علی اکبر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران طی سخنرانی در روز دوشنبه مورخ ۲۶ شهریور در شصت و دومین کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی، سرنوشت برجام را یکی از مهمترین نگرانی های جهانی برشمرد.

وی با اشاره به فرآیند سخت و دشوار برای رسیدن به این توافق اظهار داشت: متأسفانه علیرغم اینکه آژانس ۱۲ بار بطور مستمر بر پایبندی جمهوری اسلامی ایران به مفاد این توافق گواهی داده است، ایالات متحده آمریکا در می ۲۰۱۸ تصمیم به خروج یکجانبه و غیرقانونی از این توافق گرفت، در حالی که دولت آمریکا بطور کامل به مفاد آن پایبند نبوده است.

صالحی این تصمیم یکجانبه آمریکا را نقض صریح قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل و ریشخند به اصول اساسی و شناخته شده حقوق بین الملل و چندجانبه گرایی برشمرد، که سرنوشت این دستاورد ارزشمند و منحصربفرد علم دیپلماسی را با خطر جدی و تأثیرات منفی بر صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی، مواجه کرده است.

رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان افزود: عکس العمل بین المللی به این اقدام غیرقانونی آمریکا، تردیدهای جدی را در رابطه با عقلانیت و اعتبار سیاست آن کشور ایجاد کرده است؛ این نگرانی صرفا به یکجانبه گرایی آمریکا بر نمی گردد بلکه با شرایط بسیار دشوار منطقه ما که مملو از آشوب های فراگیر و تهدیدات تروریسم است، مرتبط می شود.

وی با اشاره به حمایت قوی ایران از ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته ای در خاورمیانه از سال ۱۹۷۴ تاکنون، اظهار داشت: نمی توان بی توجهی عمدی برخی از کشورها نسبت به تهدید واقعی ناشی از امتناع لجبازانه رژیم اسرائیل از پیوستن به معاهده عدم اشاعه هسته ای و در اختیار گرفتن زرادخانه هسته ای قابل توجه و رد هرگونه بازرسی آژانس بین المللی انرژی اتمی را شماتت نکرد.

صالحی گفت: در مورد برنامه هسته ای ایران، همانطور که در گزارش مدیرکل نیز آمده است، سیستم راستی آزمایی در حال اجراست. این یکی از نمونه های بارز تناقض در دنیای امروز است که در رابطه با یک کشور عضو معاهده عدم اشاعه هسته ای بطور جامع اجرا می شود، در حالی که در ارتباط با یک غیرعضو این معاهده کاملا چشمانشان را بسته اند و این رفتار فاحش تبعیض آمیز، مضحکه گرفتن عدالت است.

معاون رئیس جمهور همچنین با اشاره به تحولات و رایزنی های بین ایران و اتحادیه اروپایی افزود: علیرغم مثبت بودن این تحولات، ولی ضروری است این گامها با اقدامات عملی و محکم‌تری تکمیل شود و رهیافت «اقدامات تدریجی» مکانیزم مناسبی در پاسخ به شرایط ناشی از سیاست لجبازانه آمریکا در تضعیف قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد نیست.

وی همچنین در ادامه بر لزوم اجرای حرفه ای و غیرطرفدارانه وظایف توسط آژانس تأکید کرد و اظهار داشت: گزارش‌های فنی تنها باید با ارزیابی‌های هدفمند و به دور از عناصر سیاسی تهیه شوند.

صالحی در ادامه ابراز امیدواری کرد: فرایند رسیدن به «نتیجه گیری وسیع‌تر» در رابطه با برنامه هسته ای کشورمان تسریع شود.

رییس سازمان انرژی اتمی در ادامه سخنرانی خود به تمایل جمهوری اسلامی ایران برای استفاده از علم و فنآوری هسته ای برای مدیریت منابع آبی و پاسخ به تغییرات آب و هوایی، در کنار تولید برق، ارتقای سلامت، غذا و کشاوری اشاره کرد و مأموریت اصلی آژانس در این رابطه را کمک به کشورهای عضو برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار از طریق انتقال تجربه، تشریک دانش و ارائه تجهیزات لازم عنوان داشت.

وی همچنین در ادامه به نقش مهم انرژی هسته ای در کاهش گازهای گلخانه ای و ارتقای امنیت انرژی از طریق ساخت نیروگاه برق هسته ای، پیگیری توسعه تکنولوژی گداخت و نیز پروژه های تولید ایزوتوپ اشاره کرد و اظهارداشت: جمهوری اسلامی ایران برای افزایش سهم انرژی هسته ای در ترکیب انرژی کشور، برنامه ریزی درازمدتی انجام داده است و در این راستا فازهای دو و سه نیروگاه برق هسته ای بوشهر را در دست اجرا دارد.

صالحی در ادامه به تلاشها و اقدامات مهم بعمل آمده در راستای استفاده از بالاترین استانداردها برای تأمین ایمنی نیروگاهها، از جمله همکاری با اتحادیه اروپا و آژانس بین المللی انرژی اتمی اشاره کرد.

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین با اشاره به امنیت هسته‌ای عنوان کرد: اقدامات موردنظر در این زمینه نباید مانع همکاری‌های عملی در زمینه فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای یا موجب تضعیف اولویت‌های برنامه همکاری های فنی آژانس شود.

وی همچنین در عین حال که به مهم بودن موضوعات تروریسم، حملات سایبری و قاچاق غیرقانونی اشاره کرد، بر مسئولیت کشورها برای تأمین کامل امنیت هسته‌ای و نقش آژانس برای ارتقای زیرساخت‌های ملی در صورت درخواست آنان و به صورت داوطلبانه تأکید کرد.

صالحی تأکید کرد: انتظار می‌رود آژانس براساس نیازها و اولویت‌های کشورها با آنها همکاری های فنی داشته باشد و ایران به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در بحث هسته ای آماده است تا دستاوردهای خود را با سایر کشورها، به ویژه با کشورهای همسایه به اشتراک بگذارد.

رییس سازمان انرژی اتمی با استقبال از برگزاری کنفرانس وزرای آژانس در زمینه علم و فنآوری در نوامبر ۲۰۱۸، ابراز امیدواری کرد که این کنفرانس فرصتی برای تسهیل انتقال علم و فنآوری هسته ای به کشورهای در حال توسعه توسط آژانس باشد.

صالحی در پایان نسبت به روزی که شعار «استفاده صلح آمیز انرژی هسته‌ای برای همه و سلاح هسته‌ای برای هیچکس» در سطح جهان مورد پذیرش و اجرا درآید، ابراز امیدواری کرد.