هم اکنون میانگین قیمت مسکن شهر تهران شش میلیون و ۹۷۰ هزار تومان است. بعد از جهش قیمت مسکن شهر تهران که از ابتدای سال جاری آغاز شد و در تیرماه به ۵۴ درصد افزایش نسبت به ماه مشابه سال قبل رسید، شاید انتظار متقاضیان این باشد که رقم تسهیلات نیز افزایش پیدا کند؛ موضوعی که بر اساس شواهد، با توجه به کمبود منابع بانکی و عدم توان طرف تقاضا در پرداخت تسهیلات، فعلا در دستور کار قرار ندارد.

تا قبل از رشد شدید قیمت مسکن که از حدود ۸ ماه قبل روند تدریجی آن آغاز شد، سقف تسهیلات مسکن به طور میانگین حدود ۵۰ درصد قیمت یک خانه ۶۰ متری را در شهر تهران پوشش می‌داد، اما هم اکنون این رقم به حدود ۲۶ درصد یک واحد ۶۰ متری در شهر تهران تنزل یافته است. در این شرایط افزایش رقم تسهیلات نیز نمی‌تواند کارساز باشد. از سوی دیگر دو موضوع راباید در نظر گرفت؛ یکی اینکه چنین منابعی در اختیار سیستم بانکی قرار ندارد و از سوی دیگر در اختصاص وام باید قدرت پرداخت خانوارها را نیز در نظر گرفت. هم اکنون اقساط وام ۱۶۰ میلیون ۱۲ ساله با نرخ سود ۸ درصد حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است که از عهده بسیاری از اقشار خارج است.

روز پنجشنبه ابوالقاسم رحیمی انارکی ـ مدیرعامل بانک مسکن ـ از دو طرح این بانک برای افزایش توان متقاضیان خبر داد؛ یکی از این پیشنهادات افزایش دامنه دربرگیری تسهیلات از واحدهای با عمر ۱۵ سال به ۲۰ سال و دیگری افزایش رقم تسهیلات اوراق از سقف ۶۰ میلیون به ۸۰ میلیون تومان است. این دو پیشنهاد هم اکنون به بانک مرکزی ارایه شده و در حال بررسی است.

همچنین محمد حسن مرادی ـ مدیر امور طرح و برنامه بانک مسکن ـ در تشریح جزییات این خبر اعلام کرد: به منظور تلاش در جهت حمایت از سمت تقاضای مصرفی مسکن و به منظور کمک به ارتقای قدرت خرید این گروه از متقاضیان، اعم از خانه اولی‌ها و سایر متقاضیان مصرفی دو پیشنهاد جدید به بانک مرکزی ارائه شده است که در صورت موافقت سیاست گذار پولی به زودی در نظام تامین مالی مسکن اجرایی خواهد شد.

وی افزود: اولین پیشنهاد در قالب پرداخت تسهیلات صندوق پس‌انداز مسکن یکم به خانه‌های با سقف عمر بنای حداکثر ۲۰ سال است؛ هم اکنون این تسهیلات به واحدهای مسکونی با سقف عمربنای ۱۵ سال تعلق می‌گیرد؛ بانک مسکن با این پیشنهاد تلاش دارد زمینه‌های لازم برای دسترسی متقاضیان خانه اولی به دامنه گسترده‌تری از آپارتمان های مسکونی برای خرید را فراهم کند.

مرادی همچنین افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن از محل اوراق حق تقدم تسهیلات از ۶۰ به ۸۰ میلیون تومان در تهران و افزایش به همین تناسب در سایر شهرها را دومین پیشنهاد بانک مسکن برای حمایت از متقاضیان مصرفی واحدهای مسکونی اعلام کرد. متقاضیان مصرفی خرید مسکن که خانه اولی نیستند و یا خانه اولی‌هایی که مایل به انتظار یکساله برای سپرده گذاری و دریافت تسهیلات خرید مسکن از محل صندوق پس انداز مسکن یکم نیستند نیز در شرایط فعلی به دلیل جهش قیمت مسکن و افزایش فاصله قدرت خرید با قیمت مسکن نیازمند حمایت هستند که در این زمینه به بانک مرکزی پیشنهاد شده است سقف تسهیلات خرید مسکن با استفاده از اوراق حق تقدم نیز افزایش یابد.

مدیر امور طرح و برنامه بانک مسکن تصریح کرد: با این پیشنهاد درصدد هستیم رقم تسهیلات خرید مسکن از طریق اوراق را به سطح تسهیلات خانه اولی‌ها برسانیم. یعنی به همان میزانی که در سه گروه تسهیلات صندوق پس‌انداز مسکن یکم پرداخت می‌شود، در تسهیلات اوراق نیز تسهیلات به متقاضیان واجد شرایط در شهرهای مختلف پرداخت شود.

مرادی توضیح داد: صندوق پس انداز مسکن یکم به منظور هدایت خانه اولی‌ها به رژیم پس انداز برای خرید مسکن راه اندازی شد و از زمان تاسیس تاکنون با استقبال قابل قبولی از سوی متقاضیان خانه اولی روبه رو شده است؛ اما در مقطع زمانی حاضر که تاثیر تسهیلات خرید مسکن با استفاده از اوراق حق تقدم به دلیل رشد شدید قیمت مسکن در پوشش دهی هزینه‌های مربوط به خرید واحدهای مسکونی کاهش یافته است لازم است با افزایش سقف تسهیلات اوراق، نسبت به تطبیق این محصول بانک(تسهیلات خرید مسکن بدون سپرده) با فضای فعلی بازار مسکن اقدام شود.

وی با بیان اینکه فعلا برنامه‌ای برای افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن خانه اولی‌ها از محل سپرده گذاری در صندوق پس انداز مسکن یکم وجود ندارد تاکید کرد: قدرت اعتباردهی با اتکا به منابع صندوق پس انداز مسکن یکم و با توجه به منابع قابل تامین در قالب این صندوق تعیین می‌شود؛ از این رو و بنا بر شرایط فعلی صندوق پس انداز مسکن یکم از بابت منابع و مصارف آن، فعلا برنامه‌ای برای افزایش سقف این تسهیلات وجود ندارد؛ هر چند افزایش سقف عمربنای واحدهای مسکونی مشمول خرید با وام یکم به ۲۰ سال می‌تواند کمک موثری به خانه اولی‌ها برای دسترسی به تعداد بیشتری از فایل‌های فروش مسکن و همچنین واحدهای مسکونی با سطح قیمت مناسب تر در بازار معاملات ملک باشد. به این ترتیب بدون ایجاد اختلال در منابع و مصارف صندوق یکم از این طریق نیز محصولات تسهیلاتی بانک با شرایط فعلی بازار مسکن تطبیق داده شده و به روز رسانی می‌شود.

هم اکنون سقف تسهیلات خرید مسکن با استفاده از تسهیلات صندوق پس انداز مسکن یکم برای متقاضیان انفرادی در شهر تهران ۸۰ میلیون، در مراکز استان‌ها و شهرهای با جمعیت بیش از ۲۰۰ هزار نفر ۶۰ میلیون و در سایر شهرها(شهرهای کوچک)، ۴۰ میلیون تومان است؛ مطابق با پیشنهاد جدید، در صورت موافقت سیاست گذار پولی سقف تسهیلات خرید مسکن با استفاده از اوراق حق تقدم برای متقاضیان انفرادی نیز معادل سقف فعلی تسهیلات خرید مسکن از محل صندوق پس انداز مسکن یکم خواهد شد. فعلا سقف تسهیلات خرید مسکن با استفاده از اوراق در تهران ۶۰ میلیون تومان، در مراکز استان ها و شهرهای با جمعیت بیش از ۲۰۰ هزار نفر ۵۰ میلیون تومان و در سایر شهرها ۴۰ میلیون تومان است. تسهیلات خرید مسکن از محل صندوق پس‌انداز مسکن یکم و تسهیلات اوراق با طول دوره بازپرداخت ۱۲ ساله به متقاضیان واجد شرایط ارائه می‌شود.