«سید رسول خلیفه سلطانی» امروز (دوشنبه) به آمار 10 ماهه تولید محصولات فولادی اشاره کرد و افزود: در این مدت تولید کل محصولات فولادی با هفت درصد رشد در مقایسه با مدت مشابه سال 96 به 17 میلیون و 572 هزار تن رسید.

به گفته وی، در مدت یاد شده تولید تیرآهن با افت هفت درصدی در مقایسه با 10 ماهه 96 به 839 هزار تن، تولید میلگرد با رشد 22 درصدی به 6 میلیون و 312 هزار تن، ورق گرم با رشد 2 درصدی به 6 میلیون و 570 هزار تن، ورق سرد با رشد هفت درصدی به 2 میلیون و 88 هزار تن، ورق پوشش دار با افت هشت درصدی به یک میلیون و 154 هزار تن و سایر محصولات فولادی با افت 13 درصدی به 609 هزار تن رسید.

خلیفه خاطرنشان کرد: تا پایان دی ماه 97 تولید محصولات فولاد میانی رشد 13 درصدی را تجربه کرد و به 20 میلیون و 679 هزار تن رسید که مشتمل بر رشد 18 درصدی بیلت و بلوم و رشد 6 درصدی اسلب است. همچنین تولید آهن اسفنجی در این مدت با رشد 18 درصدی در مقایسه با 10 ماهه 96 به 21 میلیون و 964 هزار تن رسید.

وی تاکید کرد: این آمارها در مقایسه با متوسط جهانی رشد تولید فولاد که رقمی بین پنج تا 6 درصد است، چشمگیر بوده و نشان دهنده توسعه این صنعت است. این مقام صنفی یادآور شد: به دلیل شرایط رکود داخلی، کاهش ساخت و سازها و کاهش درآمدهای افراد، مصرف داخلی محصولات فولادی نیز کاهش یافته، اما در مقابل، کشورهای عراق، افغانستان و سوریه با رشد شرایط ساختمان سازی، نیازمند این محصولات هستند.

وی بیان داشت: نرخ ارز از آغاز پارسال تاکنون رشد سه برابری را تجربه کرده، بنابراین با ارزان شدن فولاد ایران صادرات آن توجیه پیدا کرده است. دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ادامه داد: اکنون فولاد چهار تا پنج هزار تومانی در هر کیلو، با قیمت کنونی ارز کمتر از نیم دلار ارزش دارد، در حالی که در روزهای آغازین پارسال با قیمت حدود سه هزار تومانی و نرخ ارز سه هزار و 700 تومانی، دو سوم دلار ارزش داشت.

وی یادآوری کرد: ظرفیت تولید فولاد کشور سالیانه 25 میلیون تن و نهایت مصرف داخلی آن 12 میلیون تن است، این یعنی 13 میلیون تن ظرفیت صادراتی وجود دارد؛ بر این اساس در سال 98 باید به گونه ای عمل کنیم که صادراتمان افزایش یابد. این مقام صنفی پیش‌بینی کرد که سال آینده نیز این صنعت بتواند روند امسال تولید و صادرات خود را حفظ کند.

** بازگشت ارز حاصل از صادرات
خلیفه در ادامه به مقایسه 2 صنعت پایه ای فولاد و نفت و پتروشیمی پرداخت و گفت: هزینه ارزبری صنعت نفت و پتروشیمی به دلیل استهلاک کم خطوط تولیدشان پایین است، اما در صنعت فولاد حدود چهار برابر است که بیشتر شامل هزینه انواع نسوزها در کوره های بلند یا کوره قوس الکتریک، هزینه الکترودها و گرافیت‌ها می شود.

وی افزود: بطور تقریبی 25 درصد هزینه‌های تولید در صنعت فولاد وابسته به ارز است، بنابراین واحدهای تولیدی که یک چهارم تولیداتشان را صادر می کنند نمی‌توانند ارزآوری آنچنانی داشته باشند.

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران خاطرنشان کرد: واحدهای بزرگ فولادی که بیش از 25 درصد تولیداتشان را بتوانند صادر کنند، می توانند ارزآور بوده و قادر به بازگرداندن بخشی از درآمدهای خود به سامانه نیما هستند.

وی بطور نمونه از فولاد خوزستان یاد کرد که با صادرات بیش از 50 ردصد تولیدات خود قارد به ارزآوری برای کشور است، اما در مقابل فولاد مبارکه یا ذوب‌آهن که بطور عمده به تامین نیاز داخل پرداخته و کمتر از 25 درصد محصولاتشان صادر می شود، پس از تامین مواد اولیه خارجی دیگر ارزی برایشان باقی نمی‌ماند.

خلیفه گفت: با توجه به مصارف ارزی، صنایع فولادی نمی‌توانند سالیانه بیش از 700 میلیون تا یک میلیارد دلار ارزآوری داشته باشند، همچینن باید به این نکته توجه داشت که همه شرکت‌های بزرگ فولادی بورسی و سهامی عام‌اند و حساب و کتاب‌هایشان بطور شفاف هر ماه در بورس ارائه می شود، بنابراین با اطمینان می‌توان گفت که مازاد ارز صادراتی شان به سامانه نیما باز می گردد.

وی در عین حال خاطرنشان کرد: موضوع معافیت از عرضه ارز به سامانه نیما تا سقف یک میلیون یورو سبب شده تا برخی بازرگانان محصولات فولادی را به صورت ریالی از کارخانجات خریده و بدون هماهنگی با تولیدکننده صادر کنند و ارزشان را به نیما بازنگردانند.

این مقام صنفی هشدار داد: تداوم این شیوه به معنای ارزان فروشی محصولات در بازار جهانی است و هرچند این انجمن به وزارت صنعت پیشنهاد کرده که فقط تولیدکنندگان مجاز به صادرات باشند، اما تاکنون پاسخی در این خصوص دریافت نشده است.

** قیمت محصولات فولادی در داخل گران نیست
وی بیان داشت: با وجود سه برابر شدن نرخ ارز در ماه‌های گذشته، همچنان قیمتی که به مصرف‌کننده داخلی داده می‌شود گران نیست.

خلیفه شرایط 6 ماه پیش را یادآور شد که دولت به فولادسازان اجبار کرد محصولاتشان را در بورس با قیمتی مشخص بفروشند، اما شاهد بودیم قیمت ها در بازار 2 برابر شد، زیرا رانتی ایجاد شد که فقط به جیب دلالان و تجار رفت.

وی با بیان اینکه قیمت محصولات فولادی در تعادل با قیمت های جهانی مشخص می شود، تاکید کرد: حتی قیمتگذاری محصولات با ارز 13 هزار تومانی ارزان فروشی است، به همین دلیل شاهد هجوم دلالان به بازار و صادرات ارزان آن به بازارهای جهانی هستیم و در حقیقت فولاد را در بازار جهانی حراج کرده ایم. دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران خاطرنشان کرد: بزرگترین ضربه تحریم، کوچک شدن سفره مردم و بخش مولد صنعتی است که در این شرایط بالاجبار ارزش پول پایین می آید؛ این مساله هزینه های تولید را افزایش می‌دهد.

** لزوم کنترل کارت‌های بازرگانی
وی از نبود کنترل بر کارت های بازرگانی انتقاد کرد و گفت: در این شرایط شاهدیم کارت‌های اجاره ای به دست مردم و حتی تجار عراقی و افغانستانی می رسد که می توانند در شرایط نابسامان کنونی، محصولات فولادی را ریالی خرید کرده و به راحتی صادر کنند.
خلیفه ادامه داد: کارت های بازرگانی که شنیده می‌شود دارندگان آنها سالیانه تا یک میلیون یورو می توانند صادرات انجام دهند، علاوه بر آن هیچ مالیات و حقوق ورودی پرداخت نکرده و به بازگشت ارز به سامانه نیما متعهد نیستند، بخشی از مشکلات را رقم زده و فساد زیادی ایجاد کرده است.

** برنامه‌های سال 98
وی اشتراک پذیری بیشتر زنجیره فولاد با انجمن های صنفی و اتاق های بازرگانی با هدف دستیابی به اهداف بالاتر و کوچک شدن دولت، فعالسازی کمیته ای با هدف توسعه بومی سازی فناوری و ایجاد صندوق پژوهش و فناوری با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی، همچنین توسعه استانداردهای فولاد با همکاری سازمان ملی استاندارد ایران را از جمله مهمترین برنامه‌های سال 98 این انجمن برشمرد.
آمارها نشان می دهد، اکنون ایران به عنوان دهمین فولاد ساز جهان محسوب می‌شود و ظرفیت این بخش به رقم 35 میلیون تن رسیده و تا دستیابی به سطح پیش‌بینی افق چشم انداز 1404 (ظرفیت 55 میلیون تنی) افزون بر 20 میلیون تن اختلاف وجود دارد.