فرانسه و آلمان قرار است به صورت مشترک مسئولیت ساز و کاری که قرار است مبادلات مالی با ایران را تسهیل کند به عهده بگیرند، اما شمار اندکی معتقدند که این ساز و کار فروش نفت ایران را پوشش خواهد داد.

این خبر را روز چهارشنبه رویترز گزارش داده و نوشته این اتفاق نگرانی‌ها درباره سرنوشت «برنامه جامع اقدام مشترک» را (برجام) بعد از خروج آمریکا از آن افزایش می‌دهد.

کانال ویژه برای دور زدن تحریم

اتحادیه اروپا از چند ماه پیش اعلام کرده برای مقابله با تحریم‌های آمریکا علیه ایران، قصد دارد یک کانال ویژه پرداخت مالی ایجاد کند که امکان ادامه همکاری اقتصادی با ایران را فراهم می‌کند.

ساز و کار فعالیت کانال ویژه مالی به این صورت خواهد بود که از یک نظام اعتباری برای مبادله کالا میان ایران و کشورهای اروپایی استفاده می‌کند. کشورهای اروپایی ادعا می‌کنند از این طریق می‌توانند بدون نیاز به بانک‌های اروپایی یا پرداخت پول به ایران با این کشور تجارت کنند.

پیش از این روزنامه وال‌استریت‌ژورنال گزارش داده بود بعد از امتناع لوکرامبوزگ و اتریش از پذیرش میزبانی کانال ویژه مبادلات مالی با ایران، آلمان و فرانسه برای میزبانی این ساختار پا پیش گذاشته‌اند.

ابهام در تسهیل صادرات نفت

دیپلمات‌ها امروز چهارشنبه، در گفت‌‌وگو با رویترز، تلاش فرانسه و آلمان را تاکتیکی توصیف کرده‌اند که هدف آن غلبه بر اکراه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در زمینه مبادله با ایران از بیم تحریم‌های آمریکا است.

اما دیپلمات‌ها به رویترز گفته‌اند در نتیجه تهدیدهای آمریکا هدف این مکانیسم ویژه ممکن است تقلیل یافته و تنها به مبادله کالاهای کمتر حساس مانند کالاهای انسانی و غذا محدود شود.

رویترز نوشته این اقدامات ممکن است کمتر از آن چیزی باشند که ایران برای مقابله با آثار ناشی از بازگشت‌ تحریم‌های آمریکا انتظار دارد.

فرانسه: اقدامات ما معجزه نمی‌کنند

یک دیپلمات ارشد فرانسوی گفت: «کانال مبادله ویژه مهم است اما آنچه برای ایرانی‌ها مهم‌تر است نفت و ضمانت صادرات آن در درازمدت است.»

وی اضافه کرد: «هیچکدام از اقداماتی که ما قصد داریم از آنها استفاده کنیم معجزه نمی‌کنند ولی کاری که در تلاشیم انجام دهیم، مجموعه‌ای ازاقدامات هستند تا ایران را متقاعد کنیم به تعهداتشان در توافق هسته‌ای پایبند بمانند.»

یک دیپلمات اتحادیه اروپا گفت: «چیزی که مشخص است این است که فرانسه یا آلمان میزبانی کانال ویژه را به عهده خواهند گرفت. فرانسوی‌ها از بقیه مصمم‌ترند و آلمان‌ها محتاط‌ترند ولی فرانسوی‌ها نمی‌خواهند بار بقیه را به دوش بکشند.»

موانع مشارکت انگلیس در کانال ویژه

دو دیپلمات دیگر گفته‌اند در صورتی که پاریس و برلین مشترکاً کنترل کانال ویژه را به عهده بگیرند، دولت ترامپ مستقیماً وارد فاز تقابل با دو متحد اصلی‌اش نخواهد شد.

انگلیس هنوز در حال تصمیم‌گیری درباره ایفای نقش در این مکانیسم است. دو مانع پیش روی انگلیسی‌ها قرار دارد، اولی روند خروج این کشور از اتحادیه اروپا و دومی اینکه مبادلات کانال ویژه مالی قرار است به یورو انجام شود، نه ارز انگلیس.

زمان‌ راه‌اندازی کانال ویژه

دو دیپلمات دیگر اتحادیه اروپا گفته‌اند «ژان ایو لودریان»، وزیر خارجه فرانسه در یک نشست غیرعلنی در تاریخ ۱۹ نوامبر در بروکسل گفته که پاریس و برلین در تلاش هستند تا قبل از پایان سال جاری میلادی به چیزی دست پیدا کنند.

یک منبع در وزارت دارایی فرانسه گفت وزرای دارایی سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس در حاشیه نشست گروه ۲۰ درباره کانال ویژه مبادلات مالی با ایران رایزنی خواهند کرد.

خروج آمریکا از برجام

«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا ۱۸ اردیبهشت‌ماه به طور یکجانبه با نقض تعهدات آمریکا ذیل توافق هسته‌ای برجام کشورش را از این توافق خارج کرد. خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد تحریم‌های هسته‌ای که ذیل این توافق رفع شده بودند در دوره‌های ۹۰ و ۱۸۰ روزه احیا خواهند شد.

ترامپ شامگاه دوشنبه ۱۵ مردادماه با امضای فرمانی رسماً دستور اجرای اولین بسته تحریم‌ها علیه ایران را صادر کرد. دومین بسته تحریم‌ها که بخش‌های کشتی‌رانی، مالی و انرژی ایران را هدف قرار می‌دهند هم از روز ۱۴ آبان‌ماه از سر گرفته شده‌اند.

دولت ترامپ، در این بسته تحریم‌ها از تلاش‌های اولیه برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران عقب‌نشینی کرده و برای ۸ کشور معافیت از تحریم‌های نفتی صادر کرد.

تصمیم ترامپ با مخالفت‌های زیادی در سراسر جهان رو به شده است و غیر از رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عربی، جامعه جهانی با آن مخالفت کرده‌اند.