با اجرای مرحله نخست استانداردهای جدید اجباری خودرو از اول دی ماه 1396، تولید و واردات برخی خودروهای غیر استاندارد از دستور کار خودروسازان خارج شد. تا ابتدای دی ماه پارسال خودروسازان باید مدارک استاندارد 55 گانه را به سازمان ملی استاندارد تحویل می‌دادند و همه خودروهایی که قادر به رعایت این استانداردها نبودند، از دور خارج شدند. از این تاریخ به بعد، هر خودرو برای بازگشت دوباره به خط تولید باید استانداردهای 63 گانه را اعمال کند؛ یعنی علاوه بر استانداردهای پیشین، هشت استاندارد دیگر نیز اضافه شده است. این مهلت تا اول دی ماه سال 1397 برای این خودروها باقیست اما از آغاز زمستان آینده پشت سر گذاشتن 85 استاندارد الزامی و 22 استاندارد دیگر نیز اضافه می‌شود.

بررسی استانداردهای 85گانه خودروها در موعد مقرر

سرپرست معاونت نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران در این زمینه گفت: آنچه برای سازمان ملی استاندارد مهم است پاس کردن استانداردهای خودرویی در مهلت مقرر است که بدون هیچ چشمپوشی وارد عمل می‌شویم. «وحید مرندی مقدم» تاکید کرد خودروهایی که نتوانند استانداردهای یاد شده را بگذرانند، از چرخه تولید کنار گذاشته می‌شوند و در نامه‌ای به نیروی انتظامی از پلاک شدن آنها جلوگیری می‌شود. مرندی مقدم درباره استاندارد خودروهای پیش فروش شده اخیر از سوی خودروسازان اعلام کرد: اطلاعی از پیش فروش‌ها ندارم و این موضوع به سازمان ملی استاندارد ارتباطی ندارد، بلکه وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و تولیدکنندگان باید بر آن نظارت کنند.

طرح پیش فروش سایپا

طرح پیش فروش سایپا از ساعت 10 صبح چهاردهم شهریورماه آغاز شد و تا ساعت 13 و 45 دقیقه پانزدهم شهریور ادامه یافت. در این طرح 50 هزار دستگاه خودرو ثبت نام از سوی مشتریان ثبت نام شد و خودروهای سایپا 131 و 132، تیبا، تیبا2، ساینا، وانت سایپا 151 و وانت نیسان به فروش رفت. با توجه به جای سوال بودن استاندارد برخی از این خودروها شاهدیم در طرح پیش فروش گنجانده شده و نکته جالب اینکه موعد تحویل برخی از این خودروها سال آینده و پس از اجرای استانداردهای 85 گانه سازمان ملی استاندارد است.

پیش فروش خودروهای سایپا در حالی به انجام رسید که شهریورماه پارسال رئیس سازمان ملی استاندارد ایران گفت: گروه خودروسازی سایپا به این نتیجه رسیده است که دیگر تولید خودرو پراید با استانداردهای 25 سال پیش پاسخگوی نیاز امروز نیست و خروج آن را از چرخه تولید در دستور کار قرار داده است. «نیره پیروزبخت» تصریح کرد: این سازمان از مواضع پیشین خود کوتاه نمی‌آید، زیرا آنچه برای این سازمان ارزش و اهمیت دارد، حفظ جان و سلامت مردم است و به همین دلیل استانداردهای 85 گانه خودرو تعدیل نمی‌شود. این مسئول اعلام کرد: پراید هنوز موفق به ارائه مدارکی مبنی بر رعایت و اعمال استانداردهای جدید نشده است. این در حالی است که اسفندماه پارسال «محسن قاسم جهرودی» مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا اعلام کرد: خودرو کوئید از محصولات گروه خودروسازی رنو فرانسه با قیمتی در محدوده 30 میلیون تومان در آینده نزدیک جایگزین پراید می‌شود.

مراکز تستی که حاضر به همکاری با ایران نیستند

در این زمینه رئیس اداره مهندسی و استاندارد محصول سایپا گفت: گروه سایپا از همان ابتدای مطرح شدن استانداردهای 85گانه، با شرکت‌های داخلی و خارجی برای تامین موارد مدنظر سازمان ملی استاندارد به مذاکره پرداخت و تجهیزات و لوازم مورد نیاز را تهیه کرد. «مصطفی غفاری» افزود: تا امروز همه اقدام‌های لازم برای آزمون‌های داخل کشور خودروهایی که سایپا تصمیم به ادامه تولید آنها دارد، به انجام رسیده است. وی ادامه داد: برای آزمون‌های خارجی و تست تصادف نیز خودروها به مرکز تحقیقات سایپا برای اعزام به مراکز تست خارج از کشور از جمله در اسپانیا، بلژیک و هلند فرستاده شده، اما مشکلی که اکنون با آن مواجه‌ایم به دلیل تحریم‌ها هیچ مرکز تستی حاضر به همکاری نشده است.

«این موضوع به اطلاع سازمان ملی استاندارد ایران نیز رسیده است.» غفاری اضافه کرد: در مورد پراید منتظر دستور مدیرعامل سایپا برای تولید یا تولید نشدن این خودرو هستیم. رئیس اداره مهندسی و استاندارد محصول سایپا یادآوری کرد: برخی از این استانداردها مثل سیستم اندازه گیری فشار باد لاستیک (TPMS) به مثابه اضافه شدن آپشن جدید است اما استانداردهایی نیز همانند استاندارد عابر پیاده وجود دارد که حتی خودروسازان بزرگ جهانی نیز برای دریافت آن با مشکل روبرویند. باید منتظر ماند و دید تا ابتدای دی ماه آینده، آیا خودروسازان موفق به اخذ استانداردهای یاد شده می‌شوند؟ در غیر این صورت تکلیف خودروهایی که به مردم پیش فروش شده چیست و آیا به گفته مسئولان سازمان ملی استاندارد ایران از شماره گذاری آنها جلوگیری می‌شود؟