به گزارش ارانیکو به نفل از عصر ایران، صادق زیباکلام استاد دانشگاه تهران و تحلیل گر مسائل سیاسی گفت که سفر و حضور حسن روحانی رئیس جمهور ایران در مجمع عمومی سازمان ملل هیچ دستاوردی برای ایران نداشته است. متاسفانه روحانی نتوانست هیچ یخی را آب بکند و شاهد بودیم که وقتی او می خواست به نیویورک برود دلار ۱۷ هزار تومان بود و وقتی برگشت دلار رسیده بود به ۲۰ هزار تومان.

زیبا کلام گفت که «موفقیت واقعی برای ایران زمانی اتفاق می‌افتاد که آقای روحانی می‌توانست افکار عمومی آمریکا را علیه آقای ترامپ برانگیزد و در نتیجه صداهای بیشتری در سنا و کنگره آمریکا بلند شوند و در مطبوعات آمریکا با برنامه‌های ترامپ علیه ایران مخالفت کنند اما متاسفانه روحانی نتوانست هیچ یخی را آب بکند و شاهد بودیم که وقتی او می خواست به نیویورک برود دلار ۱۷ هزار تومان بود و وقتی برگشت دلار رسیده بود به ۲۰ هزار تومان.»

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در هفتاد و سومین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در حالی سخنرانی کرد و آمریکا را به بازگشت به برجام و میز مذاکره دعوت کرد که دونالد ترامپ ساعاتی پیش در همین نشست کشورهای دیگر را به همراهی با تحریم‌ها علیه ایران و منزوی کردن این کشور دعوت کرده بود.

سخنرانی روحانی خوب بود اما دستاورد عملی نداشت

صادق زیباکلام هر چند از سخنرانی حسن روحانی استقبال کرد اما گفت که دستاوردی در عمل برای ایران نداشته است. این استاد دانشگاه تهران گفت: «در مقایسه با آقای احمدی نژاد یقینا رفتار آقای روحانی در سازمان ملل خیلی سنجیده تر، معقول تر و اصولی‌تر بود. البته به اندازه کافی، آقای ترامپ دارای مخالفین عدیده در افکار عمومی است که ناشی از نگاه نژادپرستانه و تبعیض آمیز او به مکزیکی‌ها، عرب‌ها و مسلمان‌ها است و نگاه بسیار پایینی که نسبت به زنان و سیاه پوسان دارد، همچنین لجاجت و سرسختی که نسبت به روند جهانی شدن نشان می‌دهد و عقبگردی که نسبت به گذشته می‌کند همه باعث می‌شود که اروپایی نسبت به او خیلی منتقد بوده و نگاه منفی داشته باشند و از این جهات آقای روحانی خیلی پیروزی ساده و آسانی نسبت به آقای ترامپ به دست آورد ولی این یک پیروزی سمبلیک علیه ترامپ بود که هیچ معنا و مفهوم عملی در حقیقت نداشت.»

به گفته او «اروپایی‌ها قبل از رفتن آقای روحانی به نیویورک، همچنان معتقد به برجام بودند و در شواری امنیت هم مقامات فرانسه و انگلیس همین را گفتند و این مساله هم هیچ دستاوردی برای روحانی نداشت. ما زمانی می‌توانیم بگوییم آقای روحانی موفق بوده و توانسته دستاوردی داشته باشد که اجرایی شدن و عملی شدن تحریم‌ها برای آقای ترامپ سخت‌تر می‌شد. یعنی مقاومت های بیشتری علیه تحریم‌ها و ایستادگی‌های بیشتری علیه ترامپ می‌شد و آقای روحانی می‌توانست در افکار عمومی آمریکایی‌ها و همچنین اروپایی‌ها یک مقداری رسوخ و نفوذ کند و کار را برای ترامپ دشوار بکند کاری که آقای روحانی نتوانست.»

شانس اروپا برای حفظ برجام چقدر است؟

در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل بیانیه ۱۲ بندی نشست وزرای خارجه ایران و ۱+۴ در نیویورک منتشر شد که حاضران بر تعهد خود برای تضمین کانال های پرداخت با ایران و تداوم صادرات نفت و میعانات گازی، محصولات نفتی و پتروشیمی تأکید کردند و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقر سازمان ملل گفت که شرکت‌های اروپایی و دیگر شرکت‌های کشورهای امضا کننده برجام می‌توانند ارتباط بانکی و تجاری خود با ایران را حفظ کنند و اتحادیه اروپا متعهد خواهد شد تا مهم ترین منبع درآمد ایران نفت به فروش برسد.

صادق زیباکلام گفت: «موفقیت واقعی برای ایران زمانی اتفاق می‌افتاد که آقای روحانی می‌توانست افکار عمومی آمریکا را علیه آقای ترامپ برانگیزد و در نتیجه صداهای بیشتری در سنا و کنگره بلند شوند و در مطبوعات آمریکا با برنامه‌های ترامپ علیه ایران مخالفت کنند اما متاسفانه روحانی نتوانست هیچ یخی را آب بکند و شاهد بودیم که وقتی او می‌خواست به نیویورک برود دلار ۱۷ هزار تومان بود و وقتی برگشت دلار رسیده بود به ۲۰ هزار تومان."

با آغاز تحریم‌ها در ۱۳ آبان ماه چه در انتظار ایران است؟

او در پاسخ به این سوال که با توجه به این شرایط، اقتصاد ایران به چه سمتی می‌رود و با آغاز تحریم‌ها در ۱۳ آبان ماه چه در انتظار ایران است گفت: «چه کسی فکر می‌کرد که دلار هفته اول مهر ۱۳۹۷ بشود ۲۰ هزار تومان؟ ۶ ماه پیش حتی تصور اینکه دلار بالای ۱۰ هزار تومان برود هم غیرممکن بود اما رفت بالای ۱۵ هزار تومان و از ۲۰ هزار تومان هم عبور می کند و من فکر می‌کنم اقتصاد ما دچار سقوط آزاد شده و به جایی می رسد که به لحاظ عملی دیگر جایی برای افزایش دلار باقی نماند که این نقطه، ۱۳ آبان خواهد بود. یعنی سقوط آزاد همچنان ادامه خواهد داشت مثل یک بهمن که راه افتاده و همچنان جلو می‌رود اما نقطه پیچش آن بعد از ۱۳ آبان و شروع تحریم‌ها خواهد بود.»

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در ماه مه خروج کشورش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میلادی را اعلام کرد و از بازگشت دور جدیدی از تحریم‌ها علیه تهران خبر داد. مرحله اول این تحریم‌ها ۱۵مرداد در دستور کار قرار گرفت و قرار است دور دوم آن از ۱۳ آبان اجرا شود.

«همه منتظر ۱۳ آبان هستند. حتی دولت ایران هم منتظر ۱۳ آبان است»

صادق زیباکلام گفت: «با شروع تحریم‌ها، واقعیت‌ها خود را نشان خواهند داد و با واقعیت‌ها مواجه خواهیم شد. حکومت باید خیلی جدی به این فکر بیفتد که با شروع تحریم‌ها به چه کسانی می‌توانیم نفت بفروشیم و پول را چگونه برگردانیم. الان نمی شود چون همه منتظر ۱۳ آبان هستند. حتی دولت ایران هم منتظر ۱۳ آبان است که ببیند هندی‌ها چه می‌کنند چقدر نفت از ما می‌خرند یا نمی‌خرند. ایضا ژاپنی‌ها و کره‌ای‌ها و من فکر می‌کنم ۱۳ آبان را که بگذریم یک مقداری ثبات پیدا می‌شود.»

به گفته او «بلاتکلیفی نقش مهم و مخربی در وضعیت فعلی اقتصادی در ایران بازی می‌کند. همه فکر می‌کنند ۱۳ آبان چه اتفاقی خواهد افتاد بنابراین سعی می‌کنند آرد و روغن و .. بخرند، چند صد یا هزار دلار یا چند سکه در خانه داشته باشند. منتهی وقتی این سیل بیاید و برود یک جور ثبات پیدا می‌شود. سیلی است که راه افتاده یا بهمنی که همین طور جلو می رود و همه چیز را با خود می‌کند و می‌برد اما جایی که متوقف می‌شود ۱۳ آبان است.»

صادق زیباکلام معتقد است که تکلیف یکسری چیزها بعد از ۱۳ آبان مشخص می‌شود مثلا این فرمولی که اروپایی‌ها دارند بعد از ۱۳ آبان خود را نشان می‌دهد که چقدر کارایی دارد در عمل یا در حد تئوری است وآیا اروپایی توانسته‌اند طنابی داخل چاه بیندازند برای بیرون آوردن جمهوری اسلامی یا باید از آنها هم دل کند و به هیچ کجا نرسیده.»

استاد دانشگاه تهران درباره نقش و انفعال دولت در برابر وضعیت فعلی اقتصادی و رکورد بی سابقه نرخ دلار در ایران گفت: «دولت عملا تسلیم شده و این تسلیم شدن بیشتر از بابت این است که نیرو و بهمنی که به راه افتاده خیلی نیرومند است، اینقدر پشتوانه‌اش نیرومند است که دولت نمی‌تواند حریف اش شود. من فکر می‌کنم زمانی دولت می‌تواند برنامه ای بریزد که سقوط به انتهای خود رسیده باشد. چون اینقدر نیرو زیاد است که نظام هم نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد.»