امروز هیأتی از گمرک ایران برای بررسی وضعیت کالاهای مانده در گمرک عازم این استان و گمرک شهید رجایی شدند.

در مسیر رسیدن به منطقه ویژه اقتصادی شهید رجایی که تمرکز کالاهای وارداتی در ‌آنجاست و تقریباً نیمی از واردات کشور از این بندر انجام می‌شود، تردد وسایل نقلیه سنگین مانند گذشته شلوغ و پرحجم نیست. وقتی از درب ورود بندر وارد می‌شویم، طرف مقابل یعنی درب خروج خبری از دپو و ترافیک سنگین چند لایه کامیون‌ها برای خروج از بندر به چشم نمی‌خورد. برخلاف ماه‌های گذشته تعداد انگشت‌شماری کامیون منتظر تأیید درب خروج گمرک بود.

در حال حاضر یکی از مشکلات و اظهارات برخی پایتخت‌نشینان و فعالان بخش خصوصی، این است که کالا در گمرکات به ویژه بنادر رسوب کرده و ترخیص آن با دشواری‌هایی همراه است که به انواع مختلف عنوان می‌شود، بیش از 130 هزار کانتینر در گمرکات و گمرک شهید رجایی رسوب کرده است.

بررسی میدانی خبرنگار ما نشان می‌دهد، پهلوگیری کشتی‌ها کاهش یافته و به ندرت آماری از تخلیه بار کشتی می‌آید. امروز (شنبه ۱۵ دی ۹۷) نیز کشتی برای تخلیه مشاهده نشد.

برخی معتقدند بسیاری از کالاهای مصرفی که منجر به رونق بندر و فعالیت‌های گمرک بوده اکنون ممنوع است، اما در این میان بسیاری از کالاهای تولیدی و واسطه‌ای که خطوط تولید گمرک‌ها را راه می‌اندازد، با مشکلاتی همراه است.

در گمرک شهید رجایی سه رویه گمرکی واردات، صادرات و ترانزیت انجام می‌شود و عمده کالاها به صورت کانتینری، فله‌ای و تجهیزات مجوز خروج دریافت می‌کنند.

مهرداد جمال ارونقی در سطح هیأتی از مسئولان بخش ترانزیت، واردات، صادرات، ایکس‌ری به گمرک شهید رجایی آمده است در جمع مدیران عنوان می‌کند 70 درصد مشکلات به حوزه گمرک برنمی‌گردد و سازمان‌های همجوار برای مباحثی مانند ثبت سفارش، اظهارنامه و ارز مشکل دارند.

قرار است طبق موافقت‌ها هر چه گزارش کنیم اعم از تأمین ارز و ثبت سفارش یا سایر موارد با آن موافقت شود. عصر امروز نیز جلسه دو ساعته‌ای وزیر اقتصاد خواهد داشت و اگر بتوانیم بازخوردی از مشکلاتی که امکان حل آن وجود ندارد دریافت کنیم، می‌توان امیدوار به حل آن بود.

معاون فنی گمرک با تأکید بر اینکه در اخبار رسانه‌ها گفته شد 140 هزار کانتینر در بنادر دپو شده، گفت: تا دیروز که آمار گرفتم 46 هزار کانتینر دپو شده وجود دارد. همچنین یک کشتی کالای اساسی برای تخلیه در روزهای آینده پهلوگیری می‌کند.

وی ادامه داد: یکی از مشکلات مربوط به TSC (سامانه ارزش گمرک) وجود داشت که به بهترین نحو در حال حل آن هستیم امروز آن دسته از مشکلات که قابل مرتفع شدن است بررسی خواهد شد و اگر نیاز به حل در ستاد است گزارش خواهیم کرد. چندین هزار پیامک داشتم که جدای از تبریکات مربوط به مشکلاتی است، ملت گرفتار هستند و باید مشکلات آنها در چارچوب مقررات رسیدگی شود. دولت نیز به قید فوریت خواستار حل این مسائل تجارت است و گفته شده اگر مشکلی است می‌توان در مورد آنها تصمیم‌گیری کرد.

معاون فنی گمرک با بیان اینکه تاکنون میدانی بررسی از مشکلات به وجود آمده، وجود نداشت عنوان کرد: خیلی از این مشکلات قابل حل است و به یاد داشته باشید تا اینجا هستیم نباید مشکلی باقی بماند.

در ادامه سعید میرزایی معاون فنی گمرک شهید رجایی در این باره به فارس، گفت: بیشتر مشکلات واردات و ترخیص کالاها به تغییر گروه‌های کالایی و ثبت سفارش بازمی‌گردد و در این رابطه بسیاری از کارشناسان در بررسی‌ها ردیف تعرفه‌ها را تغییر می‌دهند. در بحث ثبت سفارش نیاز به اصلاح داریم. دومین مشکل مربوط به کد رهگیری بانک و مسأله تأمین و تعهدات ارزی است که معمولاً 20 روز تا یک ماه در پروسه اداری قرار می‌گیرد.

وی دیگر مشکلات را متوجه زمان‌بر بودن پروسه اداری میان سازمان‌های هم‌جواز گمرک دانست و عنوان کرد: با طولانی شدن فرایند ترخیص که نیاز به مجوزهای گوناگون دارد ثبت سفارش منقضی می‌شود و مجدداً دچار مشکلات عدیده‌ای می‌شویم.

در ادامه ارونقی به خبرنگاران می‌گوید: یکی از مشکلات مربوط به ترخیص و نقل و انتقال کالا بدون ارز است که آن را احصا خواهیم کرد و به ستاد ارجاع می‌دهیم در حال حاضر نماینده‌ای از نظام بانکی در جمع ما حضور ندارد. مشکل بانکی بیش از 10 تا 20 درصد است.

در جریان بررسی مشکلات واردات و ترخیص کالاها ارباب رجوع صف کشیده و یک به یک مشکلات خود را با معاون فنی گمرک مطرح می‌کنند که اهم آن نشان می‌دهد، ثبت سفارش و تغییر گروه کالایی، مشکلات بانکی و موانع سیستمی گمرک نیاز به مرتفع شدن و تسهیل واردات است.

بر این اساس فردی 25 روز از کالای خود را اظهار کرده و کارشناس گمرک اقدامی انجام نداده حتی مسئول فنی گمرک رجایی به این فرد اخطار داده اما باز هم توجهی نشده است.

نمونه دیگر تغییر مسیر زرد و قرمز یک کالا بوده که بیش از 9 روز طول کشیده و ارباب رجوع آن عنوان می‌کند خط تولید خوابیده و مواد اولیه مربوط به قطعات CKD کمپرسی است.

ارباب رجوع دیگری که از فرایند ترخیص گروه مپنا را بر عهده دارد عنوان کرد: 750 اظهارنامه برای واردات مواد اولیه داریم که بخش بخش آن را اظهار کردیم، در یک اظهارنامه قطعه‌ای گفته شد که نیاز به استاندارد دارد اما سازمان استاندارد گفته است که نیازی به استاندارد نیست با این حال در گمرک با مشکل مواجه هستیم. ارزش کل اظهارنامه‌ها 500 میلیون یورو ال‌سی باز شده است.

ارباب رجوع دیگری عنوان می‌کند: 70 درصد کالا را ترخیص کرده و 30 درصد مانده به دلیل مشکلات ارزی اکنون مهلت ثبت سفارش تمام شده و سامانه گمرک امکان تأیید ثبت سفارش قبلی را که مشمول زمان شده است را نمی‌دهد.

فرد دیگری واردات قطعات ماشین لباسشویی ابراز کرده و معتقد است: ثبت سفارش استانی شده و به مشکل خورده‌ایم می‌گویند باید مأخذ هر تعرفه را جداگانه اظهار کنیم، اما برای آنکه تسریع شود بالاتر از میانگین تعرفه‌ها آن را ثبت کردیم، اما کالا از مهر ماه همچنان با مشکل ترخیص مواجه است.

فرد دیگری ظروف شیشه‌ای وارد کرده و به دلیل آنکه فرایند ترخیص آن طولانی شده کالا متروکه و پس از طی شدن فرایند اموال تملیکی 60 میلیون تومان برای آزاد شدن آن پرداخت کرده اما مجدداً در گمرک با مشکل ارزش روبه‌رو است.

ارباب رجوعی اظهارنامه مربوط به جعبه آچار خاصی که کاربرد آن در ماشین‌آلات است آورده هر چند تا قبل از 21 شهریور 97 امکان ترخیص بدون انتقال ارز وجود داشته اکنون با تغییر گروه کالایی جزو اقلام ممنوعه محسوب می‌شود و کل ارزش آن حدود هزار یورو است که قرار شد با اختیارات موجود این مشکل حل شود.