین سیاست‌هایی متناسب با شرایط جدید کشور هستند که تا آخر هفته جاری این بسته پیشنهادی اعلام می‌شود.