گزارش اقتصادی شاپرک در آبان ماه ۹۷ بیانگر این است که یک هزار و ۷۹۵ میلیون تراکنش با ارزش دو هزار و ۲۱۴ هزار میلیارد ریال در شبکه الکترونیک پرداخت پردازش‌شده که به نسبت مهرماه با کاهش ۲/۸۹ درصدی از تعداد که بالغ‌ بر بیش از ۵۳ میلیون تراکنش می‌شود، مواجه شده است. این در حالی است که مبلغ تراکنش‌های شاپرکی با کاهش بی‌سابقه ۱۵/۴۲ درصدی از ابتدای سال ۹۷ که بالغ‌ بر بیش از ۴۰۳ هزار میلیارد ریال، همراه شده است.

این آمار به‌خوبی روشن می‌کند که کاهش ۲/۸۹ درصدی از تعداد تراکنش‌ها توانسته منجر به افت ۱۵/۴۲ درصدی از ارزش ریالی تراکنش‌های شاپرکی شود که بیانگر این نکته است که روند نزولی در مبلغ تراکنش‌ها به‌صورت عمده در مبالغ بالا بوده و خود شاهدی بر موثر واقع‌شدن سیاست ارزی بانک مرکزی در ایجاد محدودیت خرید با کارت‌خوان‌ها برای هر کارت به مبلغ ۵۰ میلیون تومان در هر شبانه‌روز دارد.

کارشناسان اقتصادی فعالیت پوزهای متصل به شبکه پرداخت کشور در خارج از مرزهای ایران و همچنین فعالیت سفته‌بازان و دلال‌های خارج نشین که در کشورهای همسایه که با کارت‌خوان بانک‌های داخلی اقدام به خریدوفروش ارز در مبالغ بالا می‌کردند را یکی از دلایل مؤثر هرج‌ومرج در بازار ارز می‌دانستند که با تغییر رییس‌کل بانک مرکزی و روی کار آمدن عبدالناصر همتی رسیدگی به این موضوع در دستور کار رگولاتور بازار پول قرار گرفت که منجر به ابلاغ بخش‌نامه اصلاح مبلغ تراکنش‌های بانکی که بر پایبندی بانک‌ها و موسسات اعتباری به دستورالعمل‌های بانک مرکزی در زمینه نظام‌های پرداخت به‌ ویژه رعایت سقف عمومی تراکنش‌ها اشاره داشت در ۱۰ آبان ماه سال جاری به شبکه بانکی شد که کاهش ۴۰۳ هزار میلیارد ریالی از مبلغ تراکنش‌های شاپرکی در آبان ماه ۹۷ سال جاری به نسبت مهرماه و کاهش نرخ ارز به زیر ۱۰ هزار تومان نشان از جهت مناسب فعالیت‌های بانک مرکزی در بازارهای مالی و پرداخت دارد.

البته سیاست‌های بانک مرکزی برای نظم و نظام به بازار پول و ارز محدود به ابلاغ این بخش‌نامه نشده است و این نهاد ناظر به‌ منظور پیشگیری از فعالیت‌های پول‌شویی و ایجاد محدودیت‌های بیشتر برای فعالیت دلالان ارز خارج از مرزها کشور باکارت خوان‌های بانک‌های ایرانی بخشنامه محدودیت سقف ۱۰۰ میلیون تومان در خرید از کارت‌خوان‌های برای هر کد ملی را در ۵ آذرماه به شبکه بانکی ابلاغ کرده است که پس از انتشار آمار اقتصادی شاپرک در آذرماه سال ۹۷ تاثیر این سیاست بر کاهش تعداد و مبلغ تراکنش‌های کارت در شاپرک مشخص می‌شود.

بخش‌نامه اصلاح مبلغ تراکنش‌های بانکی

مفاد بخشنامه پایبندی بانک‌ها و موسسات اعتباری به دستورالعمل‌های بانک مرکزی در زمینه نظام‌های پرداخت به‌ویژه رعایت سقف عمومی تراکنش‌ها به‌ قرار زیر است.

۱- سقف عمومی تراکنش انتقال وجه شتابی و غیرشتابی کارتی برای هر یک از پایانه‌های مجاز، به‌جز کارت‌خوان شعبه‌ای، برای هر فقره کارت در هر شبانه‌روز مبلغ ۳۰ میلیون ریال است.

۲- سقف عمومی تراکنش انتقال وجه شتابی و غیرشتابی کارتی برای پایانه کارت‌خوان شعبه‌ای برای هر فقره کارت در هر شبانه‌روز با شرط احراز هویت عینی و حضوری، مبلغ ۱۵۰ میلیون ریال است.

۳- سقف عمومی تراکنش خرید کارت برای هر فقره کارت در هر شبانه‌روز مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال است. تبصره: این سقف مشمول تراکنش‌های پذیرندگان حساب‌های دولتی و پذیرندگان با کدهای صنفی خاص نمی‌شود.

۴- ارسال کد ملی دارنده کارت در تمام تراکنش‌های کارتی بهنگام پاسخ تراکش اجباری است.

۵- درج «بابت» در تمام دستور پرداخت‌های ارسالی در سامانه‌های ساتنا و پایا اجباری است".