در حالی که اتحادیه اروپا فعالیت‌های خود را به شکل آشکار و نهان برای توافق بر سر تحریم‌های بیشتر بر ایران شدت می‌بخشد، هیلاری کلینتون سخن از لغو سریع تحریم‌های غرب علیه ایران در صورت همکاری ایران با قدرت‌های بزرگ می‌کند. نگاهی به اتفاقات اخیر در اقتصاد ایران و تحلیل کارشناسان از آن شاید بتواند سرنخی از بازی غرب به دست دهد.

سه کشور انگلستان، آلمان و فرانسه در یک نامه محرمانه به 27 عضو اتحادیه اروپا اقدام به انتقاد و تهدید به تحریم‌های بیشتر علیه آنچه عدم شفافیت در برنامه هسته‌ای کشور عنوان شده، پرداخته‌اند.

در بخشی از این نامه که در 20 سپتامبر نوشته شده، مستقیماً اشاره به پیشنهاد اروپا برای کمک‌هایی در بخش انرژی و هوانوردی در قبال تعلیق غنی سازی دارد، و آمده است: تا کنون ایران هیچ واکنش مثبتی به این پیشنهاد ما نشان نداده است.

همچنین در ادامه در بخش دیگر این نامه گزارش 30 ام ماه آگوست آژانس بین المللی انرژی را مورد اشاره قرار داده و بر این اساس نوشته است که: [این گزارش منجر شد] که یک‌بار دیگر نگرانی‌های ما [از برنامه هسته‌ای ایران] افزایش یابد. در گزارش آژانس تنها اشاره شده بود که ایران انبارهای ذخیره اورانیوم غنی شده را افزایش داده است.

متن این نامه در حالی منتشر شده و به دست تعدادی از رسانه‌ها افتاده است که قرار است در نشست پیش روی اتحادیه اروپا در 15 اکتبر، مقامات مالی و دیپلمات‌های اروپایی برای توافق بر سر تحریم‌های بیشتر بر علیه ایران در بخش انرژی، مالیه، تجارت و حمل و نقل توافق کنند. این مطلب را تعدادی از دیپلمات‌های اروپایی که نخواسته‌اند نامشان فاش شود افشا کرده‌اند.

این در حالی است که گفته می‌شود دیوید کوهن معاون وزارت دارایی آمریکا قرار است در این هفته به اروپا سفر کرده و در دیدار با مقامات کشورهای آلمان، فرانسه، ایتالیا و انگلستان برای اعمال فشار بیشتر بر ایران مذاکره کند. بر اساس اطلاعات در یافتی خبر گزاری بلومبرگ، محور این گفتگوها پیدا کردن راه حلی برای جلوگیری از ایران در خصوص مسیرهای دور زدن تحریم‌های فعلی است.

گفته می‌شود این مذاکرات احتمالاً شامل اقدام به محدودیت‌های بیشتر در سر راه بانک مرکزی و همچنین اقداماتی برای پیچیده‌تر کردن و سخت‌تر کردن دسترسی ایران به منابع ارزی است.

در همین حال، اخیراً هیلاری کلینتون اعلام کرده است که چنانچه ایران در برنامه هسته‌ای خود با قدرت‌های جهانی همکاری کند، احتمال تخفیف‌های قابل توجه در تحریم‌ها وجود دارد. وی مستقیماً دولت ایران را مسئول اوضاع اقتصادی موجود در کشور دانسته و صراحتاً بیان کرده است که هدف آمریکا متقاعد کردن حکومت ایران برای مذاکرات جدی در خصوص برنامه هسته‌ای‌اش است.

به گزارش تابناک، طی هفته‌های اخیر افزایش بی منطق بهای ارز و دلار در کشور که به عقیده بسیاری از کارشناسان بیش از همه ناشی از اخلالگری ارزی است، مورد توجه بسیاری از رسانه‌های غربی قرار گرفته. بسیاری از دیپلمات‌ها و رسانه‌های غربی مدعی شده‌اند که اقتصاد ایران تحت فشار بسیار زیادی قرار دارد و ارزش ریال در مدتی کوتاه بیش از 50 درصد کاهش یافته.

اما نکته مهم در اینجا است که تقریباً همه کارشناسان سیاسی و اقتصادی بر این باورند که اقتصاد ایران با وجود همه فشارها آن گونه که تصور می‌شود به مرز بحران و فروپاشی نرسیده است و تحریم‌ها نمی‌تواند ایران را در مجبور به تعطیلی مسئله هسته‌ای کند.

بیژن خواجه پور، مشاور اقتصادی و استراتژیک موسسه تحقیقاتی مستقر در وین چندی پیش در مصاحبه‌ای که در واشنگتن با رسانه‌ها کرد گفت که با افرادی که معتقدند اقتصاد ایران در حال فروپاشی یا در مرز فلج شدن است کاملاً مخالف است.

وی گفت: اقتصاد ایران بسیار بزرگ و پیچیده است و صنایع داخلی آن به قدری وسیع هستند که توان جایگزینی تقریباً همه واردات ضروری را دارند. ایران برای مدت زمانی طولانی در تحریم به سر برده و اکنون رهبران این کشور به خوبی راه مقابله با تحریم‌ها را میدانند. تحریم‌ها به هدف خود نخواهند رسید.

به نظر می‌رسد که اقدام اروپا برای تهدید به تحریم‌های بیشتر در کنار سخنان اخیر کلینتون حاوی این نکته مهم است که دیپلمات‌ها و مقامات غربی به این نتیجه رسیده‌اند که علیرغم تحریم‌ها و فشار آن‌ها بر اقتصاد ایران و زندگی مردم جامعه، این فشارها نتوانسته ایران را از مسیر دست‌یابی به تکنولوژی هسته‌ای و تعقیب برنامه هسته‌ای خود منحرف سازد.

هدف از پیشنهاداتی برای لغو تحریم‌ها – آن هم به شکلی سریع – در کنار تهدیدهایی برای تحریم بیشتر بیش از همه به نظر برای استفاده از فرصت پیش آمده در اقتصاد ایران برای رسیدن به خواست تعلیق همیشگی غنی سازی اورانیوم در کشور است.