عبدالناصر همتی در گفت و گوی زنده برنامه "تیتر امشب" شبکه خبر، در پاسخ به اینکه پرسش که به عنوان سکاندار بانک مرکزی چه ارزیابی از مهمترین دستاوردتان در شش ماهه گذشته دارید، اظهارداشت: بسیار خوشحالم که در این مقطع مهم کشور در خدمت مردم بودم و یکی از افتخارات دوران خدمت هستم البته با همکاری همکاران و قوای سه گانه و دولت توانستیم یکی از تهدید های اصلی را که توطئه دشمن بود خنثی کنیم که در نهایت اتفاق نیفتاد .

وی با بیان اینکه، به سمت پایداری اوضاع اقتصادی در حال پیش روی هستیم و یکی از موفقیت های شش ماهه گذشته این است که در بر قدرت بزرگ جهانی غلبه کرده ایم، گفت: مهمترین دستاورد این دوره ایجاد ثبات و آرامش نسبی در بازارها و همچنین ارز است.

رییس کل بانک مرکزی در پاسخ به اینکه برخی در اظهار نظرها نگرانی هایی را برای بازار ارز دارند، گفت: بسیاری از وضعیت اطلاع ندارند و بخاطر شرایط خاص اطلاعات اقتصادی ارائه نمی شود البته برنامه و سیعی داریم و تصویر های نگران کننده نیست.

همتی ، وضعیت ارزی کشور را خوب دانست و تصریح کرد: مشکلی در این زمینه نداریم و کنترل ها کامل است به نحوی که مبادی ورودی مناسب و پیش بینی برای میان مدت یک تا دو ساله بری بازار داریم و اگر اطلاع رسانی نمی شو د به دلیل بر خی از موارد بوده که به دلیل استراتژی اعلام نمی شود.

وی گفت: البته در مقاطعی مانند اواخر دسامبر به دلیل قطع واردات نفت توسط برخی از کشور ها مشکلاتی ایجاد و رفع شد و با برنامه ریزی های انجام شده جریان ورود ارز به کشور تشدید می شود.

رییس کل بانک مرکزی گفت: در حال حاضر اجباری ایجاد شده که درآمدهای نفتی کم شود و به سمت درآمدهای غیرنفتی برویم. بنابراین ما برنامه داریم و مردم خواهند دید که برنامه ها به تدریج اجرا و روند تکیه بر امکانات داخلی بیشتر می شود.

وی، درباره بازگشت ارز حاصل از صادرات، بیان داشت: برخی صادرکنندگان عادات کرده بودند و روالی برای بازگشت ارز به نیما نبود ولی تعاملات خوبی اخیرا انجام دادیم و با تولیدکنندگان صادراتی صحبت شد و حتما جریان ورود ارز به چرخه اقتصادی تشدید می شود و به تدریج واردکنندگان و صادرکنندگان به هم متصل می شوند. با این وجود حدود ۹.۲ میلیارد دلار در سامانه نیما توسط صادرکنندگان غیرنفتی ارز وارد شده که البته این رقم هنوز کم است.
همتی درباره بحث واردات بدون انتقال ارز، خاطرنشان کرد: واردات بدون انتقال ارز را باید بگوییم که کجاست؟ کشور برای واردات اولویت بندی دارد. اگر ارز خارج از کشور است برای چه کسی است؟ بدون انتقال ارز یکی از روش های بد است که مدیریت بانک مرکزی را در بخش ارز بهم می زند. در زمینه واردات خودرو بدون انتقال ارز هم با هیات وزیران صحبت کردیم و دولت با اصلاح این رویه موافقت کرد.

رییس کل بانک مرکزی اظهارداشت: در واقع واردات بدون انتقال ارز یعنی اینکه در نهایت ارز از بازار تامین می شود و این یعنی فشار تقاضا در بازار. در روزهای اخیر کمیسیون تلفیق مصوبه ای داشت که واردات مواد اولیه بدون انتقال ارز آزاد شود و من امروز به کمیسیون تلفیق رفتم و درباره این موضوع صحبت شد که نهایتا از دستور کار خارج شد.

وی تصریح کرد: اخیرا در مناطق آزاد نیز برای واردات محدود مواد اولیه به صورت بدون انتقال ارز موافقت کردیم که البته با مدیریت وزیر صمت باید دنبال شود. همچنین در زمینه صادرات ریالی نیز باید گفت که شما یا باید ارز و یا کالا به کشور وارد کنید و غیر از این یعنی خروج سرمایه از کشور و ما اگر منصف باشیم باید در این بخش کنترل داشته باشیم و در حال حاضر با شبکه های صرافی در سایر کشورها توافقاتی شده تا ارز به چرخه اقتصاد کشور بازگردد.

رییس کل بانک مرکزی افزود: امیدواریم صادرکنندگان در این بخش نیز همکاری کنند. در مردادماه و شهریورماه سختی زیادی داشتیم و ما باید به هر نحوی جلوی سقوط ارزش پول ملی را می گرفتیم و ترامپ با شادی از این وضعیت سخن می گفت و ما در این شرایط تنها با ارز نمی توانستیم کنترل کنیم و من به این موضوع رسیدم که سفته بازی از مسیر ریال در حال انجام است.

رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: ۸ هزار میلیارد تومان ارزش چک‌های تضمینی بود که ۱۰ درصد آن نیز اگر برای خرید ارز و سکه استفاده شود حساب کنید که چه بلایی سر کشور می‌آید.

همتی خاطرنشان کرد: از شورای هماهنگی سران قوا تشکر می‌کنم که حمایت و پشتیبانی کردند تا بتوانیم این برنامه‌ها را پیش ببریم و قوه قضاییه نیز حمایت لازم را انجام داد تا بانک مرکزی بتواند برنامه‌های خود را اجرایی کند.

وی افزود: بررسی‌های ما نشان می‌دهد در تعداد تراکنش‌های پوزها هماهنگی منطقی بین سال ۹۷ و ۹۶ وجود دارد اما از نظر مبلغ اختلاف به ۱۲۰ هزار میلیارد رسیده بود که در دی ماه این میزان به حد نرمال رسید و مشخص می‌کند که سفته بازی در بازار کاهش یافته است.

رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: تراکنش‌های با مبلغ بالا همان خرید ارز در هرات و سلیمانیه و استانبول و حتی کانادا بوده که پول ملی را هدف قرار داده بودند.

وی افزود: در مورد چک‌های تضمینی نیز شرایط به چنین شکلی بوده و آمارها نشان می‌دهد که تراکنش‌ها و چک‌های تضمینی عمده ابزار حمله به بازار ارز و اقتصاد کشور بوده که خوشبختانه با این اقدام بخش قابل توجهی از این عملیات سفته‌بازی که خارج از کنترل بانک مرکزی بود کنترل شد و نرخ ارز با سرعت به سمت پایین حرکت کرد و امیدواریم به تدریج با ثبات بیشتر به وضعیت مطلوب‌تری برسیم.

وی درباره سیاست‌های پولی و بانکی اظهار داشت: اگر در این زمینه تصمیمی بگیریم باید کارشناسی باشد چند صد ساعت کار و طراحی برای سیستم بانکی انجام شده، سیستم بانکی ما وضعیت ویژه‌ای دارد که از قبل انباشته شده و تراز بانکی ما به سرعت اصلاح نمی‌شود.

همتی با بیان اینکه سیاست‌های پولی تنها تعدیل نرخ سود نیست بلکه هدف‌گذاری تورم برای بانک‌مرکزی مهم است، افزود: هدف‌گذاری بانک مرکزی باید برای تورم باشد و بر اساس این هدف‌گذاری که مناسب برای رشد اقتصادی پایدار کشور باشد باید از طریق ابزارهای سیاست پولی که مهمترین آن سیاست‌های بازار باز است نرخ سود را تنظیم کند.

وی ادامه داد: یکی از این سیاست‌ها این بود که سود سپرده‌های کوتاه‌مدت را از روز شمار به ماه‌شمار تبدیل کردیم که اثرات زیادی را بر ترازنامه بانک‌ها خواهد گذاشت.

همتی درباره بازار متشکل ارزی نیز گفت: اکنون با وجود اینکه نرخ ارز از طریق سیستم سنا اعلام می‌شود اما هنوز بازار متشکل ارزی نداریم که در وهله اول با مصوبات شورای پول و اعتبار زمینه‌های اجرای آن فراهم شده و طی یکی دو هفته آینده عملیاتی می‌شود.

وی تاکید کرد: بازار متشکل ارزی برای خرید و فروش عمده اسکناس صرافی‌ها و بانک‌ها طراحی شده و بانک مرکزی نیز از طریق بانک‌های عامل بازیگردان اصلی این بازار خواهد بود.

وی یادآور شد: هر میزان تامین ارز در بانک مرکزی انجام شود باید به روز بر روی سایت قرار گیرد که این کار را به طور جدی اجرا می‌کنیم و دستور رئیس جمهور است که امیدواریم به شفافیت کمک کند.

ریشه کن کردن فساد از حوزه ارز برنامه جدی بانک مرکزی

همتی با بیان اینکه باید بپذیریم رانت‌خواری در کشور زیاد شده و باید فکر اساسی برای این موضوع کنیم، تاکید کرد: یکی از برنامه‌های جدی بانک مرکزی این است که فساد را در حوزه ارز ریشه‌کن کنیم.

رییس شورای پول و اعتبار در ادامه درباره انتقادها از تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی توضیح داد: اقتصاد ما دچار شوک از سوی سمت عرضه شد و برای اینکه تورم ناشی از این شوک به حداقل برسانیم، بررسی آماری در بانک مرکزی انجام شد زیرا در صورت تصمیم غلط، فاصله تورمی کالاهای مشمول ۴۲۰۰ تومانی و کالاهای غیر مشمول بسیار زیاد می شد.

وی افزود: اگر این ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست مصرف کننده نهایی نرسید، ضعف بزرگی است که باید اصلاح شود و امیدواریم به تصمیم درستی برسیم و دغدغه دولت این است که ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست مصرف کننده نهایی برسید و در صورت عدم تحقق این موضوع، باید در جهت اصلاح این سیستم اقدام شود.

همتی درباره حساب سپرده های ریالی مبتنی بر ارز، توضیح داد: این طرح اکنون در مرحله تصویب است و اجرایی نشده و مردم با اجرای این طرح می توانند به جای خرید ارز یک حساب ریالی مبتنی بر ارز افتتاح کنند و باید بازده و ریسک آن را نیز خود متحمل شوند و بانک مرکزی نیز به عنوان پشتوانه بانک ها برای ریسک های احتمالی این حساب ها است.

رییس کل بانک مرکزی درباره کانال مالی ایران اروپا (SPV) توضیح داد: مشکل ایجاد این کانال، مشکلات فنی و برخورد طرف اروپایی به دیوار تحریم های آمریکا است و اروپایی ها نگران فشارهای آمریکا در این زمینه هستند.

وی افزود: البته تمام برنامه ریزی های ما بدون اتکا بر این چرخه مالی است و اکنون تمام اقدامات و زمینه های لازم برای مبادله ارز با کشورهایی مثل چین، کره، ترکیه، هند، روسیه و ... وجود دارد و مسیر رفت و آمد ارز مشخص و برنامه ریزی شده است.

همتی با اشاره به اینکه مذاکرات ما نشان از تمایل طرف اروپایی دارد و به این روند خوشبین هستم، گفت: ایران از اجرای این طرح و آغاز به کار این کانال استقبال می کند.

رییس شورای پول و اعتبار با رد ارتباط کانال مالی ایران و اروپا و FATF، گفت: این دو موضوع ارتباطی به هم ندارند و FATF لوایح ۴ گانه ای است که اکنون در مجلس در حال پیش روی است و از جمله ضروریات سیستم بانکی است و اکنون نیز با توجه به طرح این موضوع در مجلس، نگرانی از این جهت وجود ندارد و امیدوارم این لوایح تصویب شود.

رییس شورای پول و اعتبار با اشاره به اضافه شدن ژاپن به جمع ۸ کشور خریدار نفت از ایران، گفت: میزان فروش اکنون بیش از یک میلیون بشکه است و باید به این نکته توجه داشت که راه های دیگری برای کسب درآمد از طریق صادرات فروش نفت وجود دارد و نگرانی از این بابت وجود ندارد و سیاست ما این است که بند ناف درآمد ناشی از نفت در بودجه بریده شود.

همتی ادامه داد: به نظر من اکنون روند خوبی است و دشمن قصد به سختی انداختن مردم را داشت که تا حدودی موفق شد و دولت نیز در تلاش است تا فشار بر مردم کاهش یابد اما اگر این مقاومت ادامه یابد و همه بدانند که در جنگ اقتصادی هستیم به طور حتم شرایط روز به روز بهبود خواهد یافت.

رییس کل بانک مرکزی درباره حماسه ۲۲ بهمن ماه گفت: روز ۲۲ بهمن ماه حماسه بزرگی اتفاق خواهد افتاد و مردم نشان خواهند داد که پای نظام و کشورشان می‌ایستند و ضربه سختی به دشمن می‌زنند.

حذف چهار صفر از پول ملی در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد

وی با بیان این که حذف چهار صفر از پول ملی در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد، اظهار داشت: به ما اعلام کردند که اولویت بانک مرکزی حذف چهار صفر از پول ملی نیست، ما نیز اعلام نکردیم اولویت اصلی بانک مرکزی انجام این موضوع است چرا که بانک مرکزی موضوعات مختلفی را در دستور کار قرار داده و طرح حذف چهار صفر از پول ملی نیز یکی از مسائل است.

همتی افزود: پول‌های مسکوک فلزی ما ارزش فلزشان بیشتر از ارزش اسمی پول است و همین مسئله باعث شده تا گونی گونی می‌برند و نیکل آن را می‌فروشند و باید این مسئله را بپذیریم که رخ داده است و برای آن راهکار داشته باشیم.

وی با تاکید بر تاثیر حذف چهار صفر بر سرانه اسکناس گفت: میانگین سرانه اسکناس کشور به ۱۰۳ عدد رسیده در حالیکه با حذف چهار صفر به ۲۵ عدد کاهش پیدا می‌کند.

رییس کل بانک مرکزی با اشاره بررسی لایحه حذف چهار صفر توسط دولت، گفت: لایحه حذف چهار صفر از پول ملی به دولت رفته و در حال بررسی است و در صورتی که دولت نپذیرد نیز پیشنهادی از سوی بانک مرکزی بوده اما در صورتی که پذیرفته شده، مجلس بررسی آن را برای اعلام قانون در دستور کار قرار می‌دهد و پس از آن اجرای طرح حذف چهار صفر از پول ملی به زمانی بالغ بر دو سال زمان نیاز دارد تا اسکناس‌های جدید وارد و اسکناس‌های قدیمی خارج شوند.

وی در پاسخ به ادعای برخی کارشناسان مبنی بر هزینه‌زایی چاپ پول‌های جدید توسط بانک مرکزی با حذف چهار صفر از پول ملی، خاطر نشان کرد: برخی گفتند حذف چهار صفر از پول ملی هزینه زیادی به منظور چاپ اسکناس جدید ایجاد می‌کند در حالی که هزینه جدیدی را ایجاد نمی‌کند و اسکناس‌های جدید به جای اسکناس‌های فعلی در چرخه چاپ قرار می‌گیرد و اسکناس‌های قدیمی به تدریج کنار می‌روند.

همتی افزود: اسکناس ۵۰۰ تومانی ضرب می‌شود که هزینه ساخت آن ۴۰۰ تومان است در حالی که ارزش این اسکناس صرفا ۱۰۰ تومان بیشتر از هزینه تولید آن است و باعث شده تا دیگر نتوان چاپ و ضرب این دسته از مسکوکات را ادامه داد.

رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: روند تورم به سمت ثبات است و ما نیز در صورت در دستور کار قرار گرفتن حذف چهار صفر از پول ملی برای چاپ اسکناس‌های جدید تا زمان ثبات تورم منتظر می‌مانیم تا مشکلی ایجاد نشود.

همتی با بیان این که تومان در جامعه فراگیر شده است، گفت: الان همه می‌گویند تومان، هیچ کسی نمی‌گوید ریال جز افرادی که در بانک مشغول فعالیت هستند، وقتی همه می‌گویند تومان و اسکناس را تومان می‌گویند پس چهار صفر اضافه به شمار می‌رود و سوری است که نه در تورم و نه در بحث رشد اقتصادی تاثیر گذار است.

نسبت ریال در مقابل سایر ارزهای خارجی بسیار پایین است و این نشان می‌دهد که ارتباط بین المللی ریال پایین است و بانک مرکزی اعتقاد دارد که حذف چهار صفر از پول ملی می‌تواند علاوه بر کاهش هزینه‌ها، بهبود و اصلاح محاسبات ریاضی، ارزش سوری پولی ملی در مقابل ارزهای خارجی را بهبود بخشد.

رییس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که چرا ابر تورم اقتصادی و سقوط ارزش پول ملی رخ نداد، اظهار داشت: اعتقاد دارم صحبت‌های مطرح شده درباره وجود ابر تورم یا سقوط ارزش پول ملی تئوریک بوده و به عمق توانایی کشور فکر نشده است؛ صحبت‌ها بر این بوده که ارزش پولی ملی به شدت سقوط خواهد کرد و نقدینگی به شدت افزایش پیدا خواهد کرد که بدین گونه نبوده است.

وی درباره میزان نقدینگی ادامه داد: میزان نقدینگی در ۹ ماهه ابتدایی امسال در مقایسه با پایان سال ۱۵ درصد رشد داشته که در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته نیز ۱۵ درصد رشد وجود داشته است؛ این بدین معناست که رشد نقدینگی هیچ تغییری نداشته و بانک مرکزی کنترل کامل بر بازار پول دارد.

همتی افزود: بنده زمانی که سکان بانک مرکزی را در دست گرفتم، اضافه برداشت سیستم بانکی ۵۵ هزار میلیارد تومان بود اما این در حالی است که امروز اضافه برداشت سیستم بانکی ۵۰ هزار میلیارد تومان است و با اجرای سیاست‌های پولی ۵ هزار ملیاراد تومان از اضافه برداشت سیستم بانکی کاهش پیدا کرده است.

رییس کل بانک مرکزی با اشاره به ادعای افزایش سود بانکی برای کنترل تورم گفت: برخی عنوان کردند که سود بانکی را بالا ببرید تا تورم را کنترل کنید این در حالی است که تورمی که در کشور ما وجود دارد کشش تقاضا نیست و ناشی از شوک عرضه است و برای جلوگیری و کنترل آن نباید سود بانکی را افزایش داد، علاوه بر این زمانی که سود بالا ببرود با توجه به ناترازی سیستم بانکی مشکلات جدی در بخش بانکی به وجود خواهد آمد.

وی خاطر نشان کرد: بنده با عقل جمعی و خرد جمعی کارها را پیش می‌بریم و بانک مرکزی با اقتصاددانان جلساتی را برگزار می‌‎کند و از نظرات استفاده می‌شود.

وی در رابطه با حواشی یکی از بانک‌ها گفت: شبکه ضد انقلاب به دنبال ایجاد اختلال در نظام بانکی با خبر سازی برای یکی از بانک‌ها بود که با تدابیر بانک مرکزی این افکار کنترل شد.

رییس کل بانک مرکزی در پایان تاکید کرد: مردم کشور مطمئن باشند که تورم کنترل شده و این مسئله ادامه پیدا خواهد کرد، ثبات در اقتصاد حفظ می‌شود و ثبات ارز نیز ادامه خواهد داشت؛ به عنوان رییس کل بانک مرکزی حرفی را نمی‌زنم که نتوانم اجرا کنم یا واقعیت نداشته باشد، بانک مرکزی بر بازار ارز و پول مسلط است و این دوره خواهد گذشت و اطمینان دارم ملت بزرگ ایران از این آزمایش سربند خواهند بود.