نفت برنت و نفت آمریکا در یک ماه گذشته به ترتیب ۸ و ۱۰ درصد رشد را تجربه کردند با این حال سرعت رشد این دو محصول تا حدی در روز گذشته که اولین روز کاری هفته بود تعدیل شده است. این افزایش قیمت‌ها چه اثراتی بر بازارهای مختلف پتروشیمی داشته است؟ همان‌طور که پیش از این در گزارش‌های متعدد به بررسی رابطه بین قیمت نفت و بهای محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی پرداخته‌ایم، این بازارها یکی از مهم‌ترین نقاط هدف اثرات ناشی از رشد قیمت طلای سیاه محسوب می‌شوند. این اثرگذاری هم از کانال رشد بهای خوراک نفتا ایجاد می‌شود و هم از کانال خوراک گازی.
بازارهای آسیایی پلیمری روی مدار رشد

بررسی ماهانه بهای نفتا نشان می‌دهد قیمت این ماده اولیه صنعت پتروشیمی در این بازه زمانی ۱۱ درصد رشد کرده است که این میزان رشد قیمت روی قیمت‌های جهانی محصولات مختلف اثرات مثبتی از خود بر جای گذاشته است به‌طوری‌که‌ به‌طور میانگین ۵ تا ۷ درصد قیمت محصولات پلیمری و ۳ تا ۵/۴ درصد قیمت محصولات شیمیایی با رشد روبه‌رو شده‌اند. بررسی‌ها همچنین نشان می‌دهد قیمت اتانول در همین بازه زمانی بیش از ۶ درصد و پروپان نزدیک به ۲ درصد افزایش یافته است. داده‌های اداره اطلاعات انرژی نشان می‌دهد در هفته گذشته تولید نفت خام در آمریکا به ۱۲ میلیون بشکه در روز رسیده است اما رشد تولید ناخالص داخلی در این کشور نگرانی‌ها را برای وضعیت تقاضا و عرضه نفت در ماه‌های پیش رو تشدید کرده و این موضوع روی بهای محصولات پتروشیمی نیز اثرگذار خواهد بود.

بهای نفتا نیز در بازارهای جهانی به‌طور میانگین در محدوده ۵۱۰ دلار در هر تن معامله می‌شود با این حال بازار آسیا هفته گذشته قیمت ۵۴۸ دلار در هر تن را نیز تجربه کرده است. این موضوع باعث شد قیمت سایر محصولات نیز در آسیا با افزایش روبه‌رو شود به‌عنوان مثال قیمت اتیلن در این منطقه در هفته قبل افزایش یافت. دسترسی محدود به این محصول در بازار آسیا در کنار رشد تقاضا برای آن نیز روند مذکور را تشدید کرده است. طبق آمارهای پلیمرآپدیت، قیمت اتیلن در شمال شرق آسیا در هفته گذشته به هزار و ۲۰۰ دلار در هر تن رسید اما در جنوب شرق آسیا قیمت این محصول هزار و ۸۵ دلار ثبت شده است با این حال رشد قیمتی در حدود ۱۰ دلار در هر تن در این دو بازار نکته مشترک هر دو بود. موضوع حائز اهمیت اما آن بود که افزایش تقاضا در چین وزن تقاضا را در آسیا افزایش داده و انتظار می‌رود این موضوع به‌عنوان نکته‌ای کلیدی درآینده این بازار نقش ایفا کند. قیمت پروپیلن در بازارهای آسیایی نیز به همین دلایل با رشد روبه‌رو شد.

هفته گذشته قیمت هر تن پروپیلن در کره‌جنوبی ۹۲۵ دلار فوب بود اما همین محصول در بازار چین ۳۰ دلار بالاتر معامله می‌شد که نشان می‌دهد در هفته گذشته قیمت‌ها در هر روز تقریبا ۵ دلار افزایش را تجربه کرده است. بالطبع با رشد قیمت پروپیلن تولیدکنندگان محلی پلی‌پروپیلن نیز قیمت‌های خود را افزایش دادند و قیمت این محصول به هزار و ۱۵۰ دلار در هر تن رسید. کارشناسان بازارهای پتروشیمی معتقدند در حال حاضر یکی از اهرم‌های مهمی که بازار این محصولات را هدایت می‌کند روابط تجاری چین و آمریکاست. اخبار منتشر شده نشان می‌دهد روابط این دو کشور رو به بهبود خواهد رفت و تجارت این دو از سر گرفته خواهد شد که این امر روی بازار محصولات مختلف پتروشیمی اثرات مساعدی بر جای خواهد گذاشت. ترامپ دیروز در توییتی اعلام کرد که افزایش تعرفه‌ها را که برای اول مارس برنامه‌ریزی شده بود، به تأخیر می‌اندازد. تمدید این مهلت، مانع از افزایش تعرفه‌ها روی واردات ۲۰۰ میلیارد دلار کالاهای چینی از ۱۰ به ۲۵ درصد می‌شود.

این اتفاق روز گذشته بورس‌های معتبر آسیایی را مثبت کرد و قیمت محصولات مختلف از جمله محصولات پتروشیمی را در بازارهای آسیایی افزایش داد. نکته جالب‌تر اینکه اغلب قراردادهای آتی این محصولات نیز با دیدی خوش‌بینانه بسته می‌شوند. به‌عنوان مثال کره‌جنوبی پی‌وی‌سی وارداتی خود برای ماه مارس را ۹۵۰ دلار در هر تن خریداری کرده که ۱۵ دلار بالاتر از قیمت‌های قبلی است. همین موضوع در مورد پلی‌پروپیلن نیز مشاهده می‌شود؛ این در حالی است که طی ژانویه قیمت این کالا در منطقه آسیا به‌رغم هزینه‌های بالای تولید کاهش یافته بود. اما به نظر می‌رسد اکنون زمان مناسبی برای جبران این هزینه‌ها باشد.

در غرب آسیا اما اوضاع کمی متفاوت بود. به‌عنوان مثال قیمت پلی‌پروپیلن تزریقی ۱۵ دلار در هر تن کاهش یافته بود و به هزار و ۵۰ دلار در هر تن رسید که روند متفاوتی را از خود نشان داده است. در بنگلادش قیمت پلی‌پروپیلن تزریقی در سطح هزار و ۱۲۰ دلار بود که افزایشی بود. پلی‌پروپیلن فیلم در سطح هزار و ۱۴۰ دلار در هر تن ثبت شد که هر دو ۱۵ دلار در هر تن افزایش را در این بازار تجربه کرده‌اند که دلیل این روند در بازار، افزایش تقاضا برای این محصولات ذکر شده است. اما هندوستان، یکی از بهترین بازارهای مصرف‌کننده محصولات پتروشیمی، در هفته گذشته برخلاف رشد قیمت‌ها در بازارهای مختلف در بسیاری از محصولات روند باثباتی را تجربه کرد.

شاخص قیمت پلی‌پروپیلن در این بازار هزار و ۹۰ دلار بود که در قیاس با ارقام هفته قبل از آن تغییر چندانی را تجربه نکرد. قیمت پلی‌پروپیلن فیلم هزار و ۱۲۵ دلار در هر تن و نوع تزریقی هزار و ۱۱۵ دلار در هر تن به ثبت رسید که تقریبا ثابت بود. فعالان این بازار انتظار برای واردات را از بازارهای خارجی در هفته جاری دلیل اصلی این ثبات و احتیاط در خرید می‌دانند. این انتظار در بازار پاکستان نیز دیده می‌شود به‌طوری‌که‌ پلی‌پروپیلن گرید فیلم در این بازار هزار و ۱۵۰ دلار در هر تن و گرید تزریقی هزار و ۱۸۵ دلار ثبت شد و نسبت به هفته قبل از آن بدون تغییر بود.

در پایان باید گفت هفته جاری هفته مهمی برای بازارهای کالایی دنیا است. آمارهای متعددی در پایان هر ماه توسط اقتصادهای بزرگ جهان از جمله آمریکا و چین منتشر می‌شود. این آمارها از تولیدات صنعتی، شاخص‌های تولید کارخانه‌ای در حوزه یورو، آمارهای اشتغال و... را در بر می‌گیرد که روی سیاست‌گذاری‌های پولی و مالی اثر می‌گذارد. بهبود مذاکرات تجاری بین آمریکا و چین نیز در ماه مارس وارد فاز تازه‌ای می‌شوند که این مساله نیز به شدت روی آینده بازارهایی مثل پلیمرها اثرگذار است.