بیژن زنگنه در سومین کنگره نفت و نیرو که در اواسط مرداد ماه سال گذشته برگزار شد از آماده‌سازی یک بسته شش میلیارد دلاری برای افزایش تولید در میدان‌های در حال بهره برداری خبر داد و گفت: یک بسته شش میلیارد دلاری در حال آماده سازی است که قرار است در طول دو سال برای افزایش تولید در میدان‌های در حال بهره‌برداری اجرا شود که بخشی از آن شامل تعمیر چاه‌ها و بخشی دیگر شامل حفر چاه‌های جدید در مناطق مختلف نفتی از جمله مناطق نفت خیز جنوب، فلات قاره، مناطق مرزی و غیره می‌شود. در این راستا از شرکت‌های ایرانی دعوت می‌کنیم که آنها می‌توانند یک شریک خارجی داشته باشند.

معرفی بسته‌های ۶ میلیارد دلاری

وزیر نفت با بیان این که جلسات برای آماده‌سازی بسته‌های مذکور برگزار می‌شود، افزود: در این جلسات در مورد تامین مالی نیز صحبت می‌شود. برای تامین مالی بسته‌ها چندین روش از جمله فروش اوراق مشارکت فاینانس داخلی، یوزانف، وام از صندوق توسعه ملی و غیره مدنظر است. اجرای این بسته‌ها هم تولید نفت را افزایش می‌دهد و هم اشتغال ایجاد می‌کند. تعریف بسته‌ها در حال انجام است و اسناد برای مناقصه و گرفتن مجوز در حال آماده سازی است. اجرای  این بسته‌ها با اجرای ای پی سی متفاوت است.

علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز در کنگره مذکور با اشاره به آماده‌سازی بسته شش میلیارد دلاری برای افزایش تولید از میادین گفته بود این بسته در ابعاد کوچک و تا میزان ۱۰۰ میلیون دلار آماده می‌شود و عمده کار آن حفاری، خط لوله جریانی و تغییرات در نمک‌زدایی است. اجرای بسته‌های مذکور صادر و در سطح شرکت‌های ایرانی است. همه شرکت‌های ایرانی می‌توانند این بسته‌ها را اجرا کنند، ما از نظر تامین مالی نگران اجرای این بسته‌ها بودیم. زیرا مدل آن EPC بود اما بازار به این بسته‌ها علاقه‌مندی نشان داد و شرکت‌های ایرانی ابراز علاقه کردند که تعدادی از آنها می‌توانند تامین مالی کنند به همین دلیل مدل را به ETCF تغییر دادیم و شرکت‌های ایرانی می‌توانند پروژه را اجرا کنند. بخش دیگر کار توسط وزارت نفت و بخشی دیگر توسط بانک‌ها و صندوق توسعه انجام می‌شود.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه اجرای بسته‌های مذکور میزان تولید را ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار بشکه افزایش می‌دهد، اظهار کرده که اگر اقدامات پیشگیرانه انجام نشود، تولید نفت سالانه ۳۰۰ هزار بشکه کاهش پیدا می‌کند.

میادین کوچک نفتی، هدف بسته شش میلیارد دلاری

کاردر چندی بعد نیز در این مورد به ایسنا گفت که هدف این بسته ها میادین کوچک نفتی هستند. برای این منظور از شرکت‌های ایرانی دعوت و این فرآیند به صورت مناقصه انجام خواهد شد. فعلا اسناد و مستندات میادین درحال آماده سازی و قرار است به ازای هر میدان یک مناقصه بین شرکت‌های ایرانی برگزار شود. این میادین کوچک اکثرا در مناطق عملیاتی که زودتر به تولید می‌رسند واقع شده است؛ میادینی که افزایش تولید در دوره‌های کوتاه‌تر دارند.

جزئیات برگزاری مناقصه ها

در این راستا چندی پیش غلام‌رضا منوچهری، معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت در امور مهندسی و توسعه در یک نشست خبری گفت: وزارت نفت با توجه به استعداد میادین، میادین مناطق نفت‌خیز جنوب، فلات قاره و نفت مرکزی را در قالب پروژه‌هایی تعریف کرد. شرح کار ارائه شد و مطالعه پایه توسط دو مشاور مادر صورت گرفت. مشاور اویک برای نفت مرکزی و فلات قاره و پتروپارس برای مناطق نفت خیز جنوب انتخاب شدند. مراحل مختلف طی شد و توانستیم به اسناد قابل قبولی برسیم. مناقصه‌ها نیز آغاز شده است.

وی با بیان این‌که ارزش کلی این بسته‌ها بیش از شش میلیارد دلار است، گفت: این پروژه‌ها صنعت پیمانکاری ایران را به حرکت در خواهد آورد و همه دکل‌های دریایی را به کار می‌گیرد و اشتغال عمده‌ای ایجاد می‌کند. حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد تجهیزات مورد نیاز پروژه‌ها از داخل تامین خواهد شد، زیرا تاکید وزیر این بوده است و در این راستا لیست تجهیزاتی که می‌توانستیم در داخل تامین کنیم، تهیه شده است. بر اساس ماده ۱۲ قانون تسهیلات با ۵۰ درصد درآمد این پروژه‌ها می‌توانیم هزینه‌ها را برگردانیم.

منوچهری در مورد برگزاری مناقصه‌ها، توضیح داد: شش مناقصه در مناطق نفت ‌خیز جنوب شامل منصوری، آسماری، رامشیر، لالی آسماری، کبود و نرگس برگزار خواهد شد. مناقصات فلات قاره شامل اسفند و سیوند برگزار شده و مناقصه نفت مرکزی مطلق به میدان دانا است.

معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت در امور مهندسی و توسعه با بیان این‌که تاکنون ۱۷ شرکت E&P به مناقصات دعوت شده‌اند، افزود: ۱۳ شرکت به عنوان شرکت حفاری احراز صلاحیت شدند. همچنین ۲۲ شرکت پیمانکار ای پی سی رتبه یک نفت گاز دعوت شده‌اند و در آینده ۱۷۹ شرکت پیمانکار رتبه یک نفت گاز دعوت خواهند شد. انتظار داریم تا پایان سال مناقصه‌ها برگزار شود.

تکیه اجرای بسته‌ها بر تجهیزات ساخت داخل

به گفته وی به‌طور میانگین حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد پروژه‌ها به بخش تامین تجهیزات مربوط می‌شود که با تاکید وزیر نفت، استفاده از تجهیزات ساخت داخل الزامی است. به این منظور، به همت معاونت مهندسی، پژوهش و فناوری وزارت نفت فهرستی از تجهیزاتی که در داخل کشور ساخته می‌شود تهیه و به قراردادهای نگهداشت و افزایش تولید ضمیمه شده است، بنابراین جز در ۲ مورد استثنا، به هیچ عنوان واردات کالاهای مورد نیاز طرح مجاز نیست. این موارد هم شامل کالاهایی می‌شود که یا به هیچ‌وجه در ایران ساخته نمی‌شود یا به‌طور محدود ساخته می‌شود و حجم تولید داخلی آن، جوابگوی نیازهای صنعت نفت نیست.

برآوردها نشان می‌دهد بیش از ۵۰ درصد تجهیزات مورد نیاز در این بسته‌های کاری از طریق سازندگان داخلی فعال در استان خوزستان تامین خواهد شد.