اما این افزایش قیمت ناگهانی را نمی‌توان نادیده گرفت؛ چرا که براساس آخرین مصوبه ستاد تنظیم بازار در سوم مرداد امسال، هیچ مجوزی به صنایع لبنی بابت افزایش قیمت محصولات لبنی پرمصرف از جمله شیر، ماست و پنیر داده نشده و قیمت انواع شیر بطری پاستوریزه بین ۲۹۵۰ تومان تا ۳۳۰۰ تومان مصوب شده است.

خرداد امسال بود که در پی افزایش قیمت‌های بی‌رویه در بیشتر بازارها،‌ صنایع لبنی نیز تصمیم به بالا بردن قیمت محصولات خود گرفتند. در همان زمان این افزایش قیمت 10 تا 15 درصد برآورد شد. اقدامی که بدون هرگونه مجوز قانونی صورت گرفته بود. در پی بروز این آشفتگی در قیمت‌ها، بالاخره نرخ جدید این محصولات در مرداد به طور رسمی همراه با افزایشی چشمگیر، توسط انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران، به اعضا ابلاغ شد.

دلایل افزایش قیمت تمام‌شده لبنیات

در نامه انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران، به مصوبه اخیر کارگروه تنظیم بازار درباره حداکثر نرخ 1570 تومانی شیرخام دامداران نیز اشاره شده بود که در مقایسه با نرخ قبلی، این محصول حدود 9 درصد افزایش نرخ یافته بود؛ به گزارش تسنیم، این درحالی بود که قیمت برخی از محصولات صنایع لبنی بیش از 17 و 32 درصد افزایش داشت. اکنون تنها پس از گذشت سه ماه از تصویب این قیمت‌ها،‌ شرکت‌های لبنی دوباره اقدام به افزایش عجیب قیمت محصولات خود کرده‌اند. محمد حجتی وزیر جهاد کشاورزی نهم آبان در بیان علت گران‌شدن فرآورده‌های لبنی در هفته‌های اخیر اعلام کرد که دامداران هر کیلوگرم شیر خام را بین ۱۹۵۰ تا ۲۱۰۰ تومان به کارخانجات می‌فروشند؛ اما در حالی که قیمت مصوب شیرخام ۱۵۷۰ تومان است کارخانجات لبنی می‌گویند دامداران حتی با همین نرخ ۲۱۰۰ تومانی هم شیر به آنها نمی‌فروشند بلکه آن را حدود ۹۰۰ تومان گران‌تر از قیمت مصوب خریداری می‌کنند. به گزارش ایرنا، تنها در چند هفته گذشته برخی شرکت‌های لبنی قیمت هر لیتر شیرخام سه تا 4/3 درصد چربی را از ۳۸۰۰ تومان به ۴۰۰۰ تومان و به یکباره طی هفته اخیر به ۴۳۰۰ تا ۴۵۰۰ تومان افزایش داده اند؛ آمار رسمی بانک مرکزی نیز می‌گوید که در مهر، متوسط نرخ تورم در گروه لبنیات بالاتر از نرخ تورم ماهانه بوده است. حجتی درباره افزایش قیمت محصولات لبنی به خبرنگاران گفت: از زمان قیمت‌گذاری شیرخام توسط ستاد تنظیم بازار تاکنون(مرداد ۹۷)، به دلیل هزینه‌های تمام شده تولید در صنعت دامداری، هر کیلوگرم شیرخام به طور متوسط با قیمت دو هزار تومان به صنایع و کارخانجات لبنی به فروش می‌رسد. بنا به گفته وزیر جهاد کشاورزی، آنچه در بازار سبب افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی شده، هزینه‌های بسته بندی و مواد اولیه کارخانجات است. این مطلبی بود که در مقوله گران‌شدن انواع آب‌معدنی و رب‌گوجه و برخی محصولات دیگر هم بیان شده بود. در این باره «رضا باکری» دبیر انجمن صنایع لبنی کشور در توضیح شرایط حاکم بر بازار لبنیات کشور اظهار کرد: کارخانجات لبنی در دو هفته اخیر هر کیلوگرم شیرخام را به قیمت ۲۲۰۰ تا ۲۴۰۰ تومان می‌خرند؛ ضمن آنکه نرخ ماده اولیه تولید این صنعت کمتر از ۲۲۰۰ تومان نیست. بنابراین شاهد افزایش مجدد قیمت‌ها توسط شرکت‌های مختلف هستیم. او بر این باور است که شرکت‌های لبنی نباید وارد حاشیه زیان شوند؛ زیرا اگر این اتفاق رخ دهد، باید به دنبال تعطیلی کارخانجات و بیکاری شاغلان در این صنعت باشیم، چرا که هر کارخانه حداقل بین ۱۰ تا ۱۸ هزار نفر کارگر دارد. این مقام صنفی به ایرنا گفت: با تغییر نرخ ارز، قیمت پلی اتیلن و پت(ماده پتروشیمی مورد استفاده در بسته بندی محصولات) گران شده است؛ تا جایی که قیمت هر کیلوگرم از مواد اولیه این محصولات به ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان رسیده که افزایش چشمگیری نسبت به ماه‌های گذشته است. به گفته باکری، برخی کارخانجات، ۳۰ درصد مواد اولیه بسته‌بندی خود را از بورس و ۷۰ درصد را از بازار تهیه می‌کنند. اما برخی کارخانجات نیز تمامی مواد بسته‌بندی مورد نیاز را از بازار می‌خرند و نمی‌توانند از بورس خرید کنند؛ همین امر موجب تفاوت قیمت محصولات مشابه شرکت‌های لبنی می‌شود. او همچنین به افزایش قیمت جابه جایی بار در صنعت حمل و نقل اشاره کرد و گفت: این افزایش‌ها بر قیمت تمام‌شده محصولات اثرگذار است.

در این میان به نظر می‌رسد کارخانجات لبنی،‌ توپ را به زمین دولت انداخته‌اند. یکی از مسائلی که اکنون در محافل مرتبط بیان می‌شود، عدم کمک دولت به این صنایع است. برخی از فعالان این عرصه معتقدند 30 درصد درآمد هدفمندی یارانه‌ها که باید به بخش تولید اختصاص داده می‌شد، در اختیار این حوزه قرار نگرفته است. همچنین به دلیل بالا رفتن نرخ ارز و به تبع آن،‌ افزایش هزینه‌های تولید، صاحبان این صنایع اقدام به گرانی محصول می‌کنند. فعالان این عرصه می‌گویند دولت می‌تواند از طریق اختصاص یارانه به این صنعت،‌ یا قطع صادرات و آزادسازی واردات به کاهش قیمت‌ها کمک کند. قرار است قیمت تمام شده محصولات لبنی با توجه به نرخ پایه شیرخام به طور مجدد توسط ستاد تنظیم بازار بررسی و نتیجه آن به زودی اعلام شود تا در حق تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان اجحاف نشود.