به گزارش خبرگزاری "اینترپرس سرویس" به نقل از علی‌اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داد که ایران در نشست 19 سپتامبر (29 شهریور) میان کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد ایران با 1+5، پیشنهاد کرده است غنی‌سازی 20 درصدی را در ازای رفع تحریم‌ها علیه ایران متوقف می‌کند.

او در ادامه گفت‌وگو با این خبرگزاری با اشاره به مذاکرات ایران و آژانس افزود که مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ماه گذشته با درخواست ایران مبنی بر این‌که اسناد فعالیت‌های منتسب داده شده به ایران به مقامات این کشور ارایه شود، موافقت کرد، اما بعد از این مصالحه عقب‌نشینی کرده است.

سلطانیه گفت: ما آماده‌ایم غنی‌سازی 20 درصدی را تعلیق کنیم، مشروط بر این‌که یک گام متقابل سازگار با آن را مشاهده کنیم.

وی گفت: اگر ما این کار را انجام دهیم، نباید تحریم‌ها وجود داشته باشد.

نماینده ایران در آژانس مخالفت ایران با هرگونه توافقی که شامل بستن سایت غنی‌سازی فردو باشد را تکرار کرد و گفت: غیرممکن است که ما انتظارات آن‌ها برای تعطیلی فردو را بپذیریم.

در حالی که توجیه آمریکا برای بستن فردو این بوده که این تاسیسات تداوم غنی‌سازی به سمت سطوح تسلیحاتی را برای ایران تسهیل می‌کند، سلطانیه گفت که تبدیل نیمی از ذخایر به صفحه سوخت برای راکتور تحقیقاتی تهران در گزارش 30 اوت آژانس مستند شده است.

او افزود: مهم‌ترین چیز در گزارش آژانس این بود که درصد بالایی از اورانیوم با غنای 20 درصد به پودر برای استفاده در راکتور تحقیقاتی تهران تبدیل شده است.

بنابراین گزارش، تبدیل شدن اورانیوم با غنای 20 درصد به پودر برای استفاده در صفحات سوخت امکان فرآوری مجدد آن به صورتی که برای سطوح نظامی استفاده شود را از بین می‌برد.

این دیپلمات ایرانی گفت که نمایش قابلیت فنی ایران برای انجام چنین فرآوری که ظاهرا آمریکا و دیگر دولت‌های 1+5 را متعجب کرده است، درخواست 1+5 برای انتقال کل ذخایر 20 درصدی به خارج از کشور را نامربوط کرده است.

وی افزود: این قابلیت نشان می‌دهد که ما به سوخت دیگر کشورها نیاز نداریم.

سلطانیه گفت که دو مقام عالی‌رتبه آژانس در تازه‌ترین دور مذاکرات در ماه گذشته درخواست مهم ایران در "توافق ساختاری" درباره همکاری ایران درباره اتهامات مربوط به "ابعاد نظامی احتمالی" در برنامه هسته‌یی را پذیرفتند، اما در پایان نشست از آن عقب‌نشینی کردند.

این گزارش حاکی است: مساله، اصرار ایران برای دریافت کلیه اسنادی است که مبنای اتهامات علیه ایران قرار گرفته است.

متن مذاکرات (دوم اسفند 1390) فوریه نشان می‌دهد که آژانس با ذکر عبارت "در صورت مقتضی" درصدد فرار از هرگونه تقاضا برای قرار دادن اسناد در اختیار ایران بوده است.

با این حال به گفته سلطانیه هرمان ناکارتس، معاون مدیرکل آژانس در امور پادمان‌ها و رافائل گروسی، دستیار مدیرکل در امور سیاسی در مذاکرات 24 اوت (سوم شهریور1391) برای اولین بار با تعهد به "ارایه اسناد مربوط به فعالیت‌هایی که ادعا می‌شود توسط ایران انجام شده است" به تهران موافقت کردند.

نماینده ایران در آژانس افزود که به این ترتیب در پایان نشست ناکارتس و گروسی موجب شدند این موضوع حل نشده باقی بماند.

بنا بر این گزارش، محمد البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس در کتاب خاطرات خود در سال 2011 نوشت که "به طور مستمر منبع اطلاعات"ارایه شده علیه ایران را "تحت فشار می‌گذاشتم تا به ما اجازه دهد رونوشت آن‌ها را در اختیار ایران قرار دهیم".

وی افزود که به منابعی که اطلاعات ادعا شده را ارایه داده‌اند، گفته است "چطور می‌توان بدون افشای اتهامات علیه کسی او را متهم کرد؟"

البرادعی هم‌چنین می‌گوید که رژیم صهیونیستی اواخر تابستان 2009 اسناد جدیدی را ارایه کرده که "ظاهرا نشان می‌دهد ایران به مطالعات تسلیحات هسته‌یی تا دست کم سال 2007 ادامه داده است".

سلطانیه تایید کرد که مساله حل نشده دیگر این است که آیا تحقیقات آژانس بی‌نهایت خواهد بود یا خیر.

متن مذاکرات 20 فوریه نشان می‌دهد که ایران فهرستی از موضوعاتی را می‌خواهد که تحقیقات آژانس به آن‌ها محدود باشد و هر زمان که ایران به سوالات پاسخ داد و اطلاعات مورد تقاضا را ارایه کرد آن مساله "پایان یافته" اعلام شود، اما آژانس اصرار دارد که بتواند به موضوعاتی که "پیش‌تر درباره‌اش مذاکره شده"، "مجددا برگردد".

به گفته سلطانیه این موضوع هنوز تغییری نکرده است.

او به نقل از یک مذاکره‌کننده آژانس با ایران گفت: "اگر ماه بعد ما اطلاعات دیگر و بیش‌تری را دریافت کنیم چه؟"

سلطانیه گفت: اگر آژانس به این روش ادامه دهد به 10 یا 20 سال دیگر زمان نیاز خواهد بود.

وی افزود که پیش از نشست شورای حکام در اوایل ماه جاری با ناکارتس و گروسی درباره برگزاری نشست ایران و آژانس در نیمه اکتبر توافق شد.

سلطانیه گفت که مقامات آژانس قول دادند که یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس در طول نشست شورا زمان برگزاری نشست مورد توافق میان ایران و آژانس را اعلام کند، اما آمانو هیچ اشاره‌ای به آن نکرد.

بنا بر این گزارش، در عوض آمانو پس از دیدار با فریدون عباسی، معاون رییس‌جمهور ایران و رییس سازمان انرژی اتمی این کشور فقط به "آمادگی آژانس برای دیدار با ایران در آینده‌ای نزدیک اشاره کرد".

نماینده ایران در آژانس گفت که "او به قولش عمل نکرد" و افزود که ایران چگونگی پاسخ به این موضوع را باید "در پایتخت" بررسی کند.

سلطانیه در توضیح اظهارات عباسی مبنی بر این‌که قطع جریان برق در مسیر منتهی به فردو یک شب قبل از درخواست بازرسان برای بازرسی سر زده نشان دهد که آژانس می‌تواند تحت نفوذ تروریست‌ها و خرابکاران قرار گیرد، گفت: اعتراضی که داریم این است که مدیرکل از اطلاعات محرمانه حفاظت نمی‌کند.

او افزود: وقتی آن‌ها اطلاعاتی درباره تعداد سانتریفیوژهایی که در حال کار کردن هستند و این که چه تعدادی کار نمی‌کنند (در گزارش‌های آژانس) دارند، این جای نگرانی بسیاری جدی دارد.