در اولین واکنش طرف غربی به آغاز دور جدید مذاکرات ایران و غرب در استانبول سخنگوی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپایی با انتشار بیانیه‌ای نشست مقام این اتحادیه با مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران در کنسولگری تهران در استانبول را سودمند و سازنده توصیف کرده است.

دفتر «کاترین اشتون» پس از اولین گفت‌وگوهای مستقیم شب گذشته اشتون و «سعید جلیلی» مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران از ماه ژوئن تاکنون اعلام کرد که رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نظر دارد در روزهای آتی به منظور ارزیابی موقعیت و راههای پیش رو در خصوص برنامه هسته‌ای ایران با قدرت های جهان دیدار کند.

بر اساس این گزارش، وزرای خارجه «انگلیس»، «چین»، «روسیه»، «آمریکا»، «فرانسه» و «آلمان» در صدد هستند در 24 سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل که قرار است در نیویورک برگزار شود، حضور پیدا کنند.

خبرگزاری فرانسه گزارش کرد که اشتون در نظر دارد با وزرای خارجه کشورهای مذکور در حاشیه گفت‌وگوهای سازمان ملل، در خصوص برنامه هسته‌ای ایران دیدار و گفت‌وگو کند.

بر اساس این گزارش، هیچ بیانیه‌ای در ابتدای دیدار جلیلی و اشتون که روز گذشته در کنسولگری ایران در «استانبول» پشت درهای بسته برگزار شد، صادر نشد.

«مایکل مان» سخنگوی اشتون با انتشار بیانیه‌ای در خصوص نشست اشتون و جلیلی اعلام کرد: در حالیکه این یک نشست رسمی نبوده است، اما سازنده و سودمند و همچنین یک فرصت مهم بود تا یکبار دیگر به ایران بر نیاز فوری برای حصول پیشرفت (در خصوص برنامه هسته‌ای ایران) تأکید کنیم.

جلیلی اوایل روز سه‌شنبه با «احمد داوداغلو» وزیر خارجه ترکیه در خصوص از سرگیری مذاکرات بین‌المللی در خصوص برنامه هسته‌ای ایران گفت‌وگو کرد.

تلاش برای تعدیل تحریم ها

از سوی دیگر پایگاه مطالعاتی ایران هسته ای در گزارشی نوشته است: یک دیپلمات بلندپایه روس از تشکیل جلسه گروه 1+5 در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل درباره موضوع هسته ای ایران خبر داد و در عین حال تاکید کرد از دید روسیه «کاهش تحریم ها» اصلی ترین دستور کار این مذاکرات است.

گنادی گاتیلف معاون وزیر امور خارجه روسیه روز سه شنبه 28 شهریور 1391 (18 سپتامبر 2012) اعلام کرد: «وزیران امور خارجه کشورهای عضو گروه 1+5 به زودی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد که قرار است اواخر این ماه برگزار شود گردهم می آیند. قرار است نشست گروه 1+5 برگزار شود ولی تاکنون تصمیم نهایی در این باره گرفته نشده است».

وی در ادامه تاکید کرد که از نظر روسیه مهم ترین بحث در این جلسه این است که دلیلی برای ادامه تحریم ها علیه ایران وجود ندارد و باید این تحریم ها لغو شود.

وی گفت: «ما در نشست آینده درباره این که دیگر علتی برای ادامه تحریم ها علیه ایران یا اعمال تحریم های جدید علیه ایران وجود ندارد بحث و تبادل نظر خواهیم کرد. تحریم های یکجانبه کشورهای غربی علیه ایران وحدت موضع در میان کشورهای گروه 1+5 را تضعیف کرده است. مسکو مخالف این تحریم ها است زیرا به طور ضمنی به منافع بانک ها و موسسات سرمایه داری روسیه آسیب می زند».

این در حالی است که سرگی ریابکوف دیگر معاون وزیر خارجه روسیه که نماینده این کشور در مذاکرات ایران و 1+5 هم هست، در مصاحبه با خبرگزاری اینترفکس روسیه که روز پنج شنبه 16 شهریور 1391 (6 سپتامبر 2012) انجام شد، ضمن مخالفت شدید با تحریم های یک جانبه امریکا علیه ایران گفته بود: «روسیه نمی تواند استفاده برون مرزی از قوانین داخلی آمریکا در مورد ایران را بپذیرد و این روش نقض شرم آور اصول اولیه قوانین بین المللی به حساب می آید».

به عقیده کارشناسان، این موضع روسیه که باید تحریم ها لغو شود در کنار موضع 6 سپتامبر ریابکوف که گفته بود نشانه ای از تسلیحاتی بودن برنامه هسته ای ایران وجود ندارد، نشان دهنده یک تغییر لحن جدی از جانب روسیه است.

یک دیپلمات در تهران به «ایران هسته ای» گفت: «اولا روس ها حس می کنند تحریم ها مستقیما آنها را هدف قرار داده است. ثانیا به عقیده روسیه مسیری که امریکا طی می کند مسیر تغییر رژیم در ایران است نه مسیر مطمئن شدن از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران و این چیزی نیست که روس ها بتوانند بپذیرند. ضمنا موضع پوتین درباره غنی سازی در ایران هم با موضع مدودف کاملا متفاوت است و پوتین صرف همکاری با اژانس را برای برخورداری ایران از حق غنی سازی کافی می داند».

در عین حال، منابع مطلع در تهران می گویند ایران در نشست 1+5 در نیویورک حضور نخواهد داشت.