محمد اعتباری از فعالان بازار فولاد در رابطه با وضعیت کلی بازار با اشاره به جلسه فولادی که روز گذشته به میزبانی انجمن حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان،‌ تولید‌کنندگان بزرگ فولاد و‌ اتحادیه آهن‌فروشان برگزار شد، اعلام کرد: بر اساس این جلسه مقرر شد که سقف رقابت برداشته شود و تعاونی‌ها در کنار مصرف‌کننده‌ها و کسانی که در صنف آهن هستند و جواز آهن فروشی دارند دست به خرید بزنند و در ادامه باید ببینیم که آیا در مرحله عمل هم این تصمیمات اجرایی می‌شود یا خیر.

وی در ادامه و در توضیح این رویه گفت: در واقع با برداشته شدن سقف رقابت عرضه‌های کارخانه‌های بزرگ فولادی می‌تواند پاسخگوی نیاز و تقاضای بازار باشد و در کنار فروش، صادراتشان را هم می‌توانند انجام دهند. بازار فولاد طی دو روز گذشته روندی کاهشی را آغاز کرده که در این باره باید به روند قیمت مواد اولیه رجوع کنیم؛ به‌عنوان مثال زغال‌سنگ که ۲۲۰ دلار بوده به رقم ۱۷۰ دلار رسیده است، در ادامه قیمت سنگ‌آهن هم کاهشی شده؛ از سوی دیگر قیمت دلار و سکه هم تقریبا در روزهای اخیر روند افت قیمت داشته‌اند، در واقع شرایط مسلط بر بازار، شاخص‌های کاهشی را از سر می‌گذراند، به‌طوری‌که پول‌های سرگردان در ماه‌های اخیر در حال جابه‌جا‌یی در بازارهای مختلف هستند و این روند در بازار فولاد هم داخل شده و بی‌تاثیر نبوده است.

در راستای همین موضوع زمانی که با بازارهایی مانند ارز، سکه و آهن تعزیراتی برخورد می‌شود، پول‌های سرمایه‌گذاری شده در این بازارها به سمت بازارهای دیگر میل پیدا می‌کنند، روز گذشته شاهد آن بودیم که گمانه‌های قوی مبنی بر، برداشتن سقف قیمت فولاد در بورس کالا وجود داشت، در ادامه این موضوع سهام کارخانه‌های عرضه‌کننده فولاد در بورس افزایش پیدا کرده و قیمت‌ها هم در بازار کاهش پیدا کرد. دلیل بنیادین این موضوع را ابتدا باید در کاهشی شدن روند قیمت ارز و سکه در بازار جست‌وجو کرد، اما دلیل ثانویه این روند را باید نزدیک شدن به ایام دهه محرم و همچنین پایان تعطیلات تابستان عنوان کرد که بازار را در یک فاز آرامش فرو خواهد برد.

وی در ادامه با جمع‌بندی نظرات خود گفت: فعالان بازار فولاد این روزها شدیدا بر این باورند که نباید اجازه رقابت درونی میان صنوف فولادی را از آنها گرفت، در واقع فراهم آوردن این فضا برای صنوف فولادی کشور باعث می‌شود عرضه‌های متمادی و زیاد این صنف اجازه ایجاد فضا برای افزایش‌های هیجانی در بستر روانی بازارها را ندهد. اما این روند نیاز به مدیریت دارد و بازار فولاد باید به قیمت معقول دست پیدا کند که با این قیمت چند شاخص باید لحاظ شود:

۱-کارخانه متضرر نشود.

 ۲-کنترل بازار در هر زمینه‌ای باعث ایجاد رانت شده، اجازه ایجاد این رانت با اعمال دستورهای کارشناسی داده نشود.

بازگشت بازار به مدار نزولی

این بازار در هفته‌ها و با نگاهی بلندمدت‌تر ماه‌های گذشته فضای رفت و برگشت قیمتی را پشت سرگذاشته بود، به‌طوری‌که افزایش قیمت‌ها در بازه قیمتی وسیع و در ادامه کاهش قیمت‌های هرچند پله‌پله ولی ناگهانی در این بازار از رفتارهای غالب آن بود؛ این روند در حالی است که بررسی تاریخی این بازار نشان می‌دهد بازار فولاد به نوسان‌های این‌گونه عادت دارد، به این معنا که اتفاقات هیجانی در بازار فولاد چه در تاریخ چند ساله این بازار و چه در ماه‌های گذشته‌ چیز عجیبی نیست، اما چیزی که در این برهه در بازار فولاد عجیب بود اینکه بازار چندان بستر لازم برای این نوسان را در اختیار نداشت و بیشتر میل به رشد قیمت‌ها را شاهد بودیم.

رشد قیمت‌ها در آخرین فاز افزایشی این بازار از یک تحرک هیجانی برجسته و قابل تحلیل برخوردار شد به‌طوری‌که باید اضافه کرد رشد قیمت دلار و سکه به محرک اصلی یا موتور رشد قیمت‌ها بدل شد. این به آن معنا است که با وجود اینکه اتفاقی در بازار فولاد نیفتاده بود ولی انتظارات افزایش نرخ ایجاد شده بود که در کنار آن برخی شایعات و گمانه‌زنی‌ها در مورد تغییر در ساز وکار معاملاتی بورس کالا و عدم عرضه محصولاتی که با شمش پایه دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی تولید شده بودند به این وضعیت دامن زد.

در مرحله بعدی به دلیل دشواری‌های خرید مصرف‌کننده نهایی در بورس کالا که می‌خواهد قیمت اصطلاحا دولتی را خریداری کند باعث شد بستر برای رشد قیمت‌ها ایجاد شود، اما موضوعی که در گزارش‌های قبلی به آن اشاره شد و باز هم باید به آن اشاره کرد این است که رشد نرخ «دلیل بنیادین» نداشت و زمانی که یک افزایش نرخ دلیل بنیادین ندارد و فقط بر پایه انتظارات است و تقاضای موثر از آن حمایت نمی‌کند، افزایش قیمت در این فضا دنباله‌دار نبوده و کاهش قیمت هم چندان دور از ذهن نیست.

در حال حاضر مشاهده می‌کنیم که در بازار، قیمت دلار و سکه نیز کاهش پیدا کرده است، اما اگر رشد قیمت دلار را با رشد قیمت فولاد در یک مسیر ببینیم کاهش قیمت فولاد خیلی سریع‌تر و شدیدتر از کاهش قیمت دلار بوده است و این نشان می‌دهد که بازار فولاد از «فاز انتظاری» خود فاصله گرفته و به واقعیت‌های بنیادین خود برگشته است، از طرف دیگر آغاز پاییز و ماه محرم دو سیگنالی است که باعث می‌شود شاهد کاهش تقاضای موثر در این بازار هم باشیم.

با توجه به این شرایط هنوز فضا برای کاهش قیمت‌ها در بازار فولاد وجود دارد ولی بعضی اظهار‌نظرها و گمانه‌زنی‌ها می‌تواند مخرب این روند متعادل بازار باشد، به‌طوری‌که هر اظهار نظر از سوی مسوولانی که به گونه‌ای به حوزه قیمت‌گذاری فولاد مربوط می‌شوند باعث به هم‌ریختن این بازار خواهد شد. اما موضوع مهمی که در هفته‌های اخیر در بورس کالا در حال رخ دادن و ثبت شدن بوده و ادامه داشت این بود که ابتدا سقف نوسان قیمت ۵ درصد بود، هفته بعد ۱۰ درصد و پس از آن به ۱۵ درصد رسید و اگر در این هفته به ۲۰ درصد برسد موضوع عجیبی اتفاق نیفتاده است، هرچند دستیابی به رقم ۲۰ درصد خیلی مهم است و نشان می‌دهد که گمانه برداشته شدن سقف مجاز قیمت‌ها قطعی است، در این باره حتی اگر این سیگنال هم رخ دهد در فاز ابتدایی ممکن است که یک «رشد قیمت مقطعی» را در این بازار شاهد باشیم ولی در نهایت و در ادامه، بازار به ثبات خواهد رسید؛ حتی در این وضعیت با توجه به دشواری‌های صادرات، وضعیت بازار عراق، دردسرهای بازگشت پول و الزام به عرضه ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما دلیل نمی‌شود که شاهد رشد قیمت جدیدی باشیم، به این معنا که حتی ممکن است قیمت‌ها از سطوح فعلی (نزدیک به ۴ هزار و ۵۰۰ تومان) یک قدم عقب‌تر برود و بازار به ثبات برسد، شاید بهترین رویکرد برای دورنمای بازار همین باشد.