حسن روحانی رئیس جمهور دیروز و همزمان با تقدیم لایحه بودجه ۹۸ به مجلس شورای اسلامی، نکات مهمی درباره وضعیت اقتصادی کشور و راهکارهای دولت برای مدیریت آن در صحن علنی مجلس مطرح کرد که با توجه به اهمیت متن این لایحه که دیروز منتشر شد، کمتر مورد توجه قرار گرفت. بر همین اساس، در این گزارش به ۱۵ بخش مهم از اظهارات دیروز رئیس جمهور در صحن علنی مجلس اشاره کرده ایم:

ذخیره اسکناس ارزی دولت در اوایل امسال «تقریبا صفر» بود

رئیس جمهور با بیان اینکه مردم ما شاید همه ریزه‌کاری‌ها را ندانند، گفت: ما در اوایل سال ۹۷ در مقطعی قرار گرفتیم که ذخیره اسکناس ارزی ما تقریباً صفر بود، آن التهابات در بازار بوجود آمد و دولت ناچار شد برای آرام کردن بازار و نجات کشور از التهاب،تصمیماتی هرچند سخت اتخاذ و اجرا کند که برای دولت نه اولویت اول و دوم که اولویت سوم بود.

روحانی با بیان اینکه تحریم‌ها باعث شد با کشورهایی که مبادلات ارزی و بانکی داشتیم و اسکناس ارزی تبادل می‌کردیم با مشکل مواجه شویم، تاکید کرد: هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید تحریم بر اقتصاد کشور و بر زندگی مردم تأثیر منفی نمی‌گذارد اما هیچ کس هم نمی‌تواند بگوید آمریکا به اهدافش دست خواهد یافت.

کمک ۸۱ هزار میلیارد تومانی دولت به صندوق‌های بازنشستگی در سال آینده

رئیس جمهور با طرح این سوال که چقدر به صندوق های بازنشستگی کمک می‌کنیم؟ گفت: به نیروهای مسلح دو حقوق می‌دهیم حقوق شاغلین و تمام حقوق بازنشستگان نیروهای مسلح. در بودجه سال ۹۸، حدود ۸۱ هزار میلیارد تومان برای کمک به صندوق‌ها پرداخت می‌کنیم از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان در بخش رفاهی در بودجه ۹۸، ۸۱ هزار میلیارد تومان برای بخش صندوق‌ها است. چه زمانی باید صندوق‌ها را در مسیر درست قرار دهیم تا کی باید بودجه صندوق‌ها از بودجه سالانه پرداخت شود؟ پس این همه سرمایه‌گذاری برای صندوق چه بود؟ زمانی وقتی مشکلی داشتیم به سمت صندوق ها می‌رفتیم. صندوق بازنشستگی آنقدر پول و ذخیره مالی داشت که به دولت کمک می‌کرد. در زمان جنگ در شرایطی این کار را کردیم در یک مقطعی از صندوق کمک گرفتیم. این صندوق که به دولت کمک می کرد ، امروز ببینید به چه روزگاری افتاده است. تأمین اجتماعی که امروز باید روی پای خود بایستید، درآمد این همه بنگاه‌های اقتصادی به نام شستا در سال چند درصد است؟ و بنگاه‌های ضررده آن چه مقدار می باشد؟

تا بانک سالم نشود، اقتصاد سالم نمی شود

رئیس جمهور با اشاره به ناسالم بودن اقتصاد کشور، ساختارهای اقتصادی،‌ ساختار بودجه و وضع بانک‌ها، گفت: ببینید یک مؤسسه غیرمجاز چه بلایی سر کشور آورد و چگونه مردم، خانواده‌ها و سپرده‌گذارها گرفتار شده و دولت را گرفتار کردند. امروز بیشتر از هر روز دیگر در تلاش برای اصلاح بانک‌ها هستیم و خوشبختانه جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی که به دستور رهبر معظم انقلاب تشکیل شد، یکی از مباحثی که تقریباً بیشترین وقت این جلسات را گرفته موضوع بانکی است.

روحانی با بیان اینکه موضوع بازار ارز هم مقطعی بود و امروز بیشتر مسایل بانکی است، گفت: تا بانک سالم نشود، اقتصاد سالم نمی‌شود.

باید پایه‌های مالیاتی را گسترش دهیم

رئیس جمهور اظهار داشت: در مالیات مشکل داریم. باید رئیس برنامه و بودجه معافیت های مالیاتی را به همه مردم اعلام کند که چه کسانی از مالیات معافند و کدام بنگاه‌ها مالیات نمی‌دهند تا مردم با شفافیت و صراحت بدانند.

روحانی با اشاره به اینکه بیشترین سود را سوداگران و دلالان می‌برند و کمترین مالیات را می‌دهند، افزود: باید نظام مالیاتی را تصحیح کنیم نه اینکه از مالیات دهنده در شرایط مشکل اقتصادی و رکود، مالیات بیشتر بگیریم بلکه باید پایه مالیاتی را گسترش دهیم و این پایه مالیاتی باید همه را شامل شود هر که درآمد بیشتر دارد، باید مالیات بیشتر بدهد؛ "بامش بیشتر، برفش بیشتر".

بزرگترین اقدامی که دولت دوازدهم باید انجام دهد، دولت الکترونیک است

روحانی با اشاره به اینکه مشکل در شرایط‌ ساختاری اقتصاد از جمله بودجه‌ریزی بود، خاطرنشان کرد: در بودجه حرکت‌های مخفی بسیاری داریم که باید آشکار شده و بودجه شفاف باشد؛ هیچ راهی برای نجات از فساد و رانت جز شفافیت نداریم. بزرگترین اقدامی که دولت دوازدهم باید انجام دهد و فکر می‌کنم شما هم با صحبت من موافق باشید، دولت الکترونیک است. تا زمانی که دولت الکترونیک را تکمیل نکنیم و همه داده‌های اطلاعاتی در یکجا جمع نشود و مردم از شرایط کشور کامل مطلع نباشند، باز هم دچار فساد و رانت خواهیم شد؛ بودجه پارسال نقطه مثبت داشت و آن نقد مفصل مردم نسبت به بودجه بود. خواهش می‌کنم امسال هم مردم ما بعد از انتشار بودجه حرف بزنند، اشکال و نقد کنند.

رئیس جمهور با بیان اینکه قدرتی در کشور است که او باید کشور را از بعضی از مشکلات نجات بدهد و آن قدرت مردم و افکار عمومی مردم است، گفت: بعضی مسائل و موضوعات است که دولت و مجلس توان حل آنها را ندارند و اگر با هم تلاش کنیم هم توان نداریم؛ اما از ما و شما توانمندتر ملت بزرگ ایران و افکار عمومی است. افکار عمومی می‌تواند مجبورمان کند که راه درست را انتخاب کنیم و این قدرت افکار عمومی در سایه این است که تمام داده‌ها در اختیار مردم قرار بگیرد و همه مردم بدانند چه خبر است و چه می‌گذرد و چه کسی بودجه می‌گیرد؟

ضرورت ادغام مراکز آموزشی وابسته به دستگاه های اجرایی در وزارت علوم

روحانی با طرح این سوال که چرا بعضی از وزارتخانه‌ها چند دانشگاه و دانشکده و پژوهشکده و پژوهشگاه دارند در حالی که نباید بیشتر از یک آموزش عالی داشته باشیم؟ ، گفت: یک آموزش عالی است؛ باید تمام بخش‌ها یا منحل و یا در داخل وزارت علوم ادغام شوند.
رئیس جمهور ادامه داد: جای شرمندگی است که بگویم یک لیسانسه، دکتری تدریس می‌کند؛ سواد خودش لیسانس است اما زیر دکتری را امضاء می‌کند، این به معنای آن است که آموزش عالی کشور در مسیر درست قرار ندارد و هر دستگاهی آموزش عالی دارد و هر کسی دانشگاه و استاد و دانشجو دارد و هر کسی مدرک صادر می‌کند. در تبصره ۲۱ بودجه امسال به این مسأله اشاره کردیم و خواهش می‌کنم شما هم یاری و کمک کنید تا این قدم مهم را برداریم.

دفاع از خرید خدمت در بخش آموزش و پرورش

رئیس جمهور گفت: نمایندگان محترم، ما خدمات را گران به مردم می‌دهیم، دولت خدمات را گران به مردم ارایه می‌کند و اگر شما می‌خواهید از گران‌فروشی صحبت کنید لطفا نام دولت را در این لیست بگذارید.

روحانی با اشاره به اینکه ما برای هر دانش‌آموزی به طور متوسط ۴ میلیون تومان از خزانه مردم و بیت‌المال هزینه می‌کنیم، گفت: البته به طور متوسط، در حالی که اگر دولت بخواهد این خدمت را از مردم بخرد و مردم خودشان این کار را انجام دهند، حداکثر یک میلیون تومان می‌شود که ۴ برابر از پول بیت‌المال برای یک دانش‌آموز هزینه می‌کنیم در حالی که می‌توانیم این را ارزان کنیم. البته این کار یکساله امکان پذیر نیست و ممکن است ۵ الی ۱۰ سال طول بکشد. امسال در بودجه این پیشنهاد را ارایه کردیم که سال آینده حداقل ۱۰ درصد به صورت خرید خدمت باشد و این می‌تواند بعدا نیز با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی ادامه پیدا کند.

امروز ذخایر بانک مرکزی از لحاظ ذخایر اسکناس از هر روز دیگر بهتر است

روحانی در تشریح اقدامات دولت در طول چند ماه گذشته برای کنترل التهاب بازار، گفت: اولاً بانک مرکزی ما تصمیم گرفت که بر مبنای مشکلات روزمره برنامه‌ریزی نکند، در گذشته بانک مرکزی هر روز که در بازار التهابی پیش می‌آمد ناچار می‌شد، پول بیشتر و اسکناس بیشتری را به بازار عرضه کند تا جلوی التهاب را بگیرد اما امروز به عکس عمل کردیم .

رئیس جمهور با بیان اینکه امروز ذخایر بانک مرکزی از لحاظ ذخایر اسکناس از هر روز دیگر بهتر است، گفت: امروز مشکلات بانک مرکزی به حداقل ممکن رسیده است و تلاش برای روابط بانکی با سایر کشورها برغم تحریم ادامه دارد و در واقع ثبات مالی و ارزی در یکی دو ماه گذشته مخصوصاً بعد از ۱۳ آبان را شاهد هستیم.

باید تمام بخش‌های دولت ملزم به عرضه اموال خودشان شوند

دکتر روحانی گام دوم را استفاده بیشتر از اموال و توانمندی‌های دولت برای سال آینده و سال‌های بعد دانست و گفت: ثروت و دارایی، فراوانی داریم منتها این ثروت‌ها را همه در گاوصندوق گذاشته و قفل شده است. دولت دارای با ارزش‌ترین زمین‌ها در داخل شهرها، در کنار شهرها و در مناطق مختلف کشور است و این زمین‌ها را قفل کرده است.

رئیس جمهور با ذکر مثالی در این زمینه اضافه کرد: در یک استانی یک زمین بسیار وسیعی که البته کنار شهر و وصل به شهر بود، وجود دارد، گفتم این زمین برای چه کسی است گفتند فلان وزارتخانه این را در مالکیت دارد برای طرحی از ۳۰ سال پیش، یعنی ۳۰ سال پیش زمین را گرفته در گاوصندوق گذاشته و قفل کرده و می‌خواهد ۴۰ سال بعد آنجا طرحی را اجرا کند. نباید اجازه دهیم. باید اموال و دارایی‌هایمان را مولد کنیم نه منجمد. بانک‌ها دارای بنگاه‌ها و املاک مختلف و اموال غیرمنقول در سراسر کشور هستند منتها اینها را نمی‌فروشند، بعد گفته می شود بانک ها نقدینگی ندارند. باید همه ملزم شوند و تمام بخش های دولت، اموال خودشان را عرضه کنند. به حول و قوه الهی با قولی که وزیر جدید کار داده سال ۹۸ ، سال عرضه بزرگ بنگاه‌های اقتصادی به بازار سرمایه خواهد بود. ان‌شاء الله همه شستا، به بازار سرمایه خواهد آمد. البته در همه این کارهایی که می‌خواهیم بکنیم، بعضی‌ها ضرر می‌کنند. هیأت‌ مدیره‌های مختلف، مجمع‌های مختلف، داستان‌هایی وجود دارد. لذا برای اینکه از اینها بگذریم، باید همه توان‌مان را بکار بگیریم.

مصوبه مهم شورای عالی امنیت ملی برای تسهیل در سرمایه گذاری ایرانیان خارج از کشور

روحانی اظهار داشت: باید سرمایه‌گذاری‌های جدید شروع شود. اگر امروز آمریکا جلوی سرمایه‌گذاری خارجی را گرفته است باید سرمایه‌گذاری‌های داخلی را با مشوق‌های لازم و سرمایه ایرانیان خارج از کشور جذب کرد. اخیراً در شورای عالی امنیت ملی با مصوبه‌ای که داشتیم کار تمام ایرانی‌های دو تابعیتی را تسهیل کردیم و برخی از مقررات را اصلاح کردیم و این مصوبه شورای عالی امنیت ملی را ابلاغ کردیم که هیچ ایرانی‌ برای ورود به ایران، تلاش در ایران و فروش اموالش ولو دو تابعیتی هیچ مشکلی نداشته باشد. این اقدام بزرگ شورای عالی امنیت ملی در ماه‌های اخیر به این دلیل بود که بتوانیم سرمایه ایرانیان را جذب کنیم.

برنامه دولت برای فعال سازی ۴ هزار واحد صنعتی در سال آینده

رئیس جمهور با بیان اینکه وزیر صنعت، معدن و تجارت برای سال ۹۸ قول هایی داده که در بودجه هم بخشی از آن منعکس شده است، گفت: تکمیل بیش از ۲ هزار بنگاه اقتصادی و صنعتی نیمه تمام توسط این وزارتخانه تعهد شده است؛ بیش از ۲ هزار هم بازسازی می‌شود و ۲۰ هزار میلیارد تومان هم تسهیلات برای این کار در نظر گرفته شده است؛ برنامه ما در سال آینده این است که بیش از ۴ هزار واحد صنعتی را فعال کنیم.

دو تصمیم مهم دولت برای کمک به چرخه تولید

روحانی گفت: دولت در هفته گذشته دو تصمیم گیری مهم داشت، نخست اینکه تمامی واردکنندگان بدون ثبت سفارش می توانند مواد اولیه را برای تولید از طریق مناطق آزاد وارد کنند، حال این تصمیم مهمی بود، از طرفی در هفته گذشته نیز تصمیم دیگری گرفتیم که براساس آن کالاهای ضروری بخشی از تولیداتمان را بدون انتقال ارز آزاد کنیم تا چرخه تولید به حرکت درآید.

نقش مهم بخش مسکن در ایجاد اشتغال در سال ۹۸ و تاکید مجدد بر تفکیک وزارتخانه‌ها

رییس جمهور اظهار داشت: ‌سازمان برنامه و بودجه مکلف شد که با تمام دستگاه‌های اجرایی بتواند با یک توافقی که بین هم مبادله می‌کنند برای اشتغال سال آینده ، یک حرکت بهتری داشته باشیم. در این راستا بخش مسکن بار سنگینی بر دوش گرفته است البته مسکن که می‌گویم شما هنوز جدا نکردید و راه و مسکن و شهرسازی همه چیز با هم است مثل صنعت و بازرگانی که هنوز جدا نکردید و البته ما هنوز در انتظاریم که مجلس شورای اسلامی کمک کند تا بتوان کشور را در شرایط بهتری اداره کرد. در بخش مسکن، وزیر مسکن و وزیر راه و شهرسازی قول داده که در دو سال آینده ۴۰۰ هزار واحد مسکونی برای بازسازی بافت‌های فرسوده و یا ایجاد مسکن و ۵۰۰ هزار برای تکمیل آنها مجموعاً ۹۰۰ هزار اقدام کند این اقدام برای اشتغال و صنعت مسکن تأثیرگذار خواهد بود.

برنامه دولت برای افزایش نرخ آب در فصل تابستان با هدف کنترل مصرف

روحانی گفت: وزارت نیرو تصمیم دارد نرخ خاصی را برای مصرف آب در تابستان نظر بگیرد که در دولت بحث می‌شود و این هم برای صرفه‌جویی و تعادل در مصرف آب است.