آمریکا با خروج از برجام، به صفر رساندن میزان صادرات نفت ایران تا 14 آبان‌ماه را سرفصل اهداف خود قرار داد و به هر اقدامی که ترامپ را به هدفش برساند، دست زد؛ از تهدید مشتریان نفتی ایران به تحریم گرفته تا تشویق دیگر اعضای اوپک برای افزایش تولید و هم‌چنین برداشت از ذخایر استراتژیک خود.

ترامپ حتی تا برهم زدن آرامش بازار جهانی نفت پیش رفت و با اقداماتی که درراستای حذف نفت ایران انجام داد، باعث شد نفت به قیمت بی‌سابقه 85 دلار نیز برسد. با این حال بسیاری از تحلیل‌گران داخلی و خارجی بر این باور بودند که نفت ایران از بازار حذف نشدنی است و ترامپ موفق نخواهد شد میزان صادرات نفت ایران را به صفر برساند. موضوعی که به نظر می‌رسد شخص ترامپ روز جمعه به آن رسیده و در یک قدمی آغاز تحریم‌ها اعلام کرد به هشت کشور معافیت خواهد داد.

در همان خبر اولیه که از سوی آمریکا اعلام شد، نام کره جنوبی، ژاپن و هند به‌صورت قطعی مشخص شد. هم‌چنین به گفته یکی از مقامات چینی، مذاکرات بین این کشور و آمریکا ادامه دارد و انتظار می‌رود نتیجه‌ای طی چند روز آینده به دست بیاید. به تفسیر تحلیل‌گران این جمله به معنی آن است که آمریکا به چین هم معافیت داده است و در کنار این کشورها نام عراق نیز به عنوان کشوری که موفق به اخذ معافیت شده نیز به چشم خورد.

از سوی دیگر تحلیل‌گران بر این باورند که ترکیه، امارات متحده عربی و تایوان نیز احتمالا معافیت خواهند گرفت. با این حال مایک پمپئو - وزیر خارجه آمریکا، اعلام کرده است که فهرست این کشورها را روز دوشنبه اعلام خواهند کرد و تنها روشن کرد که اتحادیه اروپا جزو دریافت کنندگان معافیت نخواهد بود. این درحالی است که تحلیل‌گران روز جمعه از سنگاپور، یونان، هلند، انگلیس و ایتالیا به‌عنوان دریافت‌کنندگان احتمالی معافیت نام بردند.

البته هنوز جزئیات نحوه تعامل با کشورهایی که معافیت اخذ کرده‌اند، مشخص نشده است اما گفته می‌شود برایان هوک - مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا تایید کرده که کشورهایی که به واردات نفت ایران ادامه می‌دهند، حساب‌های امانی ایجاد خواهند کرد. این حساب‌های امانی برای کشورهایی ایجاد می‌شود که به ادامه واردات نفت ایران نیاز دارند. ایران اجازه دسترسی به درآمد فروش نفت خود را ندارد و تنها می‌تواند پول سپرده‌گذاری شده را برای خریدهای بشردوستانه هزینه کند.

این درحالی است که علی کاردر - مدیرعامل شرکت ملی نفت - ایران در پاسخ به سوال ایسنا که نحوه دریافت پول از کشورهایی که موفق به اخذ معافیت شده‌اند به چه‌صورت است؟ پاسخ داد: در این زمینه بانک مرکزی کار می‌کند و به وزارت نفت مربوط نمی‌شود. این روابط را باید در بانک‌های مرکزی کشورها تنظیم کنند.