تحریم‌های ارزی موجب گشته راه‌های ورود ارز به کشور در بسیاری از موارد محدود شود. اما کماکان راه‌هایی برای انتقال غیررسمی و غیرمرکزی پول به ایران وجود دارد. یکی از راه‌های نوین، انتقال ارزش با رمزارز هاست.

یکی از آشنایان نوجوان ما به هلند رفته و دانش‌آموز است. او بعد از ظهرها به صورت پاره‌وقت با دوچرخه پیک پیتزا می‌کند و از این راه ماهیانه تقریباً هشتصد یورو گیرش می‌آید. بسیاری از فارغ‌التحصیلان مهندسی دانشگاه صنعتی شریف با سابقه‌ی کار چند ساله و سواد و استعداد بسیار بالا در ایران بین دو تا سه میلیون تومان حقوق می‌گیرند که کمتر از دویست یورو می‌شود. مشکل کجاست؟

ایران رتبه‌ی پنجم در تعداد فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی را در جهان دارد. با وجود عرضه‌ی بالا و ارزانی نِسبیِ نیروی مهندسی در کشور، نرخ بیکاری در رشته‌های مهندسی دورقمی است. این را هم باید در نظر داشت که برای سال‌های متمادی، بهترین و مستعدترین دانش‌آموزان کشور به رشته‌های علوم ریاضی در دبیرستان و فنی-مهندسی در دانشگاه می‌رفتند. بسیاری از این جوانان مستعد دهه‌ی شصتی اگر هم بیکار نباشند، در شغلی غیر از تخصص خود مشغول به فعالیتند. حتماً سؤال هم می‌کنید که بیکاری مهندسین جوان و مستعد ایرانی چه ربطی به آزادی رمزارز دارد! پس بخوانید:

نرخ ارز در ایران به واسطه‌ی تحریم‌ها و مشکلاتِ دیگر چندبرابر شده و خرید محصولات خارجی برای ما خیلی گران تمام می‌شود. اگر از زاویه‌ی کارآفرینانه به ماجرا نگاه کنیم، این یعنی قیمت ریال برای خارجی‌ها پایین آمده و خرید خدمات و کالاهای ایرانی برای آن‌ها خیلی ارزان درمی‌آید. این را هم می‌دانیم بسیاری از خدمات مهندسی و مشاوره‌ای با کامپیوتر صورت می‌گیرد و می‌توان با دورکاری آن را انجام و تحویل داد. پس چرا از این فرصت تاریخی استفاده نکنیم و خدمات فنی مهندسی جوانان خود را به کشورهای دیگر صادر نکنیم؟

دو مشکل بر سر این راه وجود دارد. اولی بازاریابی برای خدمات فنی-مهندسی ایرانی در کشورهای خارجی است؛ بسیاری از متقاضیان خدمات مهندسی یا از سواد و استعداد بالای مهندسین ایرانی آگاه نیستند و یا نمی‌دانند که این خدمات اینقدر برایشان ارزان است. یک مهندس عمران سطح‌پایین آمریکایی دست‌کم ماهی چهار هزار دلار درآمد دارد، ولی با پانصد دلار ماهیانه می‌توان از خدمات یک مهندس خبره‌ و سطح بالای ایرانی استفاده کرد. برای رفع این مشکل مهندسین ما باید برای خود و توانمندی‌های خود در شبکه‌های اجتماعی بین‌المللی و حرفه‌ای مانند لینکداین بازاریابی کنند و توانمندی‌های خود را در معرض دید مخاطبان این خدمات بگذارند.

مشکل بزرگ دیگر، جبران خدمات مهندسی و انتقال پول به ایران است. تحریم‌های ارزی موجب گشته راه‌های ورود ارز به کشور در بسیاری از موارد محدود شود. اما کماکان راه‌هایی برای انتقال غیررسمی و غیرمرکزی پول به ایران وجود دارد. یکی از راه‌های نوین، انتقال ارزش با رمزارزهاست. رمزارز پولی الکترونیک است که به صورت توزیع‌شده مبادله می‌شود و نهادی مرکزی پشت انتقال پول نیست که بتواند از ورود آن به ایران جلوگیری کند. مهندسین ایرانی می‌توانند از کارفرمایان خارجی بخواهند که جبران خدمات را به صورت رمزارز به حساب آن‌ها منتقل کنند. امّا متأسفانه یک مانع بر سر این راه پدید آمده.

بانک مرکزی اخیراً خرید و فروش رمزارز را در صرافی‌ها محدود کرده و ظاهراً هدفش جلوگیری از خروج ارز از کشور بوده‌است. گمان کنم همه سر این نکته اتفاق نظر داریم افرادی که بخواهند ارز از کشور خارج کنند، راه‌های بسیار زیادی برای این کار دارند و به هر حال ارز مورد نظر خود را خارج خواهند کرد. در این میان، با ممنوعیت رمزارز از تنها راهکار انتقال ساده‌ی پول‌های حجم پایین (به اندازه‌ی حقوق ماهانه‌ی فردی) جلوگیری می‌کنیم و مانع ورود آن به ایران می‌شویم. حال که حتی قانون جدید مبارزه با پول‌شویی نیز تصویب نشده، توصیه می‌شود انتقال ارز به ایران به کمک رمزارز نه‌تنها آزاد بلکه تشویق شود. جوانان مستعد ایرانی نشان داده‌اند می‌توانند از چالش‌های بزرگ، فرصت‌های بزرگ خلق کنند و از فرصت فعلی نیز استفاده خواهند کرد. به قول حافظ:

چرخ بر هم زنم ار غیر مرادم گردد                                       من نه آنم که زبونی کشم از چرخ فلک